Pedwar Marchog ar Hugain Llys Arthur

Testun Cymraeg Canol yw Pedwar Marchog ar Hugain Llys Arthur, sy'n cynnwys wyth set o drioedd sy'n rhestru marchogion llys Arthur gyda phwt o wybodaeth amdanynt. Mae'n destun sy'n dyddio o ddiwedd y 15g yn ei ffurf bresennol, yn ôl Rachel Bromwich, ac sy'n gymysgfa o draddodiadau Cymreig dilys, deunydd o waith Sieffre o Fynwy, a chymeriadau 'Arthuraidd' o lenyddiaeth cyfandir Ewrop nad ydynt yn perthyn i draddodiad Cymru.

Mae'r testun ar gael mewn sawl llawysgrif o'r 15g ymlaen. Credir fod y testunau diweddarach, o'r 16g ymlaen, i gyd yn deillio o destun mewn llawysgrif o waith y bardd Gutun Owain, sydd i'w dyddio i tua 1455. Mae rhai o'r trioedd yn seiliedig ar y testun canoloesol diweddar Y Seint Greal, o darddiad cyfandirol, ac yn dwyn i mewn i'r cylch Arthuraidd Cymreig traddodiadol gymeridau o lenyddiaeth Arthuraidd y cyfandir a Lloegr, fel Lanslod Lac.

Y marchogion

• Triawd 1
  • Gwalchmai ap Llew ap Cynfarch
  • Drudwas ap Tryffin
  • Eliwlod ap Madog ap Uthr
• Triawd 2
  • Bwrt ap Bwrt
  • Peredur ap Efrog Iarll
  • Galath ap Lanslod Lac
• Triawd 3
  • Cadwr Iarll Cernyw
  • Lanslod Lac
  • Ywain ap Urien Rheged
• Triawd 4
  • Menw ap Teirgwaedd
  • Trystan ap Tallwch
  • Eiddilig Cor
• Triawd 5
  • Nasiens mab Brenin Denmarc
  • Medrod ap Llew ap Cynfarch
  • Hywel fab Emyr Llydaw
• Triawd 6
  • Blaes mab Iarll Llychlyn
  • Cadog ap Gwynlliw Farfog
  • Pedrog Baladrddellt ap Clement Tywysog Cernyw
• Triawd 7
  • Morfran ap Tegid
  • Sanddef Bryd Angel
  • Glewlwyd Gafaelfawr
• Triawd 8
  • Cynon ap Clydno Eiddin
  • Aron ap Cynfarch
  • Llywarch Hen ap Elidir Lydanwyn

Testun

• Pedwar Marchog ar Hugain Llys Arthur: y testun Cymraeg wedi ei olygu gan Rachel Bromwich yn Trioedd Ynys Prydein (Gwasg Prifysgol Cymru, 1991), Atodiad IV.

Cyfeiriadau

Eginyn erthygl sydd uchod am fytholeg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato