Leah Namugerwa
| Leah Namugerwa | |
|---|---|
| Ganwyd | 2004  Wganda |
| Dinasyddiaeth | Wganda |
| Galwedigaeth | ymgyrchydd, ymgyrchydd hinsawdd, amgylcheddwr |
| Mudiad | Fridays for Future |
Mae Leah Namugerwa (ganwyd 2004) yn ymgyrchydd o Wganda sy'n gweithredu yn erbyn newid hinsawdd.[1][2] Mae hi'n adnabyddus am arwain ymgyrchoedd plannu coed ac am gychwyn deiseb i orfodi'r gwaharddiad ar fagiau plastig yn Wganda.[3][4] Fe'i hysbrydolwyd i weithredu gan Greta Thunberg, pan ddechreuodd gefnogi streiciau ysgol yn Chwefror 2019 gyda’i chyd-drefnydd Fridays for Future, yn Wganda Sadrach Nirere.[5][6]
Siaradodd Namugerwa yn Fforwm Trefol y Byd yn 2020[7] ac roedd yn ddirprwy yr ifanc yn COP25.[8] Mae ei hewythr, Tim Mugerwa hefyd yn amgylcheddwr amlwg yn Wganda.[9] Mae Leah Namugerwas yn aelod o Eglwys Anglicanaidd Wganda.
Gweithredu
[golygu | golygu cod]Clywodd Namugerwa am Greta Thunberg a'i streic Fridays for Future yn 2018.[10] Yn ddiweddarach, yn 13 oed, cymerodd gamau tebyg wedi iddi wylio adroddiad newyddion lleol am dirlithriadau a llifogydd mewn rhannau gwledig o'i gwlad.[9] Ers hynny mae Namugerwa wedi dod yn eiriolwr hinsawdd ifanc ac yn aelod annatod o Fridays for Future yn Wganda. Ymunodd â Sadrach Nirere, Hilda Flavia Nakabuye, a'i chefnder Bob Motavu i sefydlu'r mudiad sy'n galw ar ddisgyblion ysgol i streicio bob dydd Gwener. Mae hi wedi bod yn cymryd rhan yn wythnosol ers Chwefror 2019, gan alw am fwy o gamau yn erbyn newid hinsawdd, ac mae hi wedi arwain a threfnu deiseb i orfodi'r llywodraeth i wahardd bagiau plastig.[11]
Dathlodd Leah Namugerwa ei phen-blwydd yn 15 oed trwy blannu 200 o goed yn lle trefnu parti pen-blwydd, ac ers hynny mae wedi lansio'r prosiect 'Coed Pen-blwydd', i roi eginblanhigion i'r rhai sy'n dymuno dathlu eu penblwyddi trwy blannu coed.[12] Ei phrif nod yw gweld deddfwriaeth newid hinsawdd gyfredol (Cytundeb Paris 21) yn cael ei orfodi, a denu mwy o sylw i faterion newid hinsawdd.[13]
Trefnodd orymdeithiau ynghyd ag eiriolwyr hinsawdd ifanc eraill i nodi’r streic hinsawdd fyd-eang ar 29 Tachwedd 2020, a glanhawyd glan y llyn ar Draeth Ggaba Kampala hefyd i ddathlu’r diwrnod; roedd Dorothy Nalubega, aelod o grŵp amaethyddol ac amgylcheddol y menywod hefyd yn bresennol.[9] Mae Namugerwa wedi galw’n barhaus ar lywodraeth Wganda i weithredu Cytundeb Hinsawdd Paris yn llawn.
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ "The young Ugandan woman making waves as she fights climate change". The Independent (yn Saesneg). 2019-12-28. Cyrchwyd 2020-09-19.
- ↑ "Uganda's 14-year-old climate activist". www.aljazeera.com. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-02-15. Cyrchwyd 2020-09-19.
- ↑ Welle (www.dw.com), Deutsche. "Ugandan teen activist championing birthday trees | DW | 15.05.2020". DW.COM (yn Saesneg). Cyrchwyd 2020-09-19.
- ↑ "Leah Namugerwa the Ugandan climate warrior". The Citizen (yn Saesneg). Cyrchwyd 2020-09-19.
- ↑ "School Strike for Climate: A day in the life of Ugandan student striker Leah Namugerwa". Earth Day (yn Saesneg). 2019-06-06. Cyrchwyd 2020-09-19.
- ↑ "Meet Leah Namugerwa: The 15-Year-Old Leading Climate Activism In Uganda". therising.co. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-01-15. Cyrchwyd 2020-09-19.
- ↑ "Leah Namugerwa | World Urban Forum". wuf.unhabitat.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-01-20. Cyrchwyd 2020-09-19.
- ↑ ""It's not too late to join the struggle"– say archbishop and teenage climate activist". www.anglicannews.org (yn Saesneg). Cyrchwyd 2020-09-19.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 "The young Ugandan woman making waves as she fights climate change". The Independent (yn Saesneg). 2019-12-28. Cyrchwyd 2020-09-19."The young Ugandan woman making waves as she fights climate change". The Independent. 2019-12-28. Retrieved 2020-09-19.
- ↑ "School Strike for Climate: A day in the life of Ugandan student striker Leah Namugerwa". Earth Day (yn Saesneg). 2019-06-06. Cyrchwyd 2020-09-19."School Strike for Climate: A day in the life of Ugandan student striker Leah Namugerwa". Earth Day. 2019-06-06. Retrieved 2020-09-19.
- ↑ "Leah Namugerwa". Faces of Climate Change (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2020-11-18. Cyrchwyd 2020-11-15.
- ↑ "Leah Namugerwa | World Urban Forum". wuf.unhabitat.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-01-20. Cyrchwyd 2020-09-19."Leah Namugerwa | World Urban Forum" Archifwyd 2021-01-20 yn y Peiriant Wayback. wuf.unhabitat.org. Retrieved 2020-09-19.
- ↑ "Meet Leah Namugerwa: The 15-Year-Old Leading Climate Activism In Uganda". therising.co. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2021-01-15. Cyrchwyd 2020-09-19."Meet Leah Namugerwa: The 15-Year-Old Leading Climate Activism In Uganda" Archifwyd 2021-01-15 yn y Peiriant Wayback. therising.co. Retrieved 2020-09-19.