Cherokee: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B robot yn ychwanegu: bg:Cherokee |
JAnDbot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: ar, ast, nds, nv, qu, th yn newid: bg |
||
Llinell 28: | Llinell 28: | ||
[[am:ጻላጊ]] |
[[am:ጻላጊ]] |
||
[[ar:شيروكي (قبيلة)]] |
|||
⚫ | |||
[[ast:Cheroqui]] |
|||
[[bg:Чероки]] |
|||
[[ca:Cherokees]] |
[[ca:Cherokees]] |
||
[[chr:ᏣᎳᎩ]] |
[[chr:ᏣᎳᎩ]] |
||
Llinell 50: | Llinell 52: | ||
[[mk:Чироки]] |
[[mk:Чироки]] |
||
[[mr:चेरोकी]] |
[[mr:चेरोकी]] |
||
⚫ | |||
[[nl:Cherokee (volk)]] |
[[nl:Cherokee (volk)]] |
||
[[no:Cherokee]] |
[[no:Cherokee]] |
||
[[nv:Chééwokii dinéʼiʼ]] |
|||
[[pl:Czirokezi]] |
[[pl:Czirokezi]] |
||
[[pt:Cherokees]] |
[[pt:Cherokees]] |
||
[[qu:Chiruki]] |
|||
[[ru:Чероки]] |
[[ru:Чероки]] |
||
[[sh:Cherokee]] |
[[sh:Cherokee]] |
||
Llinell 59: | Llinell 64: | ||
[[sv:Cherokeser]] |
[[sv:Cherokeser]] |
||
[[ta:செரோக்கீ]] |
[[ta:செரோக்கீ]] |
||
[[th:เชอโรคี]] |
|||
[[tr:Cherokee (kabile)]] |
[[tr:Cherokee (kabile)]] |
||
[[zh:切羅基人]] |
[[zh:切羅基人]] |
Fersiwn yn ôl 10:59, 2 Medi 2010
Grŵp ethnig o frodorion Gogledd America yw’r Cherokee. Daw’r gair "Cherokee" o’r iaith Choctaw "Cha-la-ke", sy’n golygu "y rhai sy’n byw yn y mynyddoedd". Yn wreiddiol roedd y Cherokee yn eu galw eu hunain y is Ah-ni-yv-wi-ya ("Y brif pobl"). Maent yn siarad Cherokee, iaith Iroquoiaidd, sy’n defnyddio orgraff a ddyfeisiwyd gan Sequoyah.
Pan ddaethant i gysylltiad ag Ewropeaid gyntaf yn y 1600au roeddynt yn byw yn nwyrain a de-ddwyrain yr hyn sy’n awr yr Unol Daleithiau, yn enwedig taleithiau Georgia, Gogledd Carolina a De Carolina . Ystyrid hwy yn un o’r Pum Llwyth Gwareiddiedig. Yn y 1830au, gyda phoblogaeth Ewropeaidd y tiriogaethau hyn yn cynyddu’n gyflym. gorfodwyd y rhan fwyaf ohonynt i symud tua’r gorllewin i Lwyfandir Ozark yn yr hyn a elwir yn Llwybr y Dagrau.
Yn ol cyfrifiad 2000 yn yr Unol Daleithiau, y Cherokee yw’r mwyaf niferus o’r 563 llwyth brodorol yn yr Unol Daleithiau, y rhan fwyaf ohonynt yn Oklahoma. Yn y blynyddoedd diwethaf mae dadlau wedi bod a ddylai disgynyddion caethweision duon fu ym mherchenogaeth y Cherokee yn y cyfnod cyn Rhyfel Cartref America gael eu hystyried fel aelodau o genedl y Cherokee. Mae’r ddadl yn parhau yn 2007, gyda nifer o achosion llys.
Cherokee enwog
- Sequoyah, dyfeisydd orgraff yr iaith Cherokee.
- Elias Boudinot, gwleidydd ac awdur.
- Ned Christie
- Will Rogers
- Jimi Hendrix, canwr, o dras Cherokee trwy ei nain.
Gweler hefyd
Evan Jones, cenhadwr a gyfieithodd y Beibl i'r iaith Cherokee.
Cysylltiadau allanol
- (Saesneg) The Cherokee Nation (safle swyddogol)
- (Saesneg) Eastern Band of Cherokee Indians (safle swyddogol)
- (Saesneg) United Keetoowah Band (safle swyddogol)