Crug crwn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
BDim crynodeb golygu |
lluos |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Gair [[Celt]]aidd am bentwr o bridd wedi'i osod gan bobl [[Oes y Cerrig]] fel rhan o'u seremoniau neu i gladdu'r meirw ydy '''crug crwn''' (enw gwrywaidd; Saesneg: ''round barrow''). "Cruc" ydy'r gair yn yr Hen Gernyweg a'r Hen Lydaweg a "Cruach" yn yr Hen Wyddeleg. Mae'r gair i'w gael o fewn rhai geiriau [[Lladin]] megis "Pennocrucium" sef Penkridge heddiw. Y lluosog ydy: '''crugiau crwn'''. |
Gair [[Celt]]aidd am bentwr o bridd wedi'i osod gan bobl [[Oes y Cerrig]] fel rhan o'u seremoniau neu i gladdu'r meirw ydy '''crug crwn''' (enw gwrywaidd; Saesneg: ''round barrow''). "Cruc" ydy'r gair yn yr Hen Gernyweg a'r Hen Lydaweg a "Cruach" yn yr Hen Wyddeleg. Mae'r gair i'w gael o fewn rhai geiriau [[Lladin]] megis "Pennocrucium" sef Penkridge heddiw. Y lluosog ydy: '''crugiau crwn''' neu '''crugiau crynion'''. |
||
Pan fo siambr neu gell o fewn y crug i ddal y corff yna gelwir y crug yn [[siambr gladdu]]. Pan fo'r glaw a'r gwynt wedi'i herydu yna caiff ei disgrifio fel [[carnedd]]. Sgwennwyd yn [[Llyfr Gwyn Rhydderch]] y Mabinogi, yn y 13eg ganrif am Pwyll yn gweld Rhiannon, "Ac yna... yn eistedd ar ben crug, y wreic teccaf or a welsei eiroet." <ref>Geiriadur Prifysgol Cymru; cyfrol 1; tudalen 613</ref> |
Pan fo siambr neu gell o fewn y crug i ddal y corff yna gelwir y crug yn [[siambr gladdu]]. Pan fo'r glaw a'r gwynt wedi'i herydu yna caiff ei disgrifio fel [[carnedd]]. Sgwennwyd yn [[Llyfr Gwyn Rhydderch]] y Mabinogi, yn y 13eg ganrif am Pwyll yn gweld Rhiannon, "Ac yna... yn eistedd ar ben crug, y wreic teccaf or a welsei eiroet." <ref>Geiriadur Prifysgol Cymru; cyfrol 1; tudalen 613</ref> |
Fersiwn yn ôl 07:23, 27 Hydref 2010
Gair Celtaidd am bentwr o bridd wedi'i osod gan bobl Oes y Cerrig fel rhan o'u seremoniau neu i gladdu'r meirw ydy crug crwn (enw gwrywaidd; Saesneg: round barrow). "Cruc" ydy'r gair yn yr Hen Gernyweg a'r Hen Lydaweg a "Cruach" yn yr Hen Wyddeleg. Mae'r gair i'w gael o fewn rhai geiriau Lladin megis "Pennocrucium" sef Penkridge heddiw. Y lluosog ydy: crugiau crwn neu crugiau crynion.
Pan fo siambr neu gell o fewn y crug i ddal y corff yna gelwir y crug yn siambr gladdu. Pan fo'r glaw a'r gwynt wedi'i herydu yna caiff ei disgrifio fel carnedd. Sgwennwyd yn Llyfr Gwyn Rhydderch y Mabinogi, yn y 13eg ganrif am Pwyll yn gweld Rhiannon, "Ac yna... yn eistedd ar ben crug, y wreic teccaf or a welsei eiroet." [1]
Fe gychwynwyd eu codi tua 3000 C.C. hyd at ddiwedd yr Oes Efydd (tua 600 C.C.). Codwyd y rhan fwyaf, fodd bynnag yn y cyfnod 2400 - 1500 C.C.[2]
Gweler hefyd
Mathau gwahanol o siambrau claddu
Dolennau allanol
- Crug crwn Fan Foel Gwefan Cyngor Archaeoleg Brydeinig (Cymru)
Cyfeiriadau
- ↑ Geiriadur Prifysgol Cymru; cyfrol 1; tudalen 613
- ↑ Gwefan Saesneg English Heritage