Coedwig Gwydyr

Coedwig Gwydyr, yn edrych tua'r Glyderau a'r Carneddau.

Llyn Bodgynydd, Coedwig Gwydry

Coedwig yn sir Conwy yng ngogledd Cymru yw Coedwig Gwydyr, hefyd Coed Gwydyr, Coedwig Gwydir a Coed Gwydir. "Coedwig Gwydyr" yw'r ffurf a ddefnyddir gan y perchenogion, Comisiwn Coedwigaeth Cymru.

Mae'r rhan fwyaf o'r goedwig ar lechweddau dwyreiniol Eryri, o gwmpas Betws-y-Coed, ac mae'n ymestyn i'r gogledd cyn belled a phentref Trefriw ac i'r de i gyffiniau Penmachno. O'r arwynebedd o 72.5 km sgwar, mae tua 49 km sgwar yn goedwig gynhyrchiol. Mae rhwng 700 a 1000 o droedfeddi uwch lefel y môr. Dechreuwyd plannu'r goedwig yn 1921, a cheir nifer o rywogaethau o goed bytholwyrdd yno.

Ceir cryn nifer o lynnoedd yn y goedwig:

• Llyn Crafnant (63 acer)
• Llyn Geirionydd (45 acer)
• Llyn Elsi (26 acer)
• Llyn Parc (22 acer)
• Llyn Glangors (15 acer)
• Llyn Bodgynydd (14 acer)
• Llyn Goddionduon (10 acer)
• Llyn Pencraig (5 acer)
• Llyn Bychan (3 acer)
• Llyn Sarnau (3 acer)
• Llyn Tynymynydd (1 acer)

Ar un adeg roedd cryn dipyn o fwyngloddio am Blwm a sinc yn yr ardal, ac mae gweddillion nifer o'r hen fwyngloddiau i'w gweld. Crwwyd "Llwybr y Mwynwyr" i gysylltu pedair ohonynt, Parc. Hafna, Llanrwst a Cyffty.

Ceir nifer o blanhigion prin yn y fforest, yn enwedig o gwmpas yr hen fwyngloddiau, ac mae hefyd dystiolaeth fod y Bele yn dal i fyw yn y goedwig.

Llyfryddiaeth

• Shaw, Donald L. Gwydyr Forest in Snowdonia: a history (Cyfres Forestry Commission Booklet ; no.28, H.M.S.O., 1971) ISBN 0117100102