Undeb Cymru Fydd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 13:22, 14 Mawrth 2016

Am enghreifftiau eraill o'r enw Cymru Fydd gweler y dudalen gwahaniaethu.

Cymdeithas ddiwylliannol wladgarol oedd Undeb Cymru Fydd. Fe'i sefydlwyd yn 1941 pan unwyd Undeb Cenedlaethol y Cymdeithasau Cymreig a Phwyllgor Amddiffyn Diwylliant Cymru i ffurfio mudiad newydd gyda'r bwriad o hyrwyddo diwylliant Cymru a'r iaith Gymraeg a bod yn ffocws a chyfrwng cydweithredu i'r perwyl hwnnw. Mae'r enw yn adlais o enw'r mudiad gwladgarol cynharach Cymru Fydd.

T. I. Ellis (1899 - 1970), mab y gwleidydd Thomas Edward Ellis (1859 - 1899) a chwaraeodd ran bwysig yn yr hen Gymru Fydd, oedd ysgrifenydd y mudiad hyd 1967.

Un o ymgyrchoedd cyntaf y mudiad oedd y frwydr i warchod Mynydd Epynt ac ardaloedd eraill yng Nghymru rhag cael eu meddiannu gan y Swyddfa Ryfel ar ddechrau'r Ail Ryfel Byd, ond methiant fu.

Prif weithgarwch yr undeb oedd pwyso ar lywodraeth Prydain i fabwysiadu polisïau mwy ffafriol a datganoliedig i Gymru a'r Gymraeg mewn meysydd fel addysg a darlledu. Yn ogystal cyhoeddid cyfres o lyfrau a chylchgronau fel Cofion Cymru ar gyfer y Cymry yn y lluoedd arfog adeg yr Ail Ryfel Byd.

Ond roedd agweddau mwy gwleidyddol i'r undeb hefyd. Ym 1950 cynhalwyd cynhadledd arbennig a roes y sbardun i gychwyn yr Ymgyrch dros Senedd i Gymru. Collodd yr undeb ei ffordd yn y 1960au gyda'r cynnydd mewn cenedlaetholdeb Cymreig gwleidyddol a sefydlu Cymdeithas yr Iaith Gymraeg (1962). Dirwynwyd yr undeb i ben yn 1969.

Darllen pellach

T. I. Ellis, Undeb Cymry Fydd (1960)
William George, Cymru Fydd (Lerpwl, 1945)
R. Gerallt Jones, A Bid for Unity (1971)

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
 :''Am enghreifftiau eraill o'r enw Cymru Fydd gweler y [[Cymru Fydd (gwahaniaethu)|dudalen gwahaniaethu]]''.
-Cymdeithas ddiwylliannol wladgarol oedd '''Undeb Cymru Fydd'''. Fe'i sefydlwyd yn [[1941]] pan unwyd [[Undeb Cenedlaethol y Cymdeithasau Cymreig]] a [[Pwyllgor Amddiffyn Diwylliant Cymru]] i ffurfio mudiad newydd gyda'r bwriad o hyrwyddo [[diwylliant Cymru]] a'r iaith [[Gymraeg]] a bod yn ffocws a chyfrwng cydweithredu i'r perwyl hwnnw. Mae'r enw yn adlais o enw'r mudiad gwladgarol cynharach [[Cymru Fydd]].
+Cymdeithas ddiwylliannol wladgarol oedd '''Undeb Cymru Fydd'''. Fe'i sefydlwyd yn [[1941]] pan unwyd Undeb Cenedlaethol y Cymdeithasau Cymreig a Phwyllgor Amddiffyn Diwylliant Cymru i ffurfio mudiad newydd gyda'r bwriad o hyrwyddo [[diwylliant Cymru]] a'r iaith [[Gymraeg]] a bod yn ffocws a chyfrwng cydweithredu i'r perwyl hwnnw. Mae'r enw yn adlais o enw'r mudiad gwladgarol cynharach [[Cymru Fydd]].
 [[T. I. Ellis]] ([[1899]] - [[1970]]), mab y gwleidydd [[Thomas Edward Ellis]] ([[1859]] - [[1899]]) a chwaraeodd ran bwysig yn yr hen Gymru Fydd, oedd ysgrifenydd y mudiad hyd [[1967]].