Crychddail mewndro
| Crychddail mewndro Fossombronia incurva | |
|---|---|
| Statws cadwraeth | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Plantae |
| Rhaniad: | Marchantiophyta |
| Dosbarth: | |
| Urdd: | Fossombroniales |
| Teulu: | Fossombroniaceae |
| Genws: | Fossombronia |
| Rhywogaeth: | F. incurva |
| Enw deuenwol | |
| Fossombronia incurva | |
Math o blanhigyn, di-flodau, ac un o lysiau'r afu yw Crychddail mewndro (enw gwyddonol: Fossombronia incurva; enw Saesneg: weedy frillwort). O ran tacson, mae'n perthyn i urdd y Fossombroniales, o fewn y dosbarth Jungermanniopsida.
Mae’r rhywogaeth hon yn eitha prin ond mae i’w chanfod yng Nghymru ac yng ngweddill Prudain ac yn Iwerddon nifer o wledydd eraill.
Mae'r rhywogaeth ym yn y genws Fossombronia yn fach, yn werdd-felyn neu wyrdd-golau ac fel arfer yn llai na 5 mm o hyd. Mae'n digwydd naill ai fel coesyn yn codi ar ei ben ei hun, neu fel coesynnau mwy canghennog a all ffurfio matiau bach.
Cynefin[golygu | golygu cod]
Fe'i ceir ar bridd llaith neu dywodlyd neu ar raean ar ochr y ffordd, traciau, llwybrau a lloriau chwarel yn ogystal ag mewn safleoedd mwy naturiol fel ymylon llynnoedd a nentydd ac mewn twyni o dywod.
Llysiau'r afu[golygu | golygu cod]
- Prif: Llysiau'r afu
Planhigion anflodeuol bach o'r rhaniad Marchantiophyta yw llysiau'r afu. Defnyddir y term "lysiau'r afu" am un planhigyn, neu lawer. Erbyn 2019 roedd tua 6,000 o rywogaethau wedi cael eu hadnabod gan naturiaethwyr.[1] Fe'u ceir ledled y byd, mewn lleoedd llaith gan amlaf. Mae gan lawer ohonynt goesyn a dail ac maent yn debyg i fwsoglau o ran golwg.
Mae rhai rhywogaethau i'w cael yng Nghymru; gweler y categori yma.
Safonwyd yr enw Crychddail mewndro gan un o brosiectau 
. Mae cronfeydd data Llên Natur (un o brosiectau Cymdeithas Edward Llwyd) ar drwydded agored CC 4.0. Chwiliwch am ragor o wybodaeth ar y rhywogaeth hon ar wefan Llên Natur e.e. yr adran Bywiadur, a chyfrannwch er mwyn datblygu'r erthygl hon ymhellach.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Raven, Peter H.; Ray F. Evert & Susan E. Eichhorn (1999) Biology of Plants, W. H. Freeman, Efrog Newydd.