Ymgysylltu gwleidyddol corfforaethol

Ymgysylltu gwleidyddol corfforaethol yw sut mae'r sector busnes yn rhyngweithio â llywodraethau mewn modd cyfreithlon. Mae’n ffordd o helpu Llywodraethau i ddylunio polisïau sy’n helpu cwmnïau i ffynnu a chreu rheoliadau sy’n diogelu budd y cyhoedd.

Tryloywder yw'r hyn sy'n ei atal rhag llithro i'r cysgodion, ll gall fod yn risg llygredd difrifol, lle gwneir penderfyniadau er budd y cyfoethog yr unigolion. Pan ddigwydd hyn, gall y llygredd hwn danseilio ymddiriedaeth pobl mewn democratiaeth, yr economi, sefydliadau ac arweinwyr. Mae'r Mynegai Ymgysylltiad Gwleidyddol Corfforaethol (Corporate Political Engagement Index) yn cefnogi codi safonau cwmnïau a'r sector preifat ac yn ceisio cynorthwyo cwmnïau i ddeall cryfderau a gwendidau eu hymagwedd bresennol at ymgysylltu gwleidyddol.^[1].

Mae polisi cyhoeddus yn chwarae rhan hollbwysig wrth fframio a rheoleiddio’r berthynas rhwng cwmnïau a chymdeithas ac o ganlyniad mae’n sail i’r cynnydd ar faterion amgylcheddol, cymdeithasol a llywodraethu. Trwy rannu eu hanghenion cyfreithlon, problemau polisi ac arbenigedd, gall busnesau gael effaith gadarnhaol ar benderfyniadau llunwyr polisi.^[2]

Cyfrifoldeb cymdeithasol corfforaethol[golygu | golygu cod]

Mae cyfrifoldeb cymdeithasol corfforaethol yn gysyniad lle mae cwmnïau'n integreiddio gwerthoedd cymdeithasol ac amgylcheddol yn eu gweithrediadau busnes a'u rhyngweithio â'u rhanddeiliaid. Mewn llawer o wledydd, mae wedi dod yn rhan bwysig o strategaethau busnes. Disgwylir i gwmnïau integreiddio'r gwerthoedd hyn i unrhyw weithgareddau gwleidyddol megis lobïo a rhoddion gwleidyddol, yn ogystal ag o fewn eu gweithrediadau.^[3]

Lobïo[golygu | golygu cod]

Mae nifer cynyddol o awdurdodaethau yn dewis rheoleiddio gweithgareddau lobïo:

• Mae gan wyth gwlad: Awstralia, Canada, Ffrainc, yr Almaen, yr Eidal, yr Iseldiroedd, y Deyrnas Unedig, yr Unol Daleithiau a'r Undeb Ewropeaidd gofrestrfeydd cyhoeddus yn eu lle er mwyn i'r lobïwyr ddatgelu gwybodaeth am eu gweithgareddau.

• Mae dwy wlad a'r Undeb Ewropeaidd yn ei gwneud yn ofynnol i gategorïau penodol o swyddogion cyhoeddus gyhoeddi gwybodaeth am eu cyfarfodydd gyda lobïwyr trwy agendâu agored.^[4]

Cyllid gwleidyddol[golygu | golygu cod]

Mae rheoliadau cyllid gwleidyddol yn gryfach, er bod bylchau'n parhau, a dulliau i osgoi'r rheoliadau hyn. Mae mwyafrif yr awdurdodaethau yn gwahardd rhoddion preifat gan fuddiannau tramor, corfforaethau, mentrau sy'n eiddo i'r wladwriaeth neu undebau llafur. Fodd bynnag, mae amrywiaeth o dechnegau a ddefnyddir yn aml i osgoi'r gwaharddiadau hyn.

Gweler hefyd[golygu | golygu cod]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

↑ transparency.org.uk; adalwyd 17 Mai 2023.
↑ oecd.org; adalwyd 16 Mai 2023.
↑ idea.int; Adroddiad gan The International Institute for Democracy and Electoral Assistance (International IDEA); adalwyd 16 Mai 2023.
↑ oecd.org; adalwyd 16 Mai 2023.

[1] transparency.org.uk; adalwyd 17 Mai 2023.

[2] .org; adalwyd 16 Mai 2023.

[3] .int; Adroddiad gan The International Institute for Democracy and Electoral Assistance (International IDEA); adalwyd 16 Mai 2023.

[4] .org; adalwyd 16 Mai 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]