William Abraham (Mabon): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B Cwmafon >> Cwmafan |
Paul-L (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
:''Gweler hefyd [[Mabon]].'' |
::''Gweler hefyd [[Mabon]].'' |
||
Llywydd cyntaf [[Ffederasiwn Glowyr De Cymru]] ac [[Aelod Seneddol]] oedd '''William Abraham (Mabon)''' ([[14 Mehefin]] [[1842]] - [[14 Mai]] [[1922]]). |
Llywydd cyntaf [[Ffederasiwn Glowyr De Cymru]] ac [[Aelod Seneddol]] oedd '''William Abraham (Mabon)''' ([[14 Mehefin]] [[1842]] - [[14 Mai]] [[1922]]). |
||
Llinell 11: | Llinell 11: | ||
* Evans, Eric Wyn, ''Mabon (William Abraham, 1842-1922): a study in trade union leadership'' (Caerdydd, 1959). |
* Evans, Eric Wyn, ''Mabon (William Abraham, 1842-1922): a study in trade union leadership'' (Caerdydd, 1959). |
||
{{dechrau-bocs}} |
|||
{{Teitl Dil|du}} |
|||
{{bocs olyniaeth| cyn=''etholaeth newydd'' | teitl=[[Aelod Seneddol]] dros [[Rhondda (etholaeth seneddol)|Rondda]] | blynyddoedd=[[1885]] – [[1918]] | ar ôl=''dilewyd yr etholaeth''}} |
|||
{{bocs olyniaeth| cyn=''etholaeth newydd'' | teitl=[[Aelod Seneddol]] dros [[Gorllewin Rhondda (etholaeth seneddol)|Orllewin Rhondda]] | blynyddoedd=[[1918]] – [[1920]] | ar ôl=[[William John]] }} |
|||
{{diwedd-bocs}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Abraham (Mabon), William}} |
|||
[[Categori:Genedigaethau 1842]] |
[[Categori:Genedigaethau 1842]] |
||
[[Categori:Marwolaethau 1922]] |
[[Categori:Marwolaethau 1922]] |
||
[[Categori:Gwleidyddion Cymreig]] |
[[Categori:Gwleidyddion Cymreig]] |
||
[[en:William Abraham (Welsh politician)]] |
[[en:William Abraham (Welsh politician)]] |
Fersiwn yn ôl 22:03, 19 Medi 2008
- Gweler hefyd Mabon.
Llywydd cyntaf Ffederasiwn Glowyr De Cymru ac Aelod Seneddol oedd William Abraham (Mabon) (14 Mehefin 1842 - 14 Mai 1922).
Ganed ef yng Nghwmafan, yn fab i Thomas a Mary Abraham. Addysgwyd ef yn Ysgol Genedlaethol Cwmafan, gan adael yn ddeg oed, ac yna bu'n gweithio mewn gwaith alcam ac fel glowr. Yn y 1860au bu am gyfnod yn Chile yn gweithio yn y gweithfeydd copr yno. Wedi iddo ddychwelyd i Gymru, etholwyd ef yn gynrychiolydd y glowyr yn 1870, a bu'n llywydd y glowyr ar y Joint Sliding Scale Association o 1875 hyd 1903. Rhwng 1892 a 1898 byddai'r glowyr yn cael diwrnod o wyliau o'r gwaith ar y dydd Llun cyntaf o bob mis, a gelwid y diwrnod yma yn "Ddiwrnod Mabon."
Daeth yn aelod seneddol dros y Rhondda yn 1885, a bu'n cynrychioli Gorllewin Rhondda o 1918 hyd 1922. Ar y cyntaf, roedd yn aelod o'r Blaid Ryddfrydol, yna'n ddiweddarach yn aelod o'r Blaid Lafur pan ddaeth y blaid honno'n sefydliad annibynnol. Sefydlwyd Ffederasiwn Glowyr De Cymru yn 1898, gyda Mabon yn llywydd.
Roedd hefyd yn gefnogwr cryf i'r Eisteddfod, a daeth ei enw barddol "Mabon" yn gysylltiedig a'i enw.
Llyfryddiaeth
- Evans, Eric Wyn, Mabon (William Abraham, 1842-1922): a study in trade union leadership (Caerdydd, 1959).
Senedd y Deyrnas Unedig | ||
---|---|---|
Rhagflaenydd: etholaeth newydd |
Aelod Seneddol dros Rondda 1885 – 1918 |
Olynydd: dilewyd yr etholaeth |
Rhagflaenydd: etholaeth newydd |
Aelod Seneddol dros Orllewin Rhondda 1918 – 1920 |
Olynydd: William John |