Pelagra
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | dosbarth o glefyd  |
|---|---|
| Math | clefyd diffyg maethiad, other acquired skin disease, clefyd y croen, clefyd |
| Symptomau | Dolur rhydd, rhithweledigaeth |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Clefyd sy'n deillio o ddiffyg fitamin B3 (niacin) yw pelagra. Ymhlith y symptomau mae croen llidus, briwiau yn y geg, dolur rhydd a gorddryswch.[1] Fel arfer mae'r rhannau o'r croen sy'n agored i olau'r haul neu i rwbiad yn cael eu heffeithio gyntaf. Dros amser gall y croen hwnnw dywyllu, anystwytho, croenio neu waedu.
Mae dau brif fath o'r clefyd. Mae'r math cyntaf yn cael ei achosi gan fwyta bwyd nad yw'n cynnwys digon o niacin a thryptoffan. Mae'r ail math yn deillio o anallu'r corff i ddefnyddio'r niacin mewn bwydydd. Gall hyn ddigwydd o ganlyniad i rai afiechydon, yn ogystal ag alcoholiaeth, a nifer o feddyginiaethau fel isoniasid.
Yn hanesyddol, mae pelagra yn glefyd o dlodi sy'n gysylltiedig â diffyg maeth. Mae i'w ganfod o hyd mewn gwledydd datblygol, yn enwedig ymhlith pobl sy'n cael y rhan fwyaf o'u hegni bwyd o indrawn, yn arbennig yn Ne America wledig, gan fod indrawn yn ffynhonnell wael o niacin a thryptoffan.[2]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "Orphanet: Pellagra". orpha.net (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 17 Ebrill 2017. Cyrchwyd 10 Mehefin 2017.
- ↑ Hegyi, J.; Schwartz, R. A.; Hegyi, V. (2004). "Pellagra: Dermatitis, dementia, and diarrhea" (yn en). International Journal of Dermatology 43 (1): 1–5. doi:10.1111/j.1365-4632.2004.01959.x. PMID 14693013.