Najib Razak

Oddi ar Wicipedia
Najib Razak
GanwydMohammad Najib bin Abdul Razak Edit this on Wikidata
23 Gorffennaf 1953 Edit this on Wikidata
Kuala Lipis Edit this on Wikidata
DinasyddiaethMaleisia Edit this on Wikidata
Alma mater
  • Prifysgol Nottingham
  • Coleg Malvern
  • Kian Kok Middle School Edit this on Wikidata
Galwedigaethgwleidydd Edit this on Wikidata
SwyddPrif Weinidog Maleisia, Deputy Prime Minister of Malaysia, Minister of Defence, Member of the Dewan Rakyat, Minister of Finance 2, Minister of Defence, Minister of Defence, Q110133371 Edit this on Wikidata
Plaid WleidyddolUnited Malays National Organisation Edit this on Wikidata
TadAbdul Razak Hussein Edit this on Wikidata
MamRahah Noah Edit this on Wikidata
PriodRosmah Mansor, Tengku Puteri Zainah Edit this on Wikidata
PlantMohd Nazifuddin Najib, Nizar Najib, Nooryana Najwa Najib, Puteri Norlisa Najib, Norashman Najib Edit this on Wikidata
Gwobr/auHonorary Doctor of the Beijing Foreign Studies University Edit this on Wikidata
Gwefanhttp://www.najibrazak.com Edit this on Wikidata
llofnod

Najib Razak (ganwyd 23 Gorffennaf 1953) yw gwleidydd o Maleisia a fu'n Brif Weinidog Maleisia rhwng 2009 a 2018, yw'r unigolyn a chysylltir yn agos â 1MDB yn y cyfnod hwnnw. 1MDB oedd cwmni datblygu cyhoeddus sy'n wynebu sgandal corfforaethol enfawr yng Nghymru Maleisia.[1]

Yn sgandal 1MDB, cyhoeddwyd ymchwiliadau a godwyd cyhuddiadau o gamddefnydd a chamddefnydd arian cyhoeddus. Mae'n honni bod miliynau o ddoleri arian cyhoeddus wedi'u gwario'n anghywir ar fasnachfaeleddau, eiddo a phrosiectau eraill yn gysylltiedig â 1MDB.[2] Roedd Najib wedi'u cyhuddo o derbyn arian o 1MDB i'w gyfrifon personol.[3] Cafodd y sgandal hwn effaith enfawr ar lygaid y cyhoedd a chwympodd reputasiwn Najib a'i blaid.[4] Mae'r cyn-Brif Weinidog Mahathir Mohamad hefyd yn galw am gael gwared ar Najib.[5]

Ar ôl adael ei swydd fel Brif Weinidog, cafodd Najib ei erlyn ac ysgaru am gyfrifoldebau'r cyhuddiadau a godwyd yn ei herbyn.[6][7][8][9] Ar 28 Gorffennaf 2020, cafwyd dedfryd ar Najib ar saith cyhuddiad o gamddefnydd o rym, golchi arian a throsedd torri ymddiriedaeth gan Uchel Lys Malaysia mewn cysylltiad â sgandal 1MDB. Cafodd ei gosbi i 12 mlynedd o garchar a chosbi o werth RM210 miliwn.[10][11][12] Cafodd y dedfryd ei gadarnhau gan y Llys Ffederal ar 23 Awst 2022.[13][14][15] Ar hyn o bryd, mae'n gwasanaethu ei dedfryd yn y Carchar Kajang.[16]

Mae Najib hefyd yn cael ei gysylltu â'r achos o lofruddio Altantuya Shaariibuu.[17][18]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. "1MDB: The playboys, PMs and partygoers around a global financial scandal". BBC News (yn Saesneg). 2019-08-09.
  2. Ellis-Petersen, Hannah (2020-07-28). "1MDB scandal explained: a tale of Malaysia's missing billions". The Guardian (yn Saesneg). ISSN 0261-3077.
  3. France-Presse, Agence (2015-07-06). "Malaysian taskforce investigates allegations $700m paid to PM Najib". The Guardian (yn Saesneg). ISSN 0261-3077. Cyrchwyd 2023-07-16.
  4. "Ignoring 1MDB scandal caused Umno's downfall: Najib lieutenant". South China Morning Post (yn Saesneg). 2018-06-04.
  5. "Former Malaysia PM Mahathir calls for removal of PM Najib Razak". BBC News (yn Saesneg). 2015-08-30.
  6. "Najib charged with four criminal offenses in 1MDB case". Nikkei Asia (yn Saesneg). 2018-07-04.
  7. Staff (2018-08-08). "Najib Razak charged with money laundering over 1MDB scandal". The Guardian (yn Saesneg). ISSN 0261-3077.
  8. Ellis-Petersen, Hannah; correspondent, Hannah Ellis-Petersen South-east Asia (2018-09-20). "Former Malaysia PM Najib Razak faces new charges over missing $681m". The Guardian (yn Saesneg). ISSN 0261-3077.
  9. "Malaysia Charges Ex-1MDB Chief and Najib for Audit Tampering". Bloomberg.com (yn Saesneg). 2018-12-12.
  10. TEE, KENNETH (2020-07-28). "Najib fined RM210m and given 12-year jail term for power abuse charge, 10-year jail term each for all six other charges to be served concurrently". Malay Mail (yn Saesneg).
  11. "Najib Razak: Malaysian ex-PM gets 12-year jail term in 1MDB corruption trial". BBC News (yn Saesneg). 2020-07-28.
  12. Ratcliffe, Rebecca; correspondent, Rebecca Ratcliffe South-east Asia (2020-07-28). "1MDB scandal: Najib Razak handed 12-year jail sentence". The Guardian (yn Saesneg). ISSN 0261-3077.
  13. Solomon, Feliz; Wong, Ying Xian (2022-08-23). "Najib Razak, Malaysia's Former Prime Minister, Loses 1MDB Appeal and Is Sent to Prison". Wall Street Journal (yn Saesneg). ISSN 0099-9660.
  14. "Najib Razak: Malaysia's ex-PM starts jail term after final appeal fails". BBC News (yn Saesneg). 2022-08-23.
  15. Ratcliffe, Rebecca (2022-08-23). "Malaysia's ex–PM Najib sent to prison as final 1MDB appeal lost". The Guardian (yn Saesneg). ISSN 0261-3077.
  16. Ayamany, Keertan (2022-08-23). "Just crickets at Kajang Prison as Najib begins 12-year jail sentence". Malay Mail (yn Saesneg).
  17. admin, Aliran (2013-01-14). "Malaysian PM caught up in murder, bribery scandal". Aliran (yn Saesneg).
  18. Nadeswaran, R. (2019-12-16). "'Najib ordered me to kill Altantuya' - Azilah's shocking allegation from death row". Malaysiakini.
Eginyn erthygl sydd uchod am wleidyddiaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.