Darius I, brenin Persia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B r2.7.3) (robot yn newid: el:Δαρείος Α΄ της Περσίας |
Rubinbot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.5.4) (robot yn ychwanegu: ky:Дарий I |
||
Llinell 49: | Llinell 49: | ||
[[ko:다리우스 1세]] |
[[ko:다리우스 1세]] |
||
[[ku:Daryûsê Mezin]] |
[[ku:Daryûsê Mezin]] |
||
[[ky:Дарий I]] |
|||
[[la:Darius I (rex Persarum)]] |
[[la:Darius I (rex Persarum)]] |
||
[[lt:Darijus I]] |
[[lt:Darijus I]] |
Fersiwn yn ôl 23:41, 4 Medi 2012
Pedwerydd brenin Ymerodraeth Persia oedd Darius I, Perseg: داریوش , Hen Roeg: Δαρεῖος, Dareios (c. 549 CC - 486 CC). Mae'n fwyaf adnabyddus fel y brenin a arweiniodd ymgyrch gyntaf y Persiaid yn erbyn y Groegiaid.
Roedd Darius, oedd yn fab i Hystaspes, yn wreiddiol yn swyddog ym myddin Cambyses II, a bu'n ymgyrchu gydag ef yn yr Aifft. Tra'r oedd Cambyses yn ymgyrchu, gwrthryfelodd ei frawd Smerdis (Bardiya) yn ei erbyn. Ceir yr hanes gan Darius, a ddaeth i'r orsedd o ganlyniad i'r digwyddiadau hyn. Dywed Darius i Cambyses gychwyn yn ôl i wrthwynebu Smerdis, ond iddo ei ladd ei hun pan welodd nad oedd gobaith iddo ennill. Dywed Herodotus iddo farw mewn damwain.
Daeth Darius yn arweinydd byddin Cambyses, a llwyddodd i orchfygu Smerdis a'i ladd, a chymeryd yr orsedd. Adeiladodd brifddinas newydd Persepolis. Bu nifer o wrthryfeloedd yn ystod ei deyrnasiad; gwrthryfelodd Babilon fwy nag unwaith. Ymestynnodd ffiniau'r ymerodraeth ymhellach; arweniodd ei fyddinoedd cyn belled a dyffryn Afon Indus a meddiannodd Thrace yn Ewrop. Methodd ymgyrch yn erbyn Groeg pan orchfygwyd byddin Bersaidd ym Mrwydr Marathon yn 490 CC.. Olynwyd ef gan ei fab, Xerxes I.
Rhagflaenydd : Smerdis |
Brenhinoedd Achaemenid Ymerodraeth Persia Darius I |
Olynydd : Xerxes I |