Anweledigrwydd
| Math | cyflwr  |
|---|---|
| Y gwrthwyneb | visibility |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Anweledigrwydd yw cyflwr gwrthrych na ellir ei weld. Dywedir bod gwrthrych yn y cyflwr hwn yn anweledig (yn llythrennol, "ddim yn weladwy").
Defnyddir y term yn aml mewn ffantasi / ffuglen wyddonol, lle na ellir gweld gwrthrychau trwy ddulliau hudol neu dechnolegol; fodd bynnag, gellir dangos ei effeithiau hefyd yn y byd go iawn, yn enwedig mewn dosbarthiadau ffiseg a seicoleg ganfyddiadol .
Gan fod gwrthrychau yn gallu cael eu gweld gan olau yn y sbectrwm gweladwy o ffynhonnell sy'n adlewyrchu oddi ar eu harwynebau ac yn taro llygad y gwyliwr, mae'r ffurf fwyaf naturiol o anweledigrwydd (p'un a yw'n real neu'n ffuglennol) yn wrthrych nad yw'n adlewyrchu nac yn amsugno golau (hynny yw, mae'n caniatáu i olau basio trwyddo). Gelwir hyn yn dryloywder, ac fe'i gwelir mewn llawer o ddeunyddiau naturiol (er nad oes unrhyw ddeunydd naturiol sy'n 100% dryloyw).
Mae canfyddiad anweledigrwydd yn dibynnu ar sawl ffactor optegol a gweledol.[1] Er enghraifft, mae anweledigrwydd yn dibynnu ar lygaid yr arsylwr a/neu'r offer a ddefnyddir. Felly gellir dosbarthu gwrthrych fel "anweledig i" berson, anifail, offeryn, ac ati. Mewn ymchwil ar ganfyddiad synhwyraidd dangoswyd bod anweledigrwydd yn cael ei ganfod mewn cylchoedd.[2]
Yn aml, ystyrir anweledigrwydd fel y ffurf oruchaf ar guddliw, gan nad yw'n datgelu i'r gwyliwr unrhyw fath o arwyddion hanfodol, effeithiau gweledol, nac unrhyw amleddau o'r sbectrwm electromagnetig y gellir eu gweld gyda llygad dynol, gan ddefnyddio donfeddi radio, is-goch neu uwchfioled yn lle hynny.
Mewn opteg rhith, mae anweledigrwydd yn achos arbennig o effeithiau rhith: y rhith o ofod rhydd.
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ Moreno, Ivan; Jauregui-Sánchez, Y.; Avendaño-Alejo, Maximino (2014). "Invisibility assessment: a visual perception approach". Journal of the Optical Society of America A 31 (10): 2244–2248. Bibcode 2014JOSAA..31.2244M. doi:10.1364/josaa.31.002244. PMID 25401251. http://fisica.uaz.edu.mx/~imoreno/Publicaciones/JOSA2014.pdf. Adalwyd 2016-01-24.
- ↑ Craig, Eugene A.; Lichtenstein, M. (1953). "Visibility-Invisibility Cycles as a Function of Stimulus-Orientation". The American Journal of Psychology 66 (4): 554–563. doi:10.2307/1418951. JSTOR 1418951. PMID 13124563. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-psychology_1953-10_66_4/page/554.
Dolenni allanol[golygu | golygu cod]
- The Digital Chameleon Principle: Computing Invisibility by Rendering Transparency
- Physics World special issue on invisibility science - July 2011
- Light Fantastic: Flirting With Invisibility - The New York Times
- Invisibility in the real world Llun diddorol o hanner isaf tiwb prawf sy'n anweledig mewn olew coginio.
- Brief piece on why visible light is visible - Straight Dope Archifwyd 2007-09-27 yn y Peiriant Wayback.
- CNN.com - Science reveals secrets of invisibility - Aug 9, 2006
- - Next to perfect Invisibility achieved using nanotechnologic material In Turkey - July 2009