Dugiaeth Cernyw

Dugiaeth Cernyw
Enghraifft o'r canlynol	Duchies in England
Dechrau/Sefydlu	1337
Lleoliad yr archif	Llyfrgell Genedlaethol Cymru
Pennaeth y sefydliad	Dug Cernyw
Gwladwriaeth	y Deyrnas Unedig
Gwefan	https://duchyofcornwall.org/
	Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Un o ddwy ddugiaeth frenhinol yn Lloegr (y llall yw Dugiaeth Caerhirfryn) yw Dugiaeth Cernyw. Mae mab hynaf y brenin neu'r frenhines sy'n teyrnasu yn etifeddu meddiant o'r ddugiaeth a theitl Dug Cernyw adeg ei eni neu pan fydd ei riant yn llwyddo i'r orsedd.

Wiliam Mounbatten-Windsor yw Dug Cernyw ar hyn o bryd.

Portffolio

Mae'r ddugiaeth yn berchen ar 531.3 km² (205.1 milltir sgwâr), nid yn unig yng Nghernyw, ond ledled Lloegr a Chymru, gan gynnwys ffermydd, eiddo preswyl a masnachol, yn ogystal â phortffolio buddsoddi. Mae'n gweithredu nifer o fentrau masnachol, gan gynnwys rhentu bythynnod gwyliau. Yn ystod y blynyddoedd diwethaf mae wedi mentro i ddatblygu trefi newydd Poundbury yn Dorset a Nansledan yng Nghernyw.

Mae'r llywodraeth yn ystyried bod y ddugiaeth yn gorff y Goron ac felly wedi'i heithrio rhag talu treth gorfforaeth. Heriwyd y statws gan werinaethwyr;^[1] ac, er 1993, mae Dug Cernyw wedi talu treth incwm o'i wirfodd ar incwm y ddugiaeth.

Llwynywermod

Mae'r hen dŷ fferm, Llwynywermod ger Llanymddyfri yn perthyn i Ddugiaeth Cernyw. Roedd Charles Mountbatten-Windosr yn rhentu'r lle tan hâf 2023.^[2]

Cyfeiriadau

↑ "Public Accounts Committee: Written evidence from Republic"; www.parliament.uk; adalwyd 28 Medi 2021
↑ Sarah (2023-06-04). "King gives notice to quit his Welsh bolthole to the Duchy of Cornwall". Nation.Cymru (yn Saesneg). Cyrchwyd 2023-11-14.

Dolenni allanol

Gwefan swyddogol
"The Duchy of Cornwall", Gwefan Tywysog Cymru

[1] "Public Accounts Committee: Written evidence from Republic"; www.parliament.uk; adalwyd 28 Medi 2021

[2] Sarah (2023-06-04). "King gives notice to quit his Welsh bolthole to the Duchy of Cornwall". Nation.Cymru (yn Saesneg). Cyrchwyd 2023-11-14.

[1]

[2]