Y llechau
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | clefyd prin, dosbarth o glefyd  |
|---|---|
| Math | clefyd adlunio asgwrn, clefyd |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Mae'r llechau (Saesneg: rickets) yn fwneiddiad neu galcheiddiad diffygiol yr esgyrn cyn terfyniad ardyfiannol mewn mamaliaid anaeddfed o ganlyniad i ddiffyg neu fetaboledd amharedig fitamin D,[1] ffosfforws neu galsium,[2] a all arwain at dorasgwrn neu anffurfiad. Mae'r llechau ymhlith y clefydau plan mwyaf cyffredin mewn nifer o wledydd sy'n datblygu. Y prif achos yw diffyg fitamin D, ond gall diffyg calsiwm yn y deiet hefyd ei achosi (gall y diffyg fod o ganlyniad i ddolur rhydd eithafol a chwydu). Er y gall oedolion ddioddef ohono, mae'r mwyafrif o achosion i'w gweld mewn plant sy'n dioddef o ddiffyg maeth dybryd, fel arfer o ganlyniad i newyn neu lwgu yn ystod blynyddoedd cynnar plentyndod. mewn oedolion.
Mae osteomalacia yn gyflwr tebyg sydd i'w weld mewn oedolion, yn gyffredinol o ganlyniad i ddiffyg fitamin D yn dilyn terfyniad ardyfiannol.
Diagnosis[golygu | golygu cod]
Gellir adnabod achos o'r llechau gyda chymorth:
- Profion gwaed[3]
- Sgan dwysedd asgwrn
- Radiograffeg
-
Pelydr X o arddyrnau yn dangos effaith y llechau. -
Pelydr X o'r frest yn dangos newidiadau sy'n gyson a'r llechau. Cyfeirir at y newidiadau hyn fel arfer fel "gleinres" y llechau.
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyferinodau[golygu | golygu cod]
- ↑ Magnesium and vitamin D's co-factors, by John Jacob Cannell, M.D. citing The Lancet; The Vitamin D Council Archifwyd 2012-02-27 yn y Peiriant Wayback. "Two interesting cases of Mg dependent Vitamin D-resistant rickets appeared in the Lancet in 1974. Two children, one age two and the other age five, presented with classic rickets. 600,000 IU of Vitamin D daily for ten days did not result in any improvement in six weeks—in either x-rays or alkaline phosphatase—and the doctors diagnosed Vitamin D-resistant rickets. Almost by accident, serum Mg levels were then obtained, which were low in both children. After the treatment with Mg, the rickets rapidly resolved."
- ↑ TheFreeDictionary > rickets In turn citing:
- ↑ NHS Choice - Rickets Diagnoses