Polynomial: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau)
B r2.7.2+) (robot yn newid: be:Мнагачлен
Addbot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 67 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q43260 (translate me)
Llinell 33: Llinell 33:
[[Categori:Algebra]]
[[Categori:Algebra]]
[[Categori:Dadansoddi]]
[[Categori:Dadansoddi]]

[[af:Polinoom]]
[[ar:متعددة الحدود]]
[[az:Çoxhədli]]
[[be:Мнагачлен]]
[[be-x-old:Мнагасклад]]
[[bg:Многочлен]]
[[bn:বহুপদী (গণিত)]]
[[bs:Polinom]]
[[ca:Polinomi]]
[[cs:Polynom]]
[[cv:Полином]]
[[da:Polynomium]]
[[de:Polynom]]
[[el:Πολυώνυμο]]
[[en:Polynomial]]
[[eo:Polinomo]]
[[es:Polinomio]]
[[et:Polünoom]]
[[eu:Polinomio]]
[[fa:چندجمله‌ای]]
[[fi:Polynomi]]
[[fr:Polynôme]]
[[fy:Mearterm]]
[[gl:Polinomio]]
[[he:פולינום]]
[[hi:बहुपद]]
[[hu:Polinom]]
[[id:Polinomial]]
[[io:Polinomio]]
[[is:Margliða]]
[[it:Polinomio]]
[[ja:多項式]]
[[ka:მრავალწევრი]]
[[kk:Көпмүшелік]]
[[ko:다항식]]
[[la:Polynomium]]
[[lt:Polinomas]]
[[lv:Polinoms]]
[[mk:Полином]]
[[ml:ബഹുപദം]]
[[ms:Polinomial]]
[[nap:Polinomio]]
[[nl:Polynoom]]
[[nn:Polynom]]
[[no:Polynom]]
[[pl:Wielomian]]
[[pt:Polinómio]]
[[ro:Polinom]]
[[ru:Многочлен]]
[[sh:Polinom]]
[[si:බහු පදය]]
[[simple:Polynomial]]
[[sk:Mnohočlen]]
[[sl:Polinom]]
[[sr:Полином]]
[[sv:Polynom]]
[[ta:பல்லுறுப்புக்கோவை]]
[[th:พหุนาม]]
[[tr:Polinom]]
[[uk:Многочлен]]
[[ur:کثیر رقمی]]
[[vi:Đa thức]]
[[yi:פאלינאם]]
[[yo:Onírúiyepúpọ̀]]
[[zh:多項式]]
[[zh-classical:多項式]]
[[zh-yue:多項式]]

Fersiwn yn ôl 22:03, 8 Mawrth 2013

Mewn mathemateg, mae polynomial yn fynegiant lle mae cysonion a newidynnau yn cael eu cyfuno trwy adio, tynnu, a lluosi yn unig. Felly, mae

yn bolynomial, ond nid yw

yn bolynomial.

Mae ffwythiant polynomaidd yn ffwythiant a ddiffinir trwy werthuso polynomial. Mae ffwythiannau polynomaidd yn ddosbarth pwysig o ffwythiannau esmwyth (hynny yw, ffwythiannau y gallem eu differu unrhyw nifer o weithiau).

Oherwydd eu strwythr syml, mae'n hawdd gwerthuso polynomialau, ac fe'u defnyddir yn aml i ddadansoddi'n rhifyddol wrth astudio ffwythiannau mwy cymhleth.

Polynomialau Algebreaidd haniaethol

Mewn algebra haniaethol, rhaid gwahaniaethu'n ofalus rhwng polynomialau a ffwythiannau polynomaidd. Diffinir polynomial f fel mynegiant ffurfiol ar ffurf

lle mae'r cyfernodau a0, ..., an yn elfennau o ryw fodrwy R, ac ystyrir X yn symbol ffurfiol. Mae dau bolynomial yn hafal os, a dim ond os, yw dilyniannau eu cyfernodau yn hafal. Gellir adio polynomialau, trwy adio'r cyfernodau cyfatebol yn R, a'u lluosi trwy ddefnyddio'r rheol dosraniadol a'r diffiniadau

  ar gyfer pob elfen a o'r fodrwy R
  ar gyfer rhifau naturiol k ac l.

Gellir gwirio fod y set o bolynomialau a chanddynt gyfernodau yn y fodrwy R yn fodrwy ei hunan, sef y fodrwy o bolynomialau dros R, a ysgrifennir R[X]. Os yw R yn gymudol, yna mae R[X] yn algebra dros R.

Gallwn ystyried fod R[X] yn deillio o R trwy ychwanegu elfen X i R a'r unig amod ar X yw ei fod yn cymudo â phob elfen o R. Er mwyn i R[X] ffurfio modrwy, rhaid cynnwys hefyd pob sỳm o bwerau o X. Mae ffurfio'r fodrwy bolynomaidd, ynghyd â ffurfio modrwyon cymhareb trwy ffactorio'r idealau allan, yn arfau pwysig at ffurfio modrwyon newydd.

I bob polynomial f yn R[X], gellir diffinio ffwythiant polynomaidd sydd â pharth ac amrediad R. Canfyddir allbwn y ffwythiant ar gyfer mewnbwn r trwy roi r yn lle X yn y mynegiant f. Mae'n rhaid i algebryddion wahaniaethu rhwng polynomialau a ffwythiannau polynomaidd, oherwydd bod dau wahanol bolynomial yn gallu ennyn ar yr un ffwythiant (er enghraifft, os yw'r polynomialau dros gorff meidraidd). Nid yw hyn yn wir am y rhifau real neu gymhlyg, felly yn aml nid yw dadansoddwyr yn gwahaniaethu rhwng y ddau gysyniad.