Gorsaf reilffordd Grand Central, Efrog Newydd
 | |
| Math | adeilad gorsaf, gorsef pengaead, gorsaf reilffordd tanddaearol, atyniad twristaidd, union station  |
|---|---|
| Agoriad swyddogol | 2 Chwefror 1913 |
| Sefydlwyd |
|
| Daearyddiaeth | |
| Sir | Manhattan |
| Gwlad |  UDA |
| Cyfesurynnau | 40.7528°N 73.9772°W |
| Rheilffordd | |
| Nifer y platfformau | 67 |
| Rheolir gan | Metropolitan Transportation Authority |
 | |
| Arddull pensaernïol | pensaernïaeth Beaux-Arts |
| Perchnogaeth | Metropolitan Transportation Authority |
| Statws treftadaeth | New York City Landmark, ar Gyfrestr Llefydd Hanesyddol, National Historic Landmark, Historic Civil Engineering Landmark |
| Manylion | |
Mae Gorsaf Reilffordd Grand Central (Saesneg: Grand Central Terminal) ar stryd Dwyrain 42fed, Efrog Newydd, ac erbyn heddiw, yw terminus y Rheilffordd Metro-North sydd gan 3 lein; y Lein Hudson, sydd ar lan ddwyreiniol yr Afon Hudson ac yn mynd i Poughkeepsie; y Lein Hudson, sydd yn mynd i Wassaic; ac y Lein New Haven, sy'n mynd i New Haven, efo canghenni i Waterbury, Danbury a New Canaan[1] Gwasaneithir yr orsaf gan leiniau 4, 5, 6, 7, ac S o'r reilffordd danddaearol, yr MTA[2].
Hanes[golygu | golygu cod y dudalen]
Prynwyd tir gan Cornelius Vanderbilt ar gyfer yr orsaf ym 1869. Cynlluniwyd Depo Grand Central, yn costio 6.4 miliwn o ddoleri, gan John B Snook. Roedd yr orsaf yn derminws i 4 rheilffyrdd; Efrog Newydd Canolog ac Afon Hudson, Efrog Newydd a Harlem, ac Efrog Newydd, New Haven a Hartford, pob un ohonynt efo ei gyfleusterau ei hun. Ym 1871, prynwyd yr orsaf Efrog Newydd a Harlem gan P.T.Barnum, ac adeiladwyd Gardd Sgwâr Madison ar y safle. Ym 1900, adeiladwyd Gorsaf Grand Central ar y safle. Yn dilyn damwain ddifrifol mewn twnnel Park Avenue, penderfynwyd i drydaneiddio'r leiniau i'r orsaf ac adeiladu gorsaf newydd ar ddwy lefel. Agorwyd yr orsaf newydd ar 2 Chwefror, 1913.[3].
