Rhosyn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
TXiKiBoT (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn newid: la:Rosa |
SieBot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: ckb:گوڵەباخ |
||
Llinell 38: | Llinell 38: | ||
[[ca:Rosa]] |
[[ca:Rosa]] |
||
[[chr:ᎠᏥᎸᏍᎩ]] |
[[chr:ᎠᏥᎸᏍᎩ]] |
||
[[ckb:گوڵەباخ]] |
|||
[[cs:Růže]] |
[[cs:Růže]] |
||
[[da:Rose]] |
[[da:Rose]] |
Fersiwn yn ôl 01:43, 16 Awst 2009
Planhigyn blodeuol yw'r Rhosyn (Lladin: Rosaceae) sy'n cael ei dyfu oherwydd ei harddwch a'i arogl ac sy'n tarddu'n wreiddiol o Bersia, ac felly hefyd tarddiad yr enw Saesneg 'Rose' via 'rhodon' (Groeg) sef 'coch'. Credir bod dros 10,000 gwahanol o fath o rosod ar gael.[1]
Mae'r dywediad Lladin "dan y rhosyn" yn golygu Sub Rosa ac fe’i defnyddir i olygu cyfrinachedd.
Y rhosyn mewn llenyddiaeth
Ceir llawer iawn o gyfeiriadau at y rhosyn mewn llenyddiaeth Gymraeg a llawer o ieithoedd eraill gan gynnwys hen benillion a chaneuon traddodiadol megis:
- "Dau rosyn coch a dau lygad du
- Yn y baw a'r llaca o Syr!" mynte hi.
Rhinweddau meddygol
Defnyddir y Rosa gallica fel te iachusol a chaiff ei dyfu yn Swydd Rhydychen a Derbyshire i'r perwyl hwn, a thrwy'r byd. Mae blodau'r math hwn yn borffor tywyll ac yn felfedaidd. Yn wir, gellir defnyddio unryw fath o rosyn sydd â phetalau coch neu borffor i wella peswch, dolur gwddw a gwaedlif. Gellir eu defnyddio hefyd y tu allan i'r corff, mewn bwltis. [2]
Gweler hefyd
Cyfeiriadau