Bantu (pobl): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Added image |
manion |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Delwedd:Mozambique001.jpg|250px|bawd|Mam a phlentyn [[Makua (pobl)|Makua]], y grŵp Bantu fwyaf ym [[Moçambique]].]] |
|||
[[Delwedd:The Childrens Museum of Indianapolis - Ntwana beaded doll.jpg|250px|right]] |
|||
Defnyddir y term '''Bantu''' am uwch-grŵp ethnig yng nghanolbarth, dwyrain a de [[Affrica]] sy'n siarad un o'r [[ieithoedd Bantu]]. Mae'n cynnwys dros 400 o grwpiau ethnig . |
Defnyddir y term '''Bantu''' am uwch-grŵp ethnig yng [[canolbarth Affrica|nghanolbarth]], [[dwyrain Affrica|dwyrain]] a [[de Affrica (rhanbarth)|de]] [[Affrica]] sy'n siarad un o'r [[ieithoedd Bantu]]. Mae'n cynnwys dros 400 o grwpiau ethnig, gan gynnwys y [[Zulu]], y [[Kikuyu]], y [[Kongo]], y [[Tutsi]], yr [[Hutu]], y [[Tswana]], y [[Swazi]], a'r [[Swahili (pobl)|Swahili]]. |
||
Ystyr y gair "Bantu" neu air tebyg mewn llawer o'r ieithoedd Bantu yw "pobl" neu "y bobl". Y farn gyffredinol ar hyn o bryd yw bod y Bantu wedi tarddu o ardal ger ffîn dde-orllewinol [[Nigeria]] a [[Cameroon]] tua 5,000 o flynyddoedd yn ôl (3000 CC). Dros gyfnod o ganrifoedd, bu lledaeniad graddol tua'r dwyrain a thua'r de. Roeddyny y bobl amaethyddol, ac yn raddol disodlwyd yr [[helwyr-gasglwyr]] oedd yn byw yn Affrica i'r de o'r [[cyhydedd]]. |
Ystyr y gair "Bantu" neu air tebyg mewn llawer o'r ieithoedd Bantu yw "pobl" neu "y bobl". Y farn gyffredinol ar hyn o bryd yw bod y Bantu wedi tarddu o ardal ger ffîn dde-orllewinol [[Nigeria]] a [[Cameroon]] tua 5,000 o flynyddoedd yn ôl (3000 CC). Dros gyfnod o ganrifoedd, bu lledaeniad graddol tua'r dwyrain a thua'r de. Roeddyny y bobl amaethyddol, ac yn raddol disodlwyd yr [[helwyr-gasglwyr]] oedd yn byw yn Affrica i'r de o'r [[cyhydedd]]. |
||
Yn y [[14eg ganrif|14eg]] a'r [[15fed ganrif]], datblygodd gwladwriaethau Bantu pwerus yn rhan ddeheuol Affrica, yn arbennig yn ardal [[afon Zambezi]], lle adeiladwyd [[Zimbabwe Fawr]] gan y brenhinoedd [[Monomatapa]]. |
Yn y [[14eg ganrif|14eg]] a'r [[15fed ganrif]], datblygodd gwladwriaethau Bantu pwerus yn rhan ddeheuol Affrica, yn arbennig yn ardal [[afon Zambezi]], lle adeiladwyd [[Zimbabwe Fawr]] gan y brenhinoedd [[Monomatapa]]. |
||
[[Categori:Affrica]] |
[[Categori:Affrica]] |
||
Fersiwn yn ôl 18:57, 15 Chwefror 2012
Defnyddir y term Bantu am uwch-grŵp ethnig yng nghanolbarth, dwyrain a de Affrica sy'n siarad un o'r ieithoedd Bantu. Mae'n cynnwys dros 400 o grwpiau ethnig, gan gynnwys y Zulu, y Kikuyu, y Kongo, y Tutsi, yr Hutu, y Tswana, y Swazi, a'r Swahili.
Ystyr y gair "Bantu" neu air tebyg mewn llawer o'r ieithoedd Bantu yw "pobl" neu "y bobl". Y farn gyffredinol ar hyn o bryd yw bod y Bantu wedi tarddu o ardal ger ffîn dde-orllewinol Nigeria a Cameroon tua 5,000 o flynyddoedd yn ôl (3000 CC). Dros gyfnod o ganrifoedd, bu lledaeniad graddol tua'r dwyrain a thua'r de. Roeddyny y bobl amaethyddol, ac yn raddol disodlwyd yr helwyr-gasglwyr oedd yn byw yn Affrica i'r de o'r cyhydedd.
Yn y 14eg a'r 15fed ganrif, datblygodd gwladwriaethau Bantu pwerus yn rhan ddeheuol Affrica, yn arbennig yn ardal afon Zambezi, lle adeiladwyd Zimbabwe Fawr gan y brenhinoedd Monomatapa.