Nwy mwstard
 | |
| Enghraifft o: | math o endid cemegol  |
|---|---|
| Math | mustard, thioether |
| Màs | 157.972 uned Dalton |
| Fformiwla gemegol | C₄h₈cl₂s |
| Dyddiad darganfod | 1822 |
| Yn cynnwys | sylffwr, carbon, clorin |
| Dynodwyr | |
| SMILES | C(ccl)scccl |
| Freebase | /M/0chgs |
| Thesawrws y BNCF | 34531 |
| CAS | 505-60-2 |
| PubChem CID | 10461 |
| ChEBI | 25434 |
| InChI | Inchi=1s/c4h8cl2s/c5-1-3-7-4-2-6/h1-4h2 |
| ChEMBL | Chembl455341 |
| ChemSpider | 21106142 |
| UNII | T8kec9fh9p |
| KEGG | C19164 |
| Rhif EC | 684-527-7 |
| Cofrestr Beilstein | 1733595 |
| ECHA | 100.209.973 |
| HMDB | Hmdb0254958 |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
"Mwstard swlffwr" ydy gair y gwyddonydd am nwy mwstard. Mae'r nwy cytotocsig hwn[1] yn achosi swigod mawr ar y croen neu yn yr ysgyfaint. Cafodd ei ddefnyddio'n gyntaf fel nwy gwenwynig gan Wilhelm Lommel a Wilhelm Steinkopf, a ddatblygodd dull effeithiol i'w fas-gynhyrchu ar gyfer byddin Ymerodraeth yr Almaen ym 1916.[2]
Mae Nwy mwstard a elwir hefyd yn Swlffwr mwstard yn arf cemegol a ddefnyddiwyd gyntaf yn y Rhyfel Byd Cyntaf gan yr Almaenwyr.
Rheolir y defnydd o'r nwy hwn, heddiw, gan Gonfensiwn Arfau Cemegol 1993.
Roedd Gwaith y Dyffryn, Rhydymwyn yn ffatri gyfrinachol a godwyd ym 1939-40 i storio'r arf cemegol. Dewiswyd Rhydymwyn gan ICI oherwydd presenoldeb rheilffordd a phriffordd mewn ardal weddol diarffordd, gyda digon o ddŵr croyw o Afon Alun gerllaw[3]. Roedd y lleoliad hefyd yn ddim ond 30 milltir i ffwrdd o brif safle'r cwmni, Gwaith Rundle, ar Ynys Wigg, yn Runcorn, lle roedd yn cynhyrchu nwy mwstart.[4] Cafwyd gwared a stor anferthol o'r nwy yn 1958.[5]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Mustard Gas (Sulphur Mustard) (IARC Summary & Evaluation, Supplement7, 1987). Inchem.org (1998-02-09). Adalwyd 29 Mai 2011.
- ↑ Fischer, Karin (2004). Schattkowsky, Martina (gol.). Steinkopf, Georg Wilhelm, in: Sächsische Biografie (yn German) (arg. Online). Institut für Sächsische Geschichte und Volkskunde. Cyrchwyd 2010-12-28. Unknown parameter
|month=ignored (help)CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Gwefan Sub-Brit
- ↑ The Valley Site, Rhydymwyn, Flintshire: Historic Environment Management Plan, Peter Bone, Steve Litherland and Kirsty Nichol, Birmingham Archaeology
- ↑ "Valley Factory, Rhydymwyn". 2010-07-24.