Limoges

Delwedd:Gare des Bénédictins.jpg

Y Gare des Bénédictins a'r Champ de Juillet

Dinas yng ngorllewin canolbarth Ffrainc yw Limoges (Occitaneg: Lemòtges). Hi yw prifddinas département Haute-Vienne a région Limousin. Roedd y boblogaeth yn 2006 yn 136,539, a phoblogaeth yr ardal ddinesig yn 248,000.

Saif tua 220 km i'r gogledd-ddwyrain o Bordeaux, a 290 km i'r gogledd o Toulouse. Mae afon Vienne yn llifo trwy'r ddinas. Oherwydd ei phwysigrwydd hanesyddol i undebau llafur, fe'i gelwir weithiau la ville rouge ("y ddinas goch").

Hanes

Sefydlwyd y ddinas gan yr ymerawdwr Rhufeinig Augustus tua 10 CC, dan yr enw Augustoritum. Datblygodd yn ddinas bwysig, gydag adeiladau mawr, ond ar ddechrau'r 4edd ganrif gadwodd y rhan fwyaf o'r trigolion y ddinas. Adferwyd hi gan Sant Martial, a drôdd yr ardal at Gristnogaeth a dod yn Esgob cyntaf Limoges. Daeth Abaty Limoges yn annibynnol ar yr esgob yn y 9fed ganrif, a datblygodd i fod yr ail yn Ffrainc o ran maint, ar ôl Cluny. Roedd yn enwog am ei lyfrgell.

Pobl Enwog o Limoges

• Marie François Sadi Carnot (1837-1894), Arlywydd Ffrainc
• Pierre-Auguste Renoir (1841-1919), arlunydd