Rhyfel Pwnig Cyntaf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B robot yn ychwanegu: oc:Primièra Guèrra Punica |
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.3) (robot yn newid: el:Α΄ Ρωμαιο-Καρχηδονιακός Πόλεμος |
||
Llinell 18: | Llinell 18: | ||
[[da:Første puniske krig]] |
[[da:Første puniske krig]] |
||
[[de:Erster Punischer Krieg]] |
[[de:Erster Punischer Krieg]] |
||
[[el: |
[[el:Α΄ Ρωμαιο-Καρχηδονιακός Πόλεμος]] |
||
[[en:First Punic War]] |
[[en:First Punic War]] |
||
[[eo:Unua Punika Milito]] |
[[eo:Unua Punika Milito]] |
Fersiwn yn ôl 11:47, 26 Medi 2012
Rhyfel rhwng Gweriniaeth Rhufain a Carthago, a ymladdwyd rhwng 264 CC a 241 CC oedd y Rhyfel Pwnig Cyntaf. Hwn oedd y cyntaf o dri rhyfel a elwir y Rhyfeloedd Pwnig. Daw'r enw "Pwnig" o'r term Lladin am y Carthaginiaid, Punici, yn gynharach Poenici, oherwydd eu bod o dras y Ffeniciaid.
Dechreuodd y rhyfel yn Sicilia pan ymosododd Hiero II, unben Siracusa ar y Mamertiaid. Gofynnodd y Mamertiaid yn gofyn am gymorth Carthago, ond wedi atal ymosodiad Sicracusa, gwrethododd y Carthaginiaid adael. Trôdd y Mamertiaid at y Rhufeiniaid am gymorth, a chroesodd y conswl Rhufeinig Appius Claudius Caudex i Sicilia gyda dwy leng, y tro cyntaf i fyddin Rufeinig groesi'r môr. Gorchfygodd Claudius y Carthaginiaid mewn brwydr ger Messina.
Bu llawer o'r brwydro ar ynys Sicilia, a hefyd ymladd ar y môr rhwng y ddwy lynges. Wedi brwydro hir, bu raid i Carthago ofyn am delerau heddwch, a chollodd lawer o diriogaethau.