Egni (gwyddonol): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B fix |
|||
Llinell 9: | Llinell 9: | ||
Er nad yw cyfanswm yr egni ddim yn newid dros amser, mae ein gallu i'w fesur yn dibynu ar ble rydym e.e. person yn eistedd mewn awyren sy'n hedfan: mae ei [[egni cinetic]] o'i gymharu a'r awyren yn sero; o'i gymharu a'r ddaear, fodd bynnag, mae ganddo egni cinetic. |
Er nad yw cyfanswm yr egni ddim yn newid dros amser, mae ein gallu i'w fesur yn dibynu ar ble rydym e.e. person yn eistedd mewn awyren sy'n hedfan: mae ei [[egni cinetic]] o'i gymharu a'r awyren yn sero; o'i gymharu a'r ddaear, fodd bynnag, mae ganddo egni cinetic. |
||
Pan fôm yn trafod egni naturiol yr haul neu'r gwynt yn cael ei droi'n bwer trydanol neu yn sain, defnyddiwn y gair [[ynni]], er enghraifft: [[ynni'r haul]], [[ynni gwynt]] neu [[ynni hydro]]. |
Pan fôm yn trafod egni naturiol yr haul neu'r gwynt yn cael ei droi'n bwer trydanol neu yn sain, defnyddiwn y gair [[ynni]], er enghraifft: [[ynni'r haul]], [[ynni gwynt]] neu [[ynni hydro]].<ref>mundo vai abar</ref> |
||
===Gweler Hefyd=== |
|||
*[[Joule]] |
*[[Joule]] |
||
*[[Trydan]] |
*[[Trydan]] |
Fersiwn yn ôl 00:13, 3 Rhagfyr 2010
Mewn ffiseg, mae egni yn cyfeirio at allu gwrthrych i symud neu weithio. Gair sy'n tarddu o'r Frythoneg yw 'egni', a chaiff ei gofnodi yn gyntaf yn y Gymraeg yn y 14eg ganrif yn un o gywyddau Iolo Goch. (Ond daw'r gair Saesneg energy o'r gair Groeg energos neu ἐνεργός , sef "gweithio"). Mae'n bosib storio egni a'i ddefnyddio i wneud gwaith rhywbryd arall.
Ni ellir creu egni, dim ond ei drosglwyddo neu ei gyfeirio; crewyd y syniad o gadwraeth egni ar ddechrau'r 19eg ganrif. Yn ôl Theorem Noether, mae cadwraeth egni yn ganlyniad i'r ffaith nad ydy deddfau ffiseg ddim yn newid gydag amser.[1]
Er nad yw cyfanswm yr egni ddim yn newid dros amser, mae ein gallu i'w fesur yn dibynu ar ble rydym e.e. person yn eistedd mewn awyren sy'n hedfan: mae ei egni cinetic o'i gymharu a'r awyren yn sero; o'i gymharu a'r ddaear, fodd bynnag, mae ganddo egni cinetic.
Pan fôm yn trafod egni naturiol yr haul neu'r gwynt yn cael ei droi'n bwer trydanol neu yn sain, defnyddiwn y gair ynni, er enghraifft: ynni'r haul, ynni gwynt neu ynni hydro.[2]
Gweler Hefyd
pate preguntas sentitas cuando vai cabar del mundo
Ë