Gorsaf bleidleisio

Oddi ar Wicipedia
Gorsaf Bleidleisio yn Tonna, Castell Nedd

Lle y mae pobl yn bwrw eu pleidleisiau mewn etholiadau yw gorsaf bleidleisio.

Yr orsaf bleidleisio yw'r ystafell (neu ran ohoni) sy'n cael ei defnyddio o fewn i adeilad, felly gall man pleidleisio gynnwys un neu fwy o orsafoedd pleidleisio.

Gan fod etholiadau'n digwydd fel arfer dros gyfnod o un neu ddau ddiwrnod, ac yn aml yn digwydd yn flynyddol neu'n hwy, mae'n arferol i orsafoedd pleidleisio gael eu lleoli mewn cyfleusterau a ddefnyddir at ddibenion eraill, fel ysgolion, eglwysi, neuaddau chwaraeon, swyddfeydd llywodraeth leol, neu hyd yn oed cartrefi preifat, ac mae'n bosibl bod pob un ohonynt yn gwasanaethu nifer tebyg o bobl. Gellir galw'r ardal yn ward, ardal, ardal bleidleisio neu etholaeth. Mae'r man pleidleisio yn cael ei staffio gan swyddogion (y gellir eu galw'n farnwyr etholiad, swyddogion canlyniadau neu deitlau eraill) sy'n monitro'r gweithdrefnau pleidleisio ac yn cynorthwyo pleidleiswyr gyda'r broses etholiadol. Mae archwilwyr (neu wylwyr pleidleisio) yn arsylwyr annibynnol neu bleidiol sy'n mynychu'r orsaf i sicrhau bod y broses yn ddiduedd.

Bydd y cyfleuster ar agor rhwng oriau penodedig yn dibynnu ar y math o etholiad, ac fel arfer mae gweithgaredd gwleidyddol gan neu ar ran yr ymgeiswyr yn cael ei wahardd yn y lleoliad a'r ardal gyfagos.

Y tu mewn i'r man pleidleisio bydd ardal (bwth pleidleisio fel arfer) lle gall y pleidleisiwr ddewis yr ymgeisydd neu'r blaid o'u dewis yn gyfrinachol. Os defnyddir papur pleidleisio bydd hwn yn cael ei roi mewn blwch pleidleisio o flaen tystion na allant weld i bwy mae'r bleidlais wedi'i rhoi. Gellir defnyddio peiriannau pleidleisio yn lle hynny.

Mae rhai mannau pleidleisio yn strwythurau dros dro. Gall caban symudol gael ei leoli'n arbennig ar gyfer etholiad a'i symud wedyn.