Ieithoedd Slafonaidd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Sanddef (sgwrs | cyfraniadau) B Ieithoedd Slafaidd wedi'i symud i Ieithoedd Slafeg: "Slafaidd" yn anghywir, (fi saydd ar fai) |
Sanddef (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Image:Slavic_europe.png|thumb|275px|right| |
[[Image:Slavic_europe.png|thumb|275px|right| |
||
{{legend|#7cdc87|Gwledydd lle mae [[iaith |
{{legend|#7cdc87|Gwledydd lle mae [[iaith Slafig Orllewinol]] yn iaith genedlaethol}} |
||
{{legend|#008000|Gwledydd lle mae [[iaith |
{{legend|#008000|Gwledydd lle mae [[iaith Slafig Ddwyreiniol]] yn iaith genedlaethol}} |
||
{{legend|#004040|Gwledydd lle mae [[iaith |
{{legend|#004040|Gwledydd lle mae [[iaith Slafig Ddeheuol]] yn iaith genedlaethol}}]] |
||
Grŵp o ieithoedd a siaredir yn nwyrain Ewrop a gogledd Asia yw'r '''ieithoedd |
Grŵp o ieithoedd a siaredir yn nwyrain Ewrop a gogledd Asia yw'r '''ieithoedd Slafig''', hefyd '''ieithoedd Slafonig'''. Maen nhw'n perthyn i deulu'r ieithoedd Indo-Ewropeaidd sy'n gorestyn o arfordir yr Iwerydd hyd at India yn y dwyrain. Fe'u dosbarthir yn dri is-grŵp: yr ieithoedd Slafig Gorllewinol ([[Pwyleg]], [[Slofaceg]], [[Sorbeg]] a [[Tsieceg]]), yr ieithoedd Slafig Dwyreiniol ([[Belarwsieg]], [[Rwsieg]] ac [[Wcreineg]], a'r ieithoedd Slafeg Deheuol ([[Bosneg]], [[Bwlgareg]], [[Croateg]], [[Macedoneg]], [[Serbeg]] a [[Slofeneg]]). Weithiau cyfeirir at y grwpiau gorllewinol a dwyreiniol fel ieithoedd Slafig gogleddol ar sail nodweddion cyffredin. Mae ychydig o ieithoedd Slafig eraill wedi marw: [[Hen Slafoneg Eglwysig]] (Slafig deheuol) a Polabeg (iaith Slafig gogledd-orllewin yr Almaen). |
||
Heddiw mae'r ieithoedd |
Heddiw mae'r ieithoedd Slafig yn defnyddio naill ai'r [[gwyddor Gyrilig|wyddor Gyrilig]] neu'r [[gwyddor Ladin|wyddor Ladin]] ar gyfer eu ffurf ysgrifenedig. Mae'r ieithoedd Slafig Gorllewinol a Deheuol i gyd yn defnyddio'r wyddor Ladin, ac eithrio [[Bwlgareg]], [[Macedoneg]], ac, i radd helaeth, [[Serbeg]], sy'n defnyddio'r wyddor Gyrilig. Mae'r ieithoedd Slafig Dwyreiniol yn defnyddio'r wyddor Gyrilig. Fel rheol fras, mae'r gwledydd Slafaidd Catholig yn defnyddio'r wyddor Ladin, a'r rhai uniongred yn defnyddio'r wyddor Gyrilig. Defnyddiwyd gwyddor arall, y wyddor Glagolitig, a ddyfeisiwyd yn wreiddiol ar gyfer [[Hen Slafonig Eglwysig]] gan SS. Cyril a Methodiws, o'r nawfed ganrif ymlaen yn y gwledydd Slafig deheuol. Fe'i disodlwyd ym Mwlgaria a Macedonia gan y wyddor Gyrilig erbyn y ddeuddegfed ganrif, ond cafodd ei defnyddio mewn rhai ardaloedd, Croatia yn arbennig, ar gyfer testunau eglwysig hyd at y bedwaredd ganrif ar bymtheg. |
||
==Ffynonellau== |
==Ffynonellau== |
||
Llinell 13: | Llinell 13: | ||
*Horálek, K. 1992. ''Introduction to the study of the Slavonic languages''. Nottingham: Astra Press. |
*Horálek, K. 1992. ''Introduction to the study of the Slavonic languages''. Nottingham: Astra Press. |
||
[[Category:Ieithoedd |
[[Category:Ieithoedd Slafig]] |
||
[[af:Slawiese tale]] |
[[af:Slawiese tale]] |
Fersiwn yn ôl 14:19, 6 Chwefror 2007
Grŵp o ieithoedd a siaredir yn nwyrain Ewrop a gogledd Asia yw'r ieithoedd Slafig, hefyd ieithoedd Slafonig. Maen nhw'n perthyn i deulu'r ieithoedd Indo-Ewropeaidd sy'n gorestyn o arfordir yr Iwerydd hyd at India yn y dwyrain. Fe'u dosbarthir yn dri is-grŵp: yr ieithoedd Slafig Gorllewinol (Pwyleg, Slofaceg, Sorbeg a Tsieceg), yr ieithoedd Slafig Dwyreiniol (Belarwsieg, Rwsieg ac Wcreineg, a'r ieithoedd Slafeg Deheuol (Bosneg, Bwlgareg, Croateg, Macedoneg, Serbeg a Slofeneg). Weithiau cyfeirir at y grwpiau gorllewinol a dwyreiniol fel ieithoedd Slafig gogleddol ar sail nodweddion cyffredin. Mae ychydig o ieithoedd Slafig eraill wedi marw: Hen Slafoneg Eglwysig (Slafig deheuol) a Polabeg (iaith Slafig gogledd-orllewin yr Almaen).
Heddiw mae'r ieithoedd Slafig yn defnyddio naill ai'r wyddor Gyrilig neu'r wyddor Ladin ar gyfer eu ffurf ysgrifenedig. Mae'r ieithoedd Slafig Gorllewinol a Deheuol i gyd yn defnyddio'r wyddor Ladin, ac eithrio Bwlgareg, Macedoneg, ac, i radd helaeth, Serbeg, sy'n defnyddio'r wyddor Gyrilig. Mae'r ieithoedd Slafig Dwyreiniol yn defnyddio'r wyddor Gyrilig. Fel rheol fras, mae'r gwledydd Slafaidd Catholig yn defnyddio'r wyddor Ladin, a'r rhai uniongred yn defnyddio'r wyddor Gyrilig. Defnyddiwyd gwyddor arall, y wyddor Glagolitig, a ddyfeisiwyd yn wreiddiol ar gyfer Hen Slafonig Eglwysig gan SS. Cyril a Methodiws, o'r nawfed ganrif ymlaen yn y gwledydd Slafig deheuol. Fe'i disodlwyd ym Mwlgaria a Macedonia gan y wyddor Gyrilig erbyn y ddeuddegfed ganrif, ond cafodd ei defnyddio mewn rhai ardaloedd, Croatia yn arbennig, ar gyfer testunau eglwysig hyd at y bedwaredd ganrif ar bymtheg.
Ffynonellau
- Comrie, Bernard, a Corbett, Greville G. gol. 1993. The Slavonic languages. Llundain: Routledge.
- De Bray, Reginald G. A. 1970. Guide to the Slavonic languages. Llundain.
- Horálek, K. 1992. Introduction to the study of the Slavonic languages. Nottingham: Astra Press.