Iechyd meddwl
 | |
| Math | health psychology, Iechyd  |
|---|---|
| Rhan o | counselling, wellbeing and community services |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Mae iechyd meddwl yn lefel o les seicolegol, neu absenoldeb salwch meddwl.
Gallwn feddwl am iechyd meddwl yn nhermau y ffordd a deimlwn am ein hunain a’r pobl o’n cwmpas, ein gallu i wneud a chadw ffrindiau a pherthnasau, ein gallu i ddysgu gan eraill ac ein gallu i ddatblygu’n seicolegol ac yn emosiynol
Mae’n rywbeth sy’n newid ar adegau gwahanol o’n bywydau a bydd rhai pobl yn meddwl amdano fel ‘iechyd emosiynol’ neu ‘lles’, ond yr un peth ydyn nhw’n y bôn. Gall effeithio ar y ffordd fydden ni’n meddwl, yn teimlo ac yn ymddwyn a dylanwadu ar y ffordd fydden ni’n delio â straen, yn uniaethu ag eraill ac yn gwneud penderfyniadau.
Mae bod yn feddyliol iach hefyd yn ymwneud â’r cryfder i oresgyn yr anawsterau a’r heriau a fydd yn ein wynebu ni i gyd ar adegau’n ystod ein bywydau – i fod â hyder ac hunan-barch ac i allu credu’n ein hunain.
Dolenni allanol[golygu | golygu cod]
- www.Meddwl.org
- www.publichealthnetwork.cymru Archifwyd 2021-01-15 yn y Peiriant Wayback.
- www.mentalhealth.org.uk Archifwyd 2019-03-25 yn y Peiriant Wayback.
- www.mind.org.uk Archifwyd 2017-07-11 yn y Peiriant Wayback.
- www.rethink.org (Seasneg)
| Cyngor meddygol |
|
Sgrifennir tudalennau Wicipedia ar bwnc iechyd er mwyn rhoi gwybodaeth sylfaenol yn unig. Allen nhw ddim rhoi'r manylion sydd gan arbenigwyr i chi. Mae'r erthygl hon yn cynnwys testun o’r dudalen Beth yw iechyd meddwl ar wefan
Am driniaeth ar gyfer afiechyd, cysylltwch â'ch meddyg neu ag arbenigwr cymwys arall |
Iechyd meddwl, fel y'i diffinnir gan Asiantaeth Iechyd Cyhoeddus Canada,[6] yw gallu unigolyn i deimlo, meddwl, a gweithredu mewn ffyrdd i gyflawni ansawdd bywyd gwell wrth barchu'r ffiniau personol, cymdeithasol a diwylliannol.[7] Mae nam ar unrhyw un o'r rhain yn ffactor risg ar gyfer anhwylderau meddwl,[8] sy'n gydrannau o iechyd meddwl.[7] Diffinnir anhwylderau meddwl fel y cyflyrau iechyd sy'n effeithio ar ac yn newid gweithrediad gwybyddol, ymatebion emosiynol, ac ymddygiad sy'n gysylltiedig â thrallod a/neu ddiffyg gweithrediad.[9][10] Yr ICD-11 yw'r safon fyd-eang a ddefnyddir i ddiagnosio, trin, ymchwilio ac adrodd ar anhwylderau meddwl amrywiol.[11][12] Yn yr Unol Daleithiau, defnyddir y DSM-5 fel system ddosbarthu anhwylderau meddwl.[13]
Mae iechyd meddwl yn gysylltiedig â nifer o ffactorau ffordd o fyw megis diet, ymarfer corff, straen, cam-drin cyffuriau, cysylltiadau cymdeithasol a rhyngweithiadau.[13][14] Gall therapyddion, seiciatryddion, seicolegwyr, gweithwyr cymdeithasol, ymarferwyr nyrsio, neu feddygon teulu helpu i reoli salwch meddwl gyda thriniaethau fel therapi, cwnsela neu feddyginiaeth
Mae iechyd meddwl yn gysyniad a luniwyd yn gymdeithasol ac a ddiffinnir yn gymdeithasol; mae gan wahanol gymdeithasau, grwpiau, diwylliannau, sefydliadau a phroffesiynau ffyrdd gwahanol iawn o gysyniadu ei natur a'i achosion, gan benderfynu beth sy'n iach yn feddyliol, a phenderfynu pa ymyriadau, os o gwbl, sy'n briodol.[59] Felly, bydd gan wahanol weithwyr proffesiynol gefndiroedd diwylliannol, dosbarth, gwleidyddol a chrefyddol gwahanol, a fydd yn effeithio ar y fethodoleg a ddefnyddir yn ystod y driniaeth. Yng nghyd-destun gofal iechyd meddwl byddar, mae’n angenrheidiol i weithwyr proffesiynol feddu ar gymhwysedd diwylliannol pobl fyddar a thrwm eu clyw a deall sut i ddibynnu’n iawn ar ddehonglwyr hyfforddedig, cymwysedig ac ardystiedig wrth weithio gyda chleientiaid diwylliannol Fyddar.
Mae ymchwil wedi dangos bod stigma yn gysylltiedig â salwch meddwl.[60] Oherwydd y fath stigma, gall unigolion wrthsefyll labelu a chael eu cymell i ymateb i ddiagnosisau iechyd meddwl gyda gwadiad.[61] Gall gofalwyr teuluol unigolion ag anhwylderau meddwl hefyd ddioddef gwahaniaethu neu wynebu stigma.[62]
Mae mynd i’r afael â’r stigma cymdeithasol a’r stigma canfyddedig sy’n gysylltiedig â salwch meddwl, a’i ddileu, wedi’i gydnabod yn hollbwysig i addysg ac ymwybyddiaeth o faterion iechyd meddwl. Yn y Deyrnas Unedig, trefnodd Coleg Brenhinol y Seiciatryddion yr ymgyrch Changing Minds (1998–2003) i helpu i leihau stigma,[63] tra yn yr Unol Daleithiau, mae ymdrechion gan endidau fel y Born This Way Foundation a The Manic Monologues yn canolbwyntio’n benodol ar gael gwared ar y stigma sy'n ymwneud â salwch meddwl.[64][65] Mae'r Gynghrair Genedlaethol ar Salwch Meddwl (NAMI) yn sefydliad yn yr UD a sefydlwyd ym 1979 i gynrychioli ac eirioli dros y rhai sy'n cael trafferth gyda phroblemau iechyd meddwl. Mae NAMI yn helpu i addysgu am salwch meddwl a materion iechyd, tra hefyd yn gweithio i ddileu stigma[66] sy'n gysylltiedig â'r anhwylderau hyn.