Rhaglen Cyfraith Amgylcheddol Montevideo
| Prif bwnc | cyfraith amgylcheddol  |
|---|---|
| Gweithredwr | Rhaglen Amgylcheddol y Cenhedloedd Unedig |
Mae Rhaglen Montevideo ar gyfer Datblygu ac Adolygiad Cyfnodol o Gyfraith Amgylcheddol (a elwir yn gyffredin fel Rhaglen Cyfraith Amgylcheddol Montevideo) yn rhaglen ddeng mlynedd y Cenhedloedd Unedig ar gyfer datblygu ac adolygiad cyfnodol o Gyfraith Amgylcheddol, a gynlluniwyd i gryfhau'r gallu cysylltiedig rhynglywodraethol. Lluniwyd y rhaglen yn 1982.[1]
Mae’r rhaglen yn seiliedig ar dair colofn Siarter y Cenhedloedd Unedig sy’n clymu heddwch a diogelwch, hawliau dynol a datblygiad i reolaeth y gyfraith.[1]
UNEP (Rhaglen Amgylchedd y Cenhedloedd Unedig) yw Ysgrifenyddiaeth y rhaglen.[1]
Amcanion[golygu | golygu cod]
Yn 2019, mabwysiadodd Cynulliad Amgylchedd y Cenhedloedd Unedig Bumed Rhaglen Montevideo, sy'n rhedeg rhwng Ionawr 2020 a Rhagfyr 2029, ac a ddatblygwyd i adeiladu ar lwyddiannau rhaglenni'r gorffennol. Y nod yw galluogi gwledydd i gyflawni'r amcanion amgylcheddol a geir ym mhenderfyniadau'r Cenhedloedd Unedig, yn enwedig y rhai a fabwysiadwyd gan Gynulliad Amgylcheddol y Cenhedloedd Unedig ac a adlewyrchir mewn cytundebau amgylcheddol amlochrog.[2]
Nod Rhaglen Montevideo yw:
- Cefnogi datblygiad deddfwriaeth amgylcheddol ddigonol ac effeithiol a fframweithiau cyfreithiol i fynd i'r afael â materion amgylcheddol;
- Cryfhau gweithredu cyfreithiau amgylcheddol ar lefel genedlaethol;
- Cefnogi'r gwaith o feithrin capasiti, er mwyn cynyddu effeithiolrwydd cyfraith amgylcheddol;
- Cefnogi llywodraethau cenedlaethol, ar eu cais, i ddatblygu a gweithredu rheolaeth y gyfraith amgylcheddol;
- Hyrwyddo rôl cyfraith amgylcheddol yng nghyd-destun llywodraethu amgylcheddol effeithiol.
Mewn partneriaeth ag asiantaethau'r Cenhedloedd Unedig, sefydliadau rhynglywodraethol, sefydliadau cymdeithas sifil, y sector preifat ac academyddion, mae'r rhaglen yn canolbwyntio ar nifer o strategaethau a gweithgareddau, gan gynnwys canllawiau i ddatblygu modelau cyfreithiol effeithiol, cyfranogiad a rhwydweithio ymhlith rhanddeiliaid a’r cyhoedd yn gyffredinol, addysg a hyfforddiant ar gyfraith amgylcheddol, ac ymchwil ar faterion amgylcheddol.[1]
Bydd y rhaglen yn cyfrannu at ddimensiwn amgylcheddol Agenda 2030 ar gyfer Datblygu Cynaliadwy.[3] Mae'r agenda hon yn ceisio cryfhau heddwch y Ddaear a dileu tlodi er mwyn cefnogi datblygu cynaliadwy.[4]
Rhaglenni blaenorol[golygu | golygu cod]
Mae pedair Rhaglen Montevideo flaenorol wedi’u rhoi ar waith:
- Rhaglen Montevideo IV (2010-2019)
- Rhaglen Montevideo III (2000-2009)
- Rhaglen Montevideo II (1990-1999)
- Rhaglen Montevideo I (1981–1990)[1]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 "The Montevideo Environmental Law Programme: a decade of action on environmental law". UN Environment Programme. 11 Medi 2017. Cyrchwyd 11 Mai 2022.
- ↑ "Delivering for People and the Planet: Fifth Montevideo Programme" (PDF). UN Environment Programme. Cyrchwyd 11 May 2022.
- ↑ "First Global Meeting of National Focal Points of the Montevideo Programme V". IISD. Cyrchwyd 11 May 2022.
- ↑ "Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development". UN Department of Economic and Social Affairs. Cyrchwyd 11 May 2022.