Santes Tudful: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
BDim crynodeb golygu |
BDim crynodeb golygu |
||
| Llinell 19: | Llinell 19: | ||
[[Categori:Cymry'r 5ed ganrif]] |
[[Categori:Cymry'r 5ed ganrif]] |
||
[[Categori:Merched y 5ed ganrif]] |
[[Categori:Merched y 5ed ganrif]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[Categori:Marwolaethau'r 480au]] |
[[Categori:Marwolaethau'r 480au]] |
||
[[Categori:Merthyron Cristnogol]] |
[[Categori:Merthyron Cristnogol]] |
||
| Llinell 26: | Llinell 24: | ||
[[Categori:Seintiau Cymru]] |
[[Categori:Seintiau Cymru]] |
||
[[Categori:Teyrnas Brycheiniog]] |
[[Categori:Teyrnas Brycheiniog]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Fersiwn yn ôl 10:25, 19 Rhagfyr 2017
Santes a roes ei henw i dref Merthyr Tudful oedd Tudful (bu farw c. 480).[1]
Hanes a thraddodiad
Roedd Tudful yn un o 24 o ferched Brychan Brycheiniog. [2]Priododd Cynged ap Cadell Deyrnllwg ac roedd hi yn fam i Brochwel Ysgithrog ac yn famgu i Tysilio. Yn 480 roedd ar ei ffordd i ymweld â thad pan cafodd ei lladd "gan baganiaid" ger Merthyr Tudful.[1].
Fodd bynnag, gall 'merthyr' yn y Gymraeg olygu "eglwys (er cof am sant neu ar ei fedd)"; ceir enwau lleol tebyg eraill yn ne Cymru, e.e. Merthyr Cynog, Merthyr Dyfan a Merthyr Mawr, a cheir merther yn y Gernyweg a merzher yn Llydaweg hefyd, i gyd mewn enwau lleoedd.[3] Gall fod y hanes am ei lladd wedi datblygu fel ymgais i esbonio'r enw "Merthyr Tudful".
Bu yn santes poblogaidd gyda'r werin yn yr Oesoedd Canol ond ceisiodd yr Eglwys Catholig gwanychu cred y werin ynddi.
Ei dydd gŵyl yw 23 Awst.
Cyfeiriadau
- ↑ 1.0 1.1 T. D. Breverton, The Book of Welsh Saints (Cyhoeddiadau Glyn Dŵr, 2001).
- ↑ Jones, T.T. 1977, The daughters of Brychan, Brycheiniog Cyf.XVII
- ↑ Geiriadur Prifysgol Cymru, cyfrol III, tud. 2436.