Kelly Fraser
| Kelly Fraser | |
|---|---|
| Ganwyd | 8 Awst 1993  Sanikiluaq |
| Bu farw | 25 Rhagfyr 2019 Winnipeg |
| Dinasyddiaeth | Canada |
| Galwedigaeth | canwr-gyfansoddwr, cyfieithydd |
| Arddull | cerddoriaeth boblogaidd |
| Gwefan | https://www.kellyfrasermusic.com/ |
Canwr pop Inuk a chyfansoddwr caneuon o Ganada oedd Kelly Fraser (8 Awst 1993 – 24 Rhagfyr 2019)[1]. Derbyniodd ei ail albwm, Sedna, enwebiad Gwobr Juno am Albwm Cerddoriaeth Gynhenid y Flwyddyn yng Ngwobrau Juno 2018.[2]
Bywyd a gyrfa[golygu | golygu cod]
Yn enedigol o Igloolik, symudodd Fraser gyda'i theulu yn ifanc i Sanikiluaq, Nunavut.[1] Addysgwyd hi yn Nunavut Sivuniksavut yn Ottawa cyn cwblhau rhaglen astudiaethau cynhenid yn Sefydliad Technoleg Nicola Valley yn British Columbia.[3] Lansiwyd Nunavut Sivuniksavut ym 1985 a hi yw rhaglen ôl-uwchradd hynaf a cyntaf Inuit yng Nghanada, [4] lle mae ieuenctid Inuit yn dysgu am Gytundeb Hawliadau Tir Nunavut.[5]
Denodd Fraser sylw eang yn gyntaf yn 2013 gyda chyfres o fersiynau caneuon pop yn yr iaith Inuktitut, yn arbennig gyda "Diamonds" gan Rihanna, ar YouTube.[6] Rhyddhaodd ei halbwm cyntaf, Isuma, yn 2014. Mae ei chaneuon yn cynnwys Inuktitut ac iaith Saesneg, ac yn gerddorol, maent yn cyfuno pop cyfoes â synau Inuit traddodiadol. Roedd Fraser yn ymroddedig i rannu diwylliant Inuit gyda chynulleidfa eang a chodi ymwybyddiaeth o faterion heddiw a hawliau Inuit; mae llawer o'r themâu hyn i'w gweld yn helaeth yn ei cherddoriaeth.[7] [8] Adroddodd ei chynhyrchydd ei bod yn gweithio ar albwm arall, o'r enw Decolonize, pan fu farw;[9] roedd cyllido torfol ar gyfer yr albwm ar y gweill bryd hynny [10]
Bu farw Fraser yn ei chartref yn Winnipeg, Manitoba, ar 24 Rhagfyr 2019, trwy hunanladdiad. Yn ôl ei theulu roedd hi wedi dioddef "trawmau plentyndod, hiliaeth a seiberfwlio parhaus".[6] Cynhaliwyd sawl gwylnos yng ngolau cannwyll er anrhydedd iddi yn The Forks ar 4 Ionawr[10] ac yn Sefydliad Technoleg Nicola Valley yn Merritt, BC.[11]
Disgyddiaeth[golygu | golygu cod]
Isuma[golygu | golygu cod]
Recordiwyd albwm cyntaf Fraser, a ryddhawyd ym mis Mehefin 2014, gyda’i band o Sanikiluaq, gyda saith cân wreiddiol a thair can gyfansoddwyd gan eraill. Ystyr y teitl yw 'meddwl'.[12]
Sedna[golygu | golygu cod]
Rhyddhawyd Sedna ar Chwefror 25, 2017, gan label recordio Hitmakerz o Nunavut.[3] [13] Mae teitl yr albwm, o'r enw ᓄᓕᐊᔪᒃ ( Nuliaju ) yn Inuktitut, yn cyfeirio at stori Sedna, duwies Inuit y môr, y penderfynodd Fraser ei moderneiddio yn yr albwm hwn.[9] Meddai, "Nod yr albwm yw helpu i wella'r rhai sy'n dioddef o effeithiau cytrefu, gan gynnwys effeithiau niweidiol ysgol breswyl ac adleoli gorfodol. Mae angen mawr i artistiaid Inuit siarad yn uniongyrchol â'r rhai yr effeithiwyd arnynt o'r gorffennol. "
Roedd yr albwm yn cynnwys y gân 'Fight for the Right', a ryddhawyd fel rhan o'r ymgyrch 'na' yn refferendwm tir trefol Nunavut 2016, a ofynnodd i'r pleidleiswyr a oeddent yn barod i ganiatáu i'r fwrdeistref werthu tiroedd trefol.[14]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ 1.0 1.1 Sinclair, Niigaan (2019-12-27). "Powerful singer brought Inuit culture to world". Winnipeg Free Press. Cyrchwyd 2019-12-30.
- ↑ "Juno nominations shine a light on Nunavut performers". Nunatsiaq News. February 6, 2018. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-02-13. Cyrchwyd 2020-11-10.
- ↑ 3.0 3.1 "Nunavut pop star's new album is heavy on beats, rhymes and life". Nunatsiaq News. April 20, 2017. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-02-16. Cyrchwyd 2020-11-10.
- ↑ "'Slap in the face': Nunavut government cuts funding to Inuit college | CBC News". cbc.ca. Cyrchwyd 2020-08-24.
- ↑ 6.0 6.1 "Inuk singer Kelly Fraser died by suicide amid 'hard' fight with PTSD, family says". Global News. December 30, 2019. Cyrchwyd 2019-12-30.
- ↑ Blake, Emily. "Indspire winner Kelly Fraser has a lot to say". CBC News.
- ↑ "Inuit musician Kelly Fraser remembered for her advocacy, energy and passion".
- ↑ 9.0 9.1 "How Kelly Fraser is revitalizing Inuktitut with Rihanna". New Fire. CBC Radio. August 14, 2017.
- ↑ 10.0 10.1 'Prayers And Tears For Inuk Singer-Songwriter; Fraser, 26, Killed Herself Christmas Eve', Winnipeg Sun (5 January 2020), A4.
- ↑ Lirette, Dominika (January 10, 2020). "'She was such a bright light': Former classmates, teachers at B.C. school honour life of Kelly Fraser". CBC.
- ↑ "Nunavut's Kelly Fraser releases first CD, 'Isuma'", CBC News (10 June 2014).
- ↑ "Kelly Fraser Music". kellyfrasermusic.com (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-08-10. Cyrchwyd 2018-08-11.
- ↑ Michele LeTourneau, "Sanikiluaq singer releases second album", Nunavut News (6 May 2017).