Thiamin: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.3) (Robot: Yn newid az:B1 vitamini yn az:Tiamin |
Addbot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 57 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q83187 (translate me) |
||
| Llinell 26: | Llinell 26: | ||
[[Categori:Fitaminau]] |
[[Categori:Fitaminau]] |
||
[[ar:فيتامين ب1]] |
|||
[[az:Tiamin]] |
[[az:Tiamin]] |
||
[[bg:Витамин B1]] |
|||
[[bs:Vitamin B1]] |
|||
[[ca:Tiamina]] |
|||
[[cs:Thiamin]] |
|||
[[da:Tiamin]] |
|||
[[de:Thiamin]] |
|||
[[dv:ވިޓަމިން ބީ1]] |
|||
[[en:Thiamine]] |
|||
[[eo:Tiamino]] |
|||
[[es:Vitamina B1]] |
|||
[[et:Vitamiin B1]] |
|||
[[eu:Tiamina]] |
|||
[[fa:ویتامین ب۱]] |
|||
[[fi:Tiamiini]] |
|||
[[fo:Thiamin]] |
|||
[[fr:Vitamine B1]] |
|||
[[gl:Vitamina B1]] |
|||
[[he:ויטמין B1]] |
|||
[[hi:विटामिन बी१]] |
|||
[[hr:Vitamin B1]] |
|||
[[hu:Tiamin]] |
|||
[[hy:Թիամին]] |
|||
[[id:Tiamina]] |
|||
[[is:B1-vítamín]] |
|||
[[it:Tiamina]] |
|||
[[ja:チアミン]] |
|||
[[ko:비타민 B1]] |
|||
[[lb:Thiamin]] |
|||
[[lt:Tiaminas]] |
|||
[[lv:B1 vitamīns]] |
|||
[[mk:Витамин Б1]] |
|||
[[ml:തയാമിന്]] |
[[ml:തയാമിന്]] |
||
[[ms:Vitamin B1]] |
|||
[[nl:Thiamine]] |
|||
[[no:Tiamin]] |
|||
[[oc:Vitamina B1]] |
|||
[[pl:Witamina B1]] |
|||
[[pt:Tiamina]] |
|||
[[ro:Tiamină]] |
|||
[[ru:Тиамин]] |
|||
[[rw:Vitamini B1]] |
|||
[[sh:Vitamin B1]] |
|||
[[simple:Thiamine]] |
|||
[[sk:Tiamín]] |
|||
[[sl:Tiamin]] |
|||
[[sq:Vitamina B1]] |
|||
[[sr:Витамин Б1]] |
|||
[[su:Tiamin]] |
|||
[[sv:Tiamin]] |
|||
[[ta:தயமின்]] |
|||
[[tg:Тиамин]] |
|||
[[th:ไทอามีน]] |
|||
[[tr:Tiyamin]] |
|||
[[uk:Тіамін]] |
|||
[[ur:Thiamin]] |
|||
[[wa:Tiyamene]] |
|||
[[zh:硫胺]] |
|||
Fersiwn yn ôl 19:22, 13 Mawrth 2013
Adnabyddir y term cemegol thiamin hefyd gan yr enwau fitamin B1 ac aneurine hydrochloride, sef teulu o foleciwlau sy'n rhannu yr un math o strwythur. Ei ffurf arferol yw fel cemegolyn di-liw gyda fformiwla gemegol o C12H17N4OS. Mae'r math hwn o thiamin yn hydoddi mewn dŵr, methanol a glyserol ond nid mewn aseton, ether, clorofform na bensen ('benzene'). Math arall o thiamin yw TTFD, sydd â nodweddion hydoddi hollol wahanol, ac yn perthyn i'r teulu hwnnw o fitaminau sy'n hydoddi mewn olew. Mae ganddo gylch pyramidin a chylch thiasol.
Yn y corff dynol, mae'n holl bwysig ar gyfer metabolism iach (o ran carbohydrad iach) ac ar gyfer y system nerfol. Gall diffyg thiamin arwain at beriberi gyda phroblemau gyda'r galon a'r nerfau yn amlygu eu hunain. Mae ychydig o ddiffyg thiamin yn rhoi symtomau megis colli pwysau, 'malaise' a dryswch.
Ffynhonnell
Mae ychydig bach o thiamin i'w ddarganfod mewn llawer iawn o fwydydd. Iau ('Afu') a burum ydy ffynhonnell bwysicaf y fitamin hwn. Dyma lefydd eraill:[1]
- Burum
- Ceirch
- Reis brown
- Blawd cyflawn (rhug neu ŷd)
- Asparagws
- Bresych
- Blodfresych
- Tatws
- Orenau
- Porc
- Ham
- Iau (mochyn neu gig eidion)
- Wyau
Cyfeiriadau
- ↑ Combs GF. The vitamins: fundamental aspects in nutrition and health. 3rd Ed. Elsevier: Boston, 2008.