Neidio i'r cynnwys

Antigone (Anouilh)

Oddi ar Wicipedia
Antigone
Enghraifft o'r canlynolgwaith llenyddol Edit this on Wikidata
AwdurJean Anouilh Edit this on Wikidata
IaithFfrangeg Edit this on Wikidata
Dyddiad cyhoeddi1946 Edit this on Wikidata
Genretragedy Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Drama gan y dramodydd Ffrangeg Jean Anouilh (1910–1987) a gyhoeddwyd ym 1942 yw Antigone. Un o'i 'dramâu tywyll newydd' ydyw, ond seilwyd hi ar hen glasuron Groeg, yn arbennig y ddrama o'r un enw, Antigone gan Soffocles. Ystyr ei henw yw 'heb ildio' neu 'heb ymgrymu'.

Mae fersiwn Ffrangeg arall o Antigone (1922), gan Jean Cocteau ymhlith nifer fawr a addasiadau o'r gwaith gwreiddiol.

Disgrifiad

[golygu | golygu cod]

Ym mytholeg Roeg, roedd Antigone yn ferch i Oedipus (Brenin Thebau) a Jocasta. Bu i Jocasta, ei mam, lladd ei hun, a thynnodd Oedipus ei lygaid ei hun drwy anffawd a ddaeth i'r teulu. Crwydrodd Antigone a'i thad fel cardotwyr wedyn ond dychwelodd hi i Thebau wedi ei farwolaeth. Yno roedd ei hewythr yn frenin a threfnwyd i Antigone briodi ei chefnder Haemon. Ond wedi brwydr rhwng dau frawd Antigone, a'r ddau wedi eu lladd mae anffawd yn disgyn arni eto. Yn ôl y gred, ni fyddai fyth heddwch i enaid un sy ddim wedi cael angladd addas. Ond dyma benderfyniad y Brenin am gorff un o frodyr Antigone. Marwolaeth oedd y cosb am y rhai a feiddiai cynnal unrhyw ddefod i'r corff. Ac wrth gwrs dyna’r union beth a wnaeth Antigone. Oherwydd ei huchel dras roedd rhaid iddi wneud y defodau priodol a cholli ei bywyd i, hapusrwydd gyda Haemon a pharhau a'r rhwyg ac anffawd yn y teulu. Er mwyn urddas ei theulu, yn hytrach nag hapusrwydd ei theulu, mae Antigone yn aberthu ei hun er mwyn i enaid ei brawd gorwedd mewn hedd.

Mae rhan bwysig yn nrama Anouilh i’r Corws. Swyddogaeth y Corws yn draddodiadol oedd egluro wrth y gynulleidfa yr hyn sy wedi digwydd oddi ar y llwyfan. Mae Corws Anouilh, trwy siarad yn uniongyrchol â 'r gynulleidfa, yn eu gwneud nhw'n ymwybodol o'u rhôl yn dehongli moesau'r oes - a safiad rhag gormes Unben - cofier mai 1942, a Ffrainc dan y Natsiaid, oedd dyddiad y ddrama.

Llyfryddiaeth

[golygu | golygu cod]

Gweler hefyd

[golygu | golygu cod]
  • Antigone, sy'n cynnwys rhestr lawn o'r dramâu sy'n seiliedig ar ei hanes.