Gorsaf reilffordd Grand Central, Efrog Newydd

Gorsaf reilffordd Grand Central
	Delwedd:Image-Grand central Station Outside Night 2.jpg, NYC GC.jpg
Math	adeilad gorsaf, gorsaf pengaead, gorsaf reilffordd tanddaearol, atyniad twristaidd, union station
Agoriad swyddogol	2 Chwefror 1913
Sefydlwyd	1913 ;
Daearyddiaeth
Sir	Manhattan
Gwlad	UDA
Cyfesurynnau	40.7528°N 73.9772°W
Rheilffordd
Nifer y platfformau	67
Rheolir gan	Metropolitan Transportation Authority
Arddull pensaernïol	pensaernïaeth Beaux-Arts
Perchnogaeth	Metropolitan Transportation Authority
Statws treftadaeth	Tirnod yn Ninas Efrog Newydd, lleoliad ar Gofrestr Llefydd Hanesyddol Cenedlaethol UDA, National Historic Landmark, Historic Civil Engineering Landmark, Tirnod yn Ninas Efrog Newydd, New York State Register of Historic Places listed place
Manylion
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Mae Gorsaf Reilffordd Grand Central (Saesneg: Grand Central Terminal) ar stryd Dwyrain 42fed, Efrog Newydd, ac erbyn heddiw, yw terminus y Rheilffordd Metro-North sydd gan 3 lein; y Lein Hudson, sydd ar lan ddwyreiniol yr Afon Hudson ac yn mynd i Poughkeepsie; y Lein Hudson, sydd yn mynd i Wassaic; ac y Lein New Haven, sy'n mynd i New Haven, efo canghenni i Waterbury, Danbury a New Canaan^[1] Gwasaneithir yr orsaf gan leiniau 4, 5, 6, 7, ac S o'r reilffordd danddaearol, yr MTA^[2].

Hanes

Prynwyd tir gan Cornelius Vanderbilt ar gyfer yr orsaf ym 1869. Cynlluniwyd Depo Grand Central, yn costio 6.4 miliwn o ddoleri, gan John B Snook. Roedd yr orsaf yn derminws i 4 rheilffyrdd; Efrog Newydd Canolog ac Afon Hudson, Efrog Newydd a Harlem, ac Efrog Newydd, New Haven a Hartford, pob un ohonynt efo ei gyfleusterau ei hun. Ym 1871, prynwyd yr orsaf Efrog Newydd a Harlem gan P.T.Barnum, ac adeiladwyd Gardd Sgwâr Madison ar y safle. Ym 1900, adeiladwyd Gorsaf Grand Central ar y safle. Yn dilyn damwain ddifrifol mewn twnnel Park Avenue, penderfynwyd i drydaneiddio'r leiniau i'r orsaf ac adeiladu gorsaf newydd ar ddwy lefel. Agorwyd yr orsaf newydd ar 2 Chwefror, 1913.^[3].