Argraffydd

Oddi ar Wicipedia
Argraffydd
Mathdyfais electronig, peiriant argraffu, perifferolyn Edit this on Wikidata
Yn cynnwysprinter carriage Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
HP LaserJet 1020, argraffydd a welodd olau dydd yn gyntaf yn 2005

Un o ddyfeisiadau ymylol y cyfrifiadur yw'r argraffydd sy'n creu argraffiad (neu brint) o ddelwedd a thestun ar bapur.[1]

Hanes[golygu | golygu cod]

Cynhyrchwyd yr argraffydd cyntaf, yr 'EP-101', gan gwmni Epson, o Japan yn 1968.[2][3] Roedd y teipiadur yn bodoli cyn hynny wrth gwrs, ond ystyrir yr argraffyd cyfrifiadurol yn ddyfais electronig a gysylltir i gyfrifiadur. Er i Charles Babbage gynllunio dyfais nid annhebyg i'r argarffydd yn 19g, ni chafod ei greu tan 2000.[4] Defnyddiai'r argraffyddion cynharaf rannau o'r teipiadur a'r peiriannau 'Teletype'.

Argraffyddion 'dot matrics' oedd y cynharaf i ymddangos, ond roedd y safon yn bur isel, yna, yn y 1980au cynnar daeth y daisy wheel, a chododd y safon ond dim ond testun oedd yn cael ei argraffu; roedd hefyd yn argraffu'n llawer cynt na'r dot matrics. Yr un pryd cynhyrchwyd arfgraffydd a elwid yn plotter - ar gyfer pensaeri ayb er mwyn creu llinellau, glasbrint a diagramau mawr, hyd at maint A1.

Erbyn 1983 roedd yr argraffydd laser wedi cyrraedd: a hynny'n wreiddiol gan gwmni Hewlett-Packard (HP); argraffydd a a oedd yn cynnwys yr iaith gyfrifiadurol PostScript (a ddatblygwyd gan Adobe Systems), a chododd y safon dros nos.[5]. Roedd yr argraffyddion laser, drwy'r defnydd o BostScript yn uno testun a delweddau ac yn gwneud hynny i safon gwell na chyn hynny ac yn llawer cyflymach. Agorwyd siopau bychan i gynnig gwasanaethau printio, copio ayb ac ar yr un pryd daeth prisiau argraffyddion laser i lawr i tua £250, a rhai lliw llawn oddeutu £400.

Math arall o argraffydd oedd y deskjet: lansiwyd y cyntaf yn 1988 gan HP unwaith eto, sef yr HP Deskjet, oedd fymryn yn rhatach na'r laser, ond a'i safon hefyd fymryn yn is, yn ddibynnol ar y papur a ddefnyddid. Erbyn 2000 roedd y rhain ar gael am oddeutu canpunt, a gwelwyd gwerthiant yr argraffydd matrics yn lleihau. Fodd bynnag, yn 2019 roedd rhai yn dal i'w cael, ac yn gweithio'n berffaith; gwelir un mewn garej yn Rhuthun roedd un yn dal i gael ei ddefnyddio i argraffu biliau a derbynebion.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "Printer - Definition of printer by Merriam-Webster". merriam-webster.com.
  2. 40 years since Epson’s first Electronic Printer Archifwyd 2018-06-16 yn y Peiriant Wayback., Digital Photographer
  3. About Epson Archifwyd 2017-02-27 yn y Peiriant Wayback., Epson
  4. Babbage printer finally runs, BBC News, 13 Ebrill 2000, http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/710950.stm
  5. Kaplan, Soren (1999). "Discontinuous innovation and the growth paradox". Strategy and Leadership 27 (2): 16–21. doi:10.1108/eb054631.