Siwgr: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B robot yn ychwanegu: vep:Sahar (produkt) |
B robot yn ychwanegu: sco:Succar |
||
| Llinell 94: | Llinell 94: | ||
[[sa:शर्करा]] |
[[sa:शर्करा]] |
||
[[scn:Zùccaru]] |
[[scn:Zùccaru]] |
||
[[sco:Succar]] |
|||
[[sh:Šećer]] |
[[sh:Šećer]] |
||
[[simple:Sugar]] |
[[simple:Sugar]] |
||
Fersiwn yn ôl 07:50, 29 Hydref 2012
Math o garbohydrad yw siwgr neu siwgwr, defnyddir mewn bwyd ar ffurf grisialau, sef swcros. Y siwgr sydd i'w gael mewn celloedd planhigion neu anifeiliaid yw glwcos.
Cemeg
Mewn biocemeg, mae siwgr yn foleciwl carbohydrad syml, sef monosaccharid a disaccharid. Mae siwgr yn cynnwys y grŵp aldehyd (-CHO) neu grŵp keton (C=O) gan fondiau dwbl carbon-ocsigen a mae'r siwgr mwyaf cyffredin yn (CH2O)n gan yr n yn rhwybeth rhwng 3 a 7. Beth bynnag, mae deoxyribos yn eithriad am fod ef yn siwgr heb ocsigen.
Rhennir siwgr ar ôl ei cynnwys carbon hefyd, ac er enghraifft mae siwgr trios (C3H6O3) a siwgr pentos. Mae siwgr pentos yn cynnwys ribos a deocsiribos sydd mewn asid niwcleig (DNA). Mae siwgr hecsos yn cynnwys glwcos (ATP) sydd yn bwysig i gynhyrchu ynny. Mae planhigion yn cynhyrchu glwcos (C6H12O6) yn ystod ffotosynthesis ac yn ei droi hi i starts i'w storio.
Siwgr sydd yn rhoi flas i fwyd
Cynhyrchir siwgr o wialenni siwgr, betys siwgr neu palmwydd siwgr. Gwledydd sydd yn cynhyrchu siwgr yw'n cynnwys Awstralia, Brasil a Thailand, ond mae'r cynhyrchwyr bennaf yn wledydd America Ladin, y Môr Caribî a'r Dwyrain Pell.