Rosa Luxemburg

Oddi ar Wicipedia
Rosa Luxemburg
FfugenwR. Kruszynska Edit this on Wikidata
GanwydRozalia Luxenburg Edit this on Wikidata
5 Mawrth 1871 Edit this on Wikidata
Zamość Edit this on Wikidata
Bu farw15 Ionawr 1919 Edit this on Wikidata
Berlin Edit this on Wikidata
Dinasyddiaethyr Almaen, Ymerodraeth Rwsia Edit this on Wikidata
AddysgDoethuriaeth Nauk mewn Gwyddoniaeth Wleidyddol Edit this on Wikidata
Alma mater
  • Prifysgol Zurich Edit this on Wikidata
Galwedigaethgwleidydd, athronydd, chwyldroadwr, economegydd, newyddiadurwr, golygydd, damcaniaethwr gwleidyddol, casglwr botanegol Edit this on Wikidata
Adnabyddus amThe Accumulation of Capital, Social Reform or Revolution Edit this on Wikidata
Plaid WleidyddolPlaid Sosialaidd, Democrataidd yr Almaen, Plaid Gomiwnyddol yr Almaen, Plaid Sosialaidd Ddemocrataidd Annibynnol yr Almaen, Spartacus League, Social Democracy of the Kingdom of Poland and Lithuania Edit this on Wikidata
PriodGustav Lübeck, Julian Marchlewski Edit this on Wikidata
PartnerLeo Jogiches Edit this on Wikidata
llofnod

Roedd Rosa Luxemburg (Pwyleg: Róża Luksemburg) (5 Mawrth 187115 Ionawr 1919) yn feddyliwr Marcsaidd a chwyldroadwraig Iddewig, yn enedigol o Wlad Pwyl.[1]

Ganed hi yn Zamość ger Lublin, Gwlad Pwyl, yn ferch i farsiandïwr coed. Cymerodd ran mewn mudiadau adain-chwith, a bu raid iddi ffoi i'r Swistir yn 1889, lle astudiodd ym Mhrifysgol Zürich. Yn 1898, priododd Gustav Lübeck, a symudodd i Berlin. Bu'n flaenllaw mewn nifer o bleidiau ar y chwith yn yr Almaen, a sefydlodd gylchgrawn o'r enw Die Rote Fahne (Y Faner Goch). Gyda Karl Liebknecht, sefydlodd y Spartakusbund, grŵp a ddaeth yn Blaid Gomiwnyddol yr Almaen yn nes ymlaen. Ym mis Ionawr 1919 cymerodd ran mewn gwrthryfel aflwyddiannus yn Berlin. Cymerwyd Luxembourg yn garcharor a'i saethu; taflwyd ei chorff i Gamlas Landwehr, Berlin.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]