Arcturus
.png) | |
| Enghraifft o: | seren forwriaethol, ffynhonnell isgoch agos, ffynhonnell uwchfioled  |
|---|---|
| Màs | 1.3 ±0.3 |
| Rhan o | Arcturus stream, Triongl y Gwanwyn, Boötes |
| Cytser | Boötes |
| Pellter o'r Ddaear | 36.7 ±0.3 blwyddyn golau |
| Paralacs (π) | 87.5 ±1.5 |
| Cyflymder rheiddiol | −5.16 cilometr yr eiliad |
| Goleuedd | 215 |
| Radiws | 25.4 |
| Tymheredd | 4,251 Kelvin |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Seren yng nghytser Boötes yw Arcturus (hefyd α Boo, α Boötis, Alpha Boötis). Mae ganddi maint ymddangosol o −0.04. Dyma'r seren ddisgleiriaf a welir yn awyr y nos yn hemisffer wybrennol y gogledd, a'r bedwaredd o'r sêr ddisgleiriaf yn y ddau hemisffer, ar ôl Sirius (−1.46), Canopus (−0.86), ac Alpha Centauri (−0.27).[1] Mae Arcturus yn meddiannu un gornel o asteriaeth Triongl y Gwanwyn.
Mae'n seren gymharol agos, dim ond 36.7 o flynyddoedd golau o'r Ddaear, ac, ynghyd â Vega a Sirius, un o'r sêr mwyaf goleuol yng nghymdogaeth yr Haul.
Seren gawr goch o ddosbarth sbectrol K1.5 III yw Arcturus, gyda maint absoliwt o −0.30. Mae'n debyg ei fod wedi dihysbyddu ei hydrogen o'r craidd ac mae bellach yn ei gyfnod cawr coch gweithredol.
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "Arcturus", SIMBAD Astronomical Database; adalwyd 2 Ebrill 2025
