Neidio i'r cynnwys

Rhedynen-Fair Siapan

Oddi ar Wicipedia
Rhedynen-Fair Siapan
Enghraifft o'r canlynoltacson Edit this on Wikidata
Mathplanhigyn llysieuaidd Edit this on Wikidata
Safle tacsonrhywogaeth Edit this on Wikidata
Rhiant dacsonAnisocampium Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Rhywogaeth o redyn sy'n frodorol i ddwyrain Asia yw Athyrium niponicum[1][2], neu rhedynen-fair Siapan.[angen ffynhonnell]

Ailddiffiniwyd y rhywogaeth hon fel aelod o genws Anisocampium yn 2011 ar sail dadansoddiadau ffylogenetig,[3] ond mae'r genws i'w weld yng ngenws Athyrium ers hynny. [4]

Mae gan y rhedynen gollddail hon risom ymgripiol ac amrywiaeth o ffrondau ar ffurf clwstwr. Mae hyd y ffrondau yn amrywio, yn gyffredinol 30 i 75 centimetr o hyd ond weithiau maent dros fetr o hyd. Mae'r gan y dail israniadau, ac yn tyfu bob yn ail ar hyd y coesyn. Mae'r sori (clystyrau o sborangia) sy'n dwyn sborau ar ochr isaf y dail ffrwythlon yn amrywio o ran ffurf, gallent unai fod ar ffurf "hirgul, bachyn, ffurf llythyren 'J', neu ffurf pedol". [2]

Mae'r enw Lladin niponicum yn golygu "yn ymwneud â Siapan (Nippon)". [5]

Mae hwn yn rhedyn sy'n cael ei dyfu'n gyffredin, yn enwedig A. niponicum amr. pictum. Mae'n ffynnu mewn gerddi cysgodol o bob maeth ac yn cynhyrchu cytrefi trwchus o ffrondau llwydwyrdd gyda chanol cochlyd.[6] Ystyrir 'Pictum' hefyd yn gyltifar ; mae mathau a chyltifarau yn cael eu bridio i greu asen ganol mewn sawl arlliw o goch. [7]

Mae A. niponicum amr. pictum wedi ennill Gwobr Teilyngdod Gardd y Gymdeithas Arddwriaethol Frenhinol[8] ac mae cyltifar 'Silver Falls' wedi ennill hefyd.[9]

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]
  1. Athyrium niponicum. Integrated Taxonomic Information System (ITIS).
  2. 2.0 2.1 Anisocampium niponicum. Flora of China. eFloras.
  3. Liu, Y.-C., et al. (2011). Molecular phylogeny and taxonomy of the fern genus Anisocampium (Athyriaceae). Archifwyd 2014-02-22 yn y Peiriant Wayback Taxon 60(3) 824-30.
  4. PPG I (2016). "A community-derived classification for extant lycophytes and ferns". Journal of Systematics and Evolution 54 (6): 563–603. doi:10.1111/jse.12229.
  5. Harrison, Lorraine (2012). RHS Latin for Gardeners. United Kingdom: Mitchell Beazley. ISBN 184533731X.
  6. Athyrium niponicum var. pictum. Missouri Botanical Garden.
  7. Perry, L. Japanese Painted Fern. University of Vermont Extension, Department of Plant and Soil Science.
  8. "RHS Plantfinder - Athyrium niponicum var. pictum". Royal Horticultural Society. Cyrchwyd 12 January 2018.
  9. "RHS Plantfinder - Athyrium niponicum var. pictum 'Silver Falls'". Royal Horticultural Society. Cyrchwyd 19 January 2018.