Talaith Bolzano

Talaith Bolzano

Math	taleithiau'r Eidal
Enwyd ar ôl	County of Tyrol, de
Prifddinas	Bolzano
Poblogaeth	531,178
Sefydlwyd	1948
Pennaeth llywodraeth	Arno Kompatscher
Cylchfa amser	UTC+01:00, UTC+2
Iaith/Ieithoedd   swyddogol	Eidaleg, Almaeneg, Ladineg
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	Trentino-Alto Adige
Gwlad	Yr Eidal
Arwynebedd	7,400.43 km²
Yn ffinio gyda	Talaith Belluno, Talaith Trento, Talaith Sondrio, Canton y Grisons, Lienz District, Zell am See District, Schwaz District, Innsbruck-Land District, Imst District, Landeck District
Cyfesurynnau	46.5°N 11.33°E
Cod post	39100, 39010–39059
IT-BZ
Gwleidyddiaeth
Corff gweithredol	Llywodraeth Talaith Bolzano
Corff deddfwriaethol	Cyngor Talaith Bolzano
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	arlywydd Talaith Bolzano
Pennaeth y Llywodraeth	Arno Kompatscher
Ffeiliau perthnasol ar Comin

Talaith ymreolaethol yn rhanbarth Trentino-Alto Adige, yr Eidal, yw Talaith Bolzano (Eidaleg: Provincia autonoma di Bolzano-Alto Adige, Almaeneg: Autonome Provinz Bozen-Südtirol, Ladineg: Provinzia Autonòma de Balsan-Südtirol). Ffurfiwyd y dalaith o ran ddeheuol ardal hanesyddol y Tirol, a chyfeirir at yr ardal fel Alto Adige mewn Eidaleg a Südtirol mewn Almaeneg. Dinas Bolzano yw ei phrifddinas.

• 
  Talaith Bolzano (coch) yn Trentino-Alto Adige
• 
  Talaith Bolzano yn yr Eidal

Yng Nghyfrifiad 2011 roedd ganddi boblogaeth o 533,267.

Mae'r dalaith yn cynnwys 116 o gymunedau (comuni). Y mwyaf yn ôl poblogaeth yw

• Bolzano
• Merano
• Bressanone
• Laives
• Brunico
• Appiano sulla Strada del Vino
• Lana

Mae'r dalaith yn ffurfio rhan ogleddol rhanbarth Trentino-Alto Adige ac mae'n ffinio ar y Swistir ac Awstria. Mae'r ardal yn dairieithog: Almaeneg, Eidaleg a Ladineg, gyda siaradwyr Almaeneg fel mamiaith yn y mwyafrif. Hyd at 1918, roedd yr ardal yn rhan o Ymerodraeth Awstria, ond wedi'r Rhyfel Byd Cyntaf daeth yn rhan o'r Eidal. Yng nghyfrifiad 1910, roedd llai na 3% o'r boblogaeth yn siarad Eidaleg fel mamiaith, ond dan lywodraeth Mussolini gwnaed ymdrech fawr i Eidaleiddio'r ardal.

Y sefyllfa ieithyddol yn ôl cyfrifiad 2001 oedd:

1. 69,15% Almaeneg
2. 26,47% Eidaleg
3. 4,37% Ladineg

Mae mwyafrif y boblogaeth yn siarad Almaeneg fel mamiaith mewn 103 allan o 116 cymuned y dalaith. Mewn 8 cymuned, siaradwyr Ladineg sydd yn y mwyafrif.