Cenhedlaeth y Bitniciaid: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Dim crynodeb golygu
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau)
57,203 golygiad
B robot yn ychwanegu: sc:Beat generation; cosmetic changes
Llinell 5: Llinell 5:
Cyfarfu llenorion gwreiddiol "Cenhedlaeth y Bitniciaid" yn [[Dinas Efrog Newydd|Ninas Efrog newydd]]. Yn ddiweddarach, cyfarfu'r prif gymeriadau (ag eithrio Burroughs) yn [[San Francisco]] yng nghanol y [[1950au]]. Daethant yn gyfeillion â chymeriadau a oedd yn gysylltiedig ag [[Adfywiad San Francisco]]. Yn ystod y [[1960au]], gweddnewidiwyd y diwylliant bitnicaidd a oedd yn ehangu'n gyflym: symudodd y Genhedlaeth Bitnicaidd o'r neilltu a chymrodd Gwrth-ddiwylliant y Chwechdegau ei le, a newidiodd terminoleg y cyhoedd o "bitnic" i "hipi".
Cyfarfu llenorion gwreiddiol "Cenhedlaeth y Bitniciaid" yn [[Dinas Efrog Newydd|Ninas Efrog newydd]]. Yn ddiweddarach, cyfarfu'r prif gymeriadau (ag eithrio Burroughs) yn [[San Francisco]] yng nghanol y [[1950au]]. Daethant yn gyfeillion â chymeriadau a oedd yn gysylltiedig ag [[Adfywiad San Francisco]]. Yn ystod y [[1960au]], gweddnewidiwyd y diwylliant bitnicaidd a oedd yn ehangu'n gyflym: symudodd y Genhedlaeth Bitnicaidd o'r neilltu a chymrodd Gwrth-ddiwylliant y Chwechdegau ei le, a newidiodd terminoleg y cyhoedd o "bitnic" i "hipi".


==Ysgrifennwyr==
== Ysgrifennwyr ==
Yn aml, defnyddiai'r wasg y term "bitnic" pan yn cyfeirio at grŵp bychan o ysgrifennwyr, ffrindiau Ginsberg, Kerouac, Burroughs ac weithiau Corso. Byddai diffiniad ychydog yn ehangach yn cynnwys beirdd tebyg eraill o [[Dinas Efrog Newydd|Efrog Newydd]], ond dal yn ystyried Adfywiad San Francisco a [[Beirdd y Mynyddoedd Duon|beirdd y Mynyddoedd Duon]] fel mudiadau ar wahan.
Yn aml, defnyddiai'r wasg y term "bitnic" pan yn cyfeirio at grŵp bychan o ysgrifennwyr, ffrindiau Ginsberg, Kerouac, Burroughs ac weithiau Corso. Byddai diffiniad ychydog yn ehangach yn cynnwys beirdd tebyg eraill o [[Dinas Efrog Newydd|Efrog Newydd]], ond dal yn ystyried Adfywiad San Francisco a [[beirdd y Mynyddoedd Duon]] fel mudiadau ar wahan.


Yn ei ddiffiniad mwyaf eang, byddai'r categori "Bitnic" yn cynnwys yr is-grŵpiau hyn i gyd, a nifer o ysgrifennwyr eraill a ddaeth i amlygrwydd ar ddiwedd y [[1950au]] a dechrau'r [[1960au]], a oedd yn rhannu'r un weledigaeth o ran themâu, syniadau, a nodau (ymrwymiad i fyw i'r funud, cyfansoddiad agored, agweddau gwrthrychol ac ati); er efallai mai prin oedd eu cysylltiad cymdeithasol â'r prif grŵp, ac y byddai nifer ohonynt yn gwadu eu bod yn rhan o "Genhedlaeth y Bitniciaid" o gwbl.
Yn ei ddiffiniad mwyaf eang, byddai'r categori "Bitnic" yn cynnwys yr is-grŵpiau hyn i gyd, a nifer o ysgrifennwyr eraill a ddaeth i amlygrwydd ar ddiwedd y [[1950au]] a dechrau'r [[1960au]], a oedd yn rhannu'r un weledigaeth o ran themâu, syniadau, a nodau (ymrwymiad i fyw i'r funud, cyfansoddiad agored, agweddau gwrthrychol ac ati); er efallai mai prin oedd eu cysylltiad cymdeithasol â'r prif grŵp, ac y byddai nifer ohonynt yn gwadu eu bod yn rhan o "Genhedlaeth y Bitniciaid" o gwbl.
Llinell 14: Llinell 14:
Ymysg y bobl eraill a gysylltir â'r Bitniciaid, mae [[Bob Kaufman]], [[Tuli Kupferberg]], [[Ed Sanders]], [[Hubert Selby]], Jr., [[John Wieners]], [[Jack Micheline]], [[A. D. Winans]], [[Ray Bremser]] a [[Bonnie Bremser]]/Brenda Frazer, [[Ed Dorn]], [[Jack Spicer]], [[David Meltzer]], [[Richard Brautigan]], [[Lenore Kandel]]. Roedd nifer o ysgrifennwyr benywaidd hefyd yn rhan o'r sîn, gan gynnwys [[Joanne Kyger]], [[Kaye McDonough]], [[Harriet Sohmers Zwerling]], [[Janine Pommy Vega]], [[Elise Cowen]]. Roedd rhai ysgrifennwyr ifanc yn adnabod rhai o'r ysgrifennwyr y soniwyd amdanynt uchod (fel [[Bob Dylan]], [[Ken Kesey]], [[Jim Carroll]], [[Ron Padgett]]) ac weithiau cânt eu cynnwys ar y rhestr hon.
Ymysg y bobl eraill a gysylltir â'r Bitniciaid, mae [[Bob Kaufman]], [[Tuli Kupferberg]], [[Ed Sanders]], [[Hubert Selby]], Jr., [[John Wieners]], [[Jack Micheline]], [[A. D. Winans]], [[Ray Bremser]] a [[Bonnie Bremser]]/Brenda Frazer, [[Ed Dorn]], [[Jack Spicer]], [[David Meltzer]], [[Richard Brautigan]], [[Lenore Kandel]]. Roedd nifer o ysgrifennwyr benywaidd hefyd yn rhan o'r sîn, gan gynnwys [[Joanne Kyger]], [[Kaye McDonough]], [[Harriet Sohmers Zwerling]], [[Janine Pommy Vega]], [[Elise Cowen]]. Roedd rhai ysgrifennwyr ifanc yn adnabod rhai o'r ysgrifennwyr y soniwyd amdanynt uchod (fel [[Bob Dylan]], [[Ken Kesey]], [[Jim Carroll]], [[Ron Padgett]]) ac weithiau cânt eu cynnwys ar y rhestr hon.


==Dolenni allanol==
== Dolenni allanol ==


=== Tudalennau cyffredinol am y Genhedlaeth Bitnicaidd ===
=== Tudalennau cyffredinol am y Genhedlaeth Bitnicaidd ===
Llinell 23: Llinell 23:
*[http://www.poetspath.com/exhibits/invisibleempiresofbeatitude.html Invisible Empires of Beatitude]
*[http://www.poetspath.com/exhibits/invisibleempiresofbeatitude.html Invisible Empires of Beatitude]


===Tudalennau twristaidd Bitnicaidd===
=== Tudalennau twristaidd Bitnicaidd ===
*[http://www.pbase.com/pzo/beat_tour Taith luniau Bitnicaidd Denver]
*[http://www.pbase.com/pzo/beat_tour Taith luniau Bitnicaidd Denver]
*[http://www.vlib.us/beats/ Beats In Kansas: The Beat Generation in the Heartland]
*[http://www.vlib.us/beats/ Beats In Kansas: The Beat Generation in the Heartland]
Llinell 39: Llinell 39:
*[http://www.beatfootprints.com/Site/Home.html Traethawd ffotograffic o dirnodau Cenhedlaeth y Bitniciaid yn Ninas Efrog Newydd
*[http://www.beatfootprints.com/Site/Home.html Traethawd ffotograffic o dirnodau Cenhedlaeth y Bitniciaid yn Ninas Efrog Newydd


==Cyfeiriadau==
== Cyfeiriadau ==
{{cyfeiriadau}}
{{cyfeiriadau}}


Llinell 57: Llinell 57:
[[el:Μπητ γενιά]]
[[el:Μπητ γενιά]]
[[en:Beat Generation]]
[[en:Beat Generation]]
⚫
[[es:Generación beat]]
[[eo:Beat-generacio]]
[[eo:Beat-generacio]]
⚫
[[es:Generación beat]]
⚫
[[fi:Beat-sukupolvi]]
[[fr:Beat generation]]
[[fr:Beat generation]]
[[gl:Xeración beat]]
[[gl:Xeración beat]]
[[ko:비트 제너레이션]]
[[he:דור הביט]]
[[io:Generaciono Beat]]
[[io:Generaciono Beat]]
[[it:Beat generation]]
[[it:Beat generation]]
⚫
[[ja:ビート・ジェネレーション]]
[[he:דור הביט]]
[[ka:ბიტნიკები]]
[[ka:ბიტნიკები]]
[[ko:비트 제너레이션]]
[[nl:Beat Generation]]
[[nl:Beat Generation]]
⚫
[[ja:ビート・ジェネレーション]]
[[no:Beat-generasjonen]]
[[no:Beat-generasjonen]]
[[pl:Beat Generation]]
[[pl:Beat Generation]]
[[pt:Geração Beat]]
[[pt:Geração Beat]]
[[ru:Бит-поколение]]
[[ru:Бит-поколение]]
[[sc:Beat generation]]
[[simple:Beat Generation]]
[[simple:Beat Generation]]
[[sk:Beat generation]]
[[sk:Beat generation]]
⚫
[[fi:Beat-sukupolvi]]
[[sv:Beat Generation]]
[[sv:Beat Generation]]
[[tr:Beat Kuşağı]]
[[tr:Beat Kuşağı]]

Fersiwn yn ôl 03:37, 23 Awst 2009

Defnyddir y term Cenhedlaeth Bitniciaid (Saesneg:Beat Generation) i ddisgrifio grŵp o ysgrifennwyr Americanaidd (o dan arweiniad Allen Ginsberg a Jack Kerouac). Daethant i'r amlwg yn ystod y 1950au a mynegai eu gwaith deimlad eu bod wedi'u hynysu o'r gymdeithas dosbarth canol.[1] Weithiau, caiff y term ei ddefnyddio hefyd i ddisgrifio'r ffenomena diwylliannol yr ysgrifenasant amdano neu'r ysbrydolant. (Yn ddiweddarach, cawsant eu galw'n "beatniks" hefyd.) Mae'r elfennau canolog i ddiwylliant "Bitnic" yn cynnwys gwrthod gwerthoedd Americanaidd traddodiadol, arbrofi gyda chyffuriau a mathau gwahanol o rywioldeb, yn ogystal â diddordeb mewn ysbrydolrwydd gwledydd Asia.

Prif weithiau llenyddol y Genhedlaeth Bitniciaid oedd Howl (1956) gan Allen Ginsberg, Naked Lunch (1959) gan William S. Burroughs a On the Road (1957) gan Jack Kerouac. Daethpwyd ag achosion llys yn erbyn "Howl" a "Naked Lunch" am eu bod yn cael eu hystyried yn anweddus ond yn ei dro, arweiniodd hyn at ryddfrydu'r hyn a allai gael ei argraffu yn yr Unol Daleithiau. Trawsnewidiodd "On the Road" ffrind Kerouac, Neal Cassady i fod yn arwr diwylliannol i'r ieuanc. Datblygodd aelodau'r Genhedlaeth y Bitniciaid enw i'w hunain fel hedonyddion bohemaidd newydd, a ddathlai anghydffurfiaeth a chreadigrwydd byrbwyll.

Cyfarfu llenorion gwreiddiol "Cenhedlaeth y Bitniciaid" yn Ninas Efrog newydd. Yn ddiweddarach, cyfarfu'r prif gymeriadau (ag eithrio Burroughs) yn San Francisco yng nghanol y 1950au. Daethant yn gyfeillion â chymeriadau a oedd yn gysylltiedig ag Adfywiad San Francisco. Yn ystod y 1960au, gweddnewidiwyd y diwylliant bitnicaidd a oedd yn ehangu'n gyflym: symudodd y Genhedlaeth Bitnicaidd o'r neilltu a chymrodd Gwrth-ddiwylliant y Chwechdegau ei le, a newidiodd terminoleg y cyhoedd o "bitnic" i "hipi".

Ysgrifennwyr

Yn aml, defnyddiai'r wasg y term "bitnic" pan yn cyfeirio at grŵp bychan o ysgrifennwyr, ffrindiau Ginsberg, Kerouac, Burroughs ac weithiau Corso. Byddai diffiniad ychydog yn ehangach yn cynnwys beirdd tebyg eraill o Efrog Newydd, ond dal yn ystyried Adfywiad San Francisco a beirdd y Mynyddoedd Duon fel mudiadau ar wahan.

Yn ei ddiffiniad mwyaf eang, byddai'r categori "Bitnic" yn cynnwys yr is-grŵpiau hyn i gyd, a nifer o ysgrifennwyr eraill a ddaeth i amlygrwydd ar ddiwedd y 1950au a dechrau'r 1960au, a oedd yn rhannu'r un weledigaeth o ran themâu, syniadau, a nodau (ymrwymiad i fyw i'r funud, cyfansoddiad agored, agweddau gwrthrychol ac ati); er efallai mai prin oedd eu cysylltiad cymdeithasol â'r prif grŵp, ac y byddai nifer ohonynt yn gwadu eu bod yn rhan o "Genhedlaeth y Bitniciaid" o gwbl.

Prif gymeriadau ac ysgrifennwyr cynharaf y Bitniciaid oedd Jack Kerouac, William S. Burroughs, Allen Ginsberg, Neal Cassady, Gregory Corso, Herbert Huncke, Peter Orlovsky, a John Clellon Holmes. Roedd rhai o Fitniciaid craidd San Francisco yn gysylltiedig ag Adfywiad San Francisco, pobl fel Gary Snyder, Philip Whalen, Lew Welch, Lawrence Ferlinghetti, Harold Norse, Kirby Doyle, a Michael McClure. Roedd y beirdd a oedd yn gysylltiedig â Choleg y Mynydd Du yn gysylltiedig â Chenhedlaeth y Bitniciaid hefyd, megis Robert Creeley, Denise Levertov, Robert Duncan (er fod Duncan yn un o feirniaid cynharaf o'r label "Cenhedlaeth y Bitniciaid"). Yn ogystal â hyn, roedd beirdd o'r "New York School" fel Frank O'Hara, Kenneth Koch; beirdd swreal fel Philip Lamantia a Ted Joans; a beirdd y cyfeirir atynt weithiau fel "ail don" Cenhedlaeth y Bitniciaid, megis LeRoi Jones/Amiri Baraka, Diane DiPrima ac Anne Waldman.

Ymysg y bobl eraill a gysylltir â'r Bitniciaid, mae Bob Kaufman, Tuli Kupferberg, Ed Sanders, Hubert Selby, Jr., John Wieners, Jack Micheline, A. D. Winans, Ray Bremser a Bonnie Bremser/Brenda Frazer, Ed Dorn, Jack Spicer, David Meltzer, Richard Brautigan, Lenore Kandel. Roedd nifer o ysgrifennwyr benywaidd hefyd yn rhan o'r sîn, gan gynnwys Joanne Kyger, Kaye McDonough, Harriet Sohmers Zwerling, Janine Pommy Vega, Elise Cowen. Roedd rhai ysgrifennwyr ifanc yn adnabod rhai o'r ysgrifennwyr y soniwyd amdanynt uchod (fel Bob Dylan, Ken Kesey, Jim Carroll, Ron Padgett) ac weithiau cânt eu cynnwys ar y rhestr hon.

Dolenni allanol

Tudalennau cyffredinol am y Genhedlaeth Bitnicaidd

Tudalennau twristaidd Bitnicaidd

Ffotograffau

Cyfeiriadau

  1. ↑ Fargis, Paul (1998). The New York Public Library Desk Reference - 3rd Edition. Macmillan General Reference. td. 262. ISBN 0-02-862169-7
Eginyn erthygl sydd uchod am yr Unol Daleithiau. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Cenhedlaeth_y_Bitniciaid&oldid=611006"