Môl (uned): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Man olygu using AWB |
AshleyB (sgwrs | cyfraniadau) ehangu ac enghreifftiau |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Mae '''môl''' (Saesneg: ''Mole'') yn un o'r saith prif [[System Ryngwladol o Unedau|uned rhyngwladol]] o fesur swmp y deunydd a ddefnyddir mewn arbrawf. Fe'i cyfieithwyd yn 1897 o'r gair [[Almaeneg]] "''Molekulärgewicht''" sy'n tarddu o'r gair "moleciwl". Y [[cemeg]]ydd Wilhelm Ostwald a fathodd y term yn gyntaf yn yr Almaeneg, ond roedd y syniad o uned safonol i fesur hyn-a-hyn o ddeunydd wedi cael ei ddefnyddio am o leiaf canrif cyn hynny.<ref>{{cite book | first = Wilhelm | last = Ostwald | authorlink = Wilhelm Ostwald | date = 1893 | location = Leipzig | teitl = Hand- und Hilfsbuch zur ausführung physiko-chemischer Messungen | tudalen = 119}}</ref> Mae un môl o unrhyw un sylwedd yn cynnwys yr un nifer ([[Cysonyn Avogadro|rhif Avogadro]]) o foleciwlau felly mae'r môl yn uned ddefnyddiol wrth wneud mesuriadau cemegol cymhleth. |
Mae '''môl''' (Saesneg: ''Mole'') yn un o'r saith prif [[System Ryngwladol o Unedau|uned rhyngwladol]] o fesur swmp y deunydd a ddefnyddir mewn arbrawf. Fe'i cyfieithwyd yn 1897 o'r gair [[Almaeneg]] "''Molekulärgewicht''" sy'n tarddu o'r gair "moleciwl". Y [[cemeg]]ydd Wilhelm Ostwald a fathodd y term yn gyntaf yn yr Almaeneg, ond roedd y syniad o uned safonol i fesur hyn-a-hyn o ddeunydd wedi cael ei ddefnyddio am o leiaf canrif cyn hynny.<ref>{{cite book | first = Wilhelm | last = Ostwald | authorlink = Wilhelm Ostwald | date = 1893 | location = Leipzig | teitl = Hand- und Hilfsbuch zur ausführung physiko-chemischer Messungen | tudalen = 119}}</ref> Mae un môl o unrhyw un sylwedd yn cynnwys yr un nifer ([[Cysonyn Avogadro|rhif Avogadro]]) o foleciwlau felly mae'r môl yn uned ddefnyddiol wrth wneud mesuriadau cemegol cymhleth. |
||
Mae un môl o unrhyw [[elfen]], [[moleciwl]], [[cyfansoddyn]] a.y.y.b yn pwyso'r un pwysau (mewn [[gram|gramau]]) â'r cyfanswm o'r [[rhif más|rhifau más]] o bob atom sydd yn y rhywogaeth. Er enghraifft, mae un môl o [[sodiwm]] (Na) yn pwyso 23 gram ac un môl o d[[dŵr]] (H<sub>2</sub>O) yn pwyso 18 gram (2 x 1 am yr atomau hydrogen ac 16 am yr atom ocsigen). |
|||
==Cyfeiriadau== |
==Cyfeiriadau== |
Fersiwn yn ôl 19:29, 20 Tachwedd 2013
Mae môl (Saesneg: Mole) yn un o'r saith prif uned rhyngwladol o fesur swmp y deunydd a ddefnyddir mewn arbrawf. Fe'i cyfieithwyd yn 1897 o'r gair Almaeneg "Molekulärgewicht" sy'n tarddu o'r gair "moleciwl". Y cemegydd Wilhelm Ostwald a fathodd y term yn gyntaf yn yr Almaeneg, ond roedd y syniad o uned safonol i fesur hyn-a-hyn o ddeunydd wedi cael ei ddefnyddio am o leiaf canrif cyn hynny.[1] Mae un môl o unrhyw un sylwedd yn cynnwys yr un nifer (rhif Avogadro) o foleciwlau felly mae'r môl yn uned ddefnyddiol wrth wneud mesuriadau cemegol cymhleth.
Mae un môl o unrhyw elfen, moleciwl, cyfansoddyn a.y.y.b yn pwyso'r un pwysau (mewn gramau) â'r cyfanswm o'r rhifau más o bob atom sydd yn y rhywogaeth. Er enghraifft, mae un môl o sodiwm (Na) yn pwyso 23 gram ac un môl o ddŵr (H2O) yn pwyso 18 gram (2 x 1 am yr atomau hydrogen ac 16 am yr atom ocsigen).
Cyfeiriadau
- ↑ Ostwald, Wilhelm (1893). Leipzig. Unknown parameter
|teitl=
ignored (help); Unknown parameter|tudalen=
ignored (help); Missing or empty|title=
(help)