Rhyfel Pwnig Cyntaf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.6.4) (robot yn ychwanegu: tr:Birinci Pön Savaşı |
B r2.7.2) (robot yn newid: eu:Lehen Gerra Punikoa |
||
Llinell 22: | Llinell 22: | ||
[[eo:Unua Punika Milito]] |
[[eo:Unua Punika Milito]] |
||
[[es:Primera Guerra Púnica]] |
[[es:Primera Guerra Púnica]] |
||
[[eu:Lehen Gerra |
[[eu:Lehen Gerra Punikoa]] |
||
[[fi:Ensimmäinen puunilaissota]] |
[[fi:Ensimmäinen puunilaissota]] |
||
[[fr:Première Guerre punique]] |
[[fr:Première Guerre punique]] |
Fersiwn yn ôl 10:14, 28 Hydref 2011
Rhyfel rhwng Gweriniaeth Rhufain a Carthago, a ymladdwyd rhwng 264 CC a 241 CC oedd y Rhyfel Pwnig Cyntaf. Hwn oedd y cyntaf o dri rhyfel a elwir y Rhyfeloedd Pwnig. Daw'r enw "Pwnig" o'r term Lladin am y Carthaginiaid, Punici, yn gynharach Poenici, oherwydd eu bod o dras y Ffeniciaid.
Dechreuodd y rhyfel yn Sicilia pan ymosododd Hiero II, unben Siracusa ar y Mamertiaid. Gofynnodd y Mamertiaid yn gofyn am gymorth Carthago, ond wedi atal ymosodiad Sicracusa, gwrethododd y Carthaginiaid adael. Trôdd y Mamertiaid at y Rhufeiniaid am gymorth, a chroesodd y conswl Rhufeinig Appius Claudius Caudex i Sicilia gyda dwy leng, y tro cyntaf i fyddin Rufeinig groesi'r môr. Gorchfygodd Claudius y Carthaginiaid mewn brwydr ger Messina.
Bu llawer o'r brwydro ar ynys Sicilia, a hefyd ymladd ar y môr rhwng y ddwy lynges. Wedi brwydro hir, bu raid i Carthago ofyn am delerau heddwch, a chollodd lawer o diriogaethau.