Neidio i'r cynnwys

Jackson Pollock: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
man gywiriadau using AWB
Huw P (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
{{Gwybodlen Person
Arlunydd [[Unol Daleithiau America|Americanaidd]] dylanwadol a chymeriad amlwg iawn ym [[Mynegiadaeth haniaethol|mudiad mynegiadol haniaethol]] oedd '''Paul Jackson Pollock''' ([[28 Ionawr]], [[1912]] – [[11 Awst]], [[1956]]). Roedd yn briod â'r darlunydd haniaethol cydnabyddedig [[Lee Krasner]]. Bu farw mewn damwain car.
| enw =Jackson Pollock
| delwedd =Jackson Pollock Signature.svg
| pennawd =
| dyddiad_geni =28 Ionawr, 1912
| man_geni =Cody, [[Wyoming]]
| dyddiad_marw =11 Awst 1956
| man_marw =Springs, [[Efrog Newydd]]
| enwau_eraill =''Jack the Dripper''
| enwog_am =Mynegiadaeth haniaethol ''(Abstract expressionism)'',<br> Paentio arweithiol ''(Action Painting)’’
| galwedigaeth =Peintiwr
}}
Arlunydd [[Unol Daleithiau America|Americanaidd]] dylanwadol ac yn brif gymeriad yn y [[Mynegiadaeth haniaethol|mudiad mynegiadol haniaethol]] oedd '''Paul Jackson Pollock''' ([[28 Ionawr]], [[1912]] – [[11 Awst]], [[1956]]). Adnabyddir am baentio arweithiol ''(Action Painting)'' y paent wedi'i daflu, arllwys, sbalsio neu ddiferu dros gynfasau mawrion ar hyd y llawr.


Bu'n dra enwog yn ystod ei fywyd, un o'r arlunwyr Americanaidd mwyaf adnabyddus ei genhedlaeth. Gyda phersonoliaeth ymfflamychol, fe frwydrodd yn erbyn alcoholiaeth ar hyd ei fywyd. Roedd yn briod â'r darlunydd haniaethol cydnabyddedig [[Lee Krasner]] a fu'n ddylanwad mawr arno. <ref>{{cite book|last1=Naifeh|first1=Steven W.|last2=Smith|
first2=Gregory White|title=Jackson Pollock: an American saga|url=http://books.google.com/books?id=DYZQAAAAMAAJ|accessdate=4 Mai 2013|date=24 December 1989|publisher=C.N. Potter|isbn=978-0-517-56084-6}}</ref>

Bu farw Pollock yn 44 oed mewn damwain car, yn gyrru o dan ddylanwad alcohol. <ref>http://www.biography.com/people/jackson-pollock-9443818</ref>

==Techneg==
Ym 1936 fe gyflwynwyd Pollock i'r syniad o ddefnyddio paent hylif ''(liquid paint)'' mewn gweithdy peintio arbrofol yn [[Efrog Newydd]] gan y peintiwr murluniau [[Mecsico|Mecsicanaidd]], David Alfaro Siqueiros. Yn ddiweddarach, ym 1940, fe ddefnyddiodd y dechneg o arllwys paent. Wedi iddo symud i bentref Springs i'r gogledd o Efrog Newydd, ym 1945, fe dorrodd gyda’r arferiad o gael y gynfas ar ei fyny gan orwedd y cynfas ar hyd y llawr ac yn taflu a sblasio'r baent i lawer, yn beth roedd yn ei alw yn ''drip painting''.

Dechreuodd ddefnyddio paent synthetig a phaent tŷ, a oedd yn gyfryngau anarferol i arlunwyr celf gain y cyfnod. <ref name="about">{{cite web |url=http://painting.about.com/od/colourtheory/a/Pollock_paint.htm |title=What Paint Did Pollock Use? |accessdate=2007-09-28 |last=Boddy-Evans |first=Marion |publisher=about.com}}</ref> Defnyddiodd brwshys caled, darnau o bren i ollwng y paent a hyd yn oed syrinjes i'w chwistrellu. Gyda'r technegau yma roedd yn gallu fod yn fwy rhydd yn ei symudiadau wrth lifo'r paent dros y gynfas.

Gan beintio yn y steil yma, symudodd Pollock i ffwrdd o geisio cyfleu'n ffigurol ac yn herio'r traddodiad gorllewinol o ddefnyddio brwsh yn erbyn cynfas ar stondin. Defnyddiodd i egni a chryfder ei gorff cyfan i beintio. Ym 1956 fe alwwd yn 'Jack the Dripper' gan gylchgrawn 'Time' <ref>{{cite news |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,808194-2,00.html |title=The Wild Ones |accessdate=2008-09-15 |publisher=Time (cylchgrawn) | date=1956-02-20}}</ref>
::''My painting does not come from the easel. I prefer to tack the unstretched canvas to the hard wall or the floor. I need the resistance of a hard surface. On the floor I am more at ease. I feel nearer, more part of the painting, since this way I can walk around it, work from the four sides and literally be 'in' the painting''.

Dylanwad posib ar Pollock oedd gwaith yr arlunydd Janet Sobel (1894–1968). Cafodd ei gwaith ei gynnwys gyda gwaith Pollock yn arddagosfa ''The Art of This Century Gallery'', 1945 a drefnwyd gan y filiwnydd a chefnogwr celf Peggy Guggenheim. <ref>http://www.hollistaggart.com/artists/biography/janet_sobel/</ref> <ref>[http://bigthink.com/ideas/18624 Mother of Invention | Picture This | Big Think<!-- Bot generated title -->]</ref> <ref>{{cite book|last=Karmel|first=Pepe|title=Jackson Pollock: Interviews, Articles, and Reviews|series=In Conjunction with the Exhibition "Jackson Pollock" - The Museum of Modern Art, New York, November 1, 1998 to February 2, 1999|url=http://books.google.com/books?id=vNoX4iTHPs0C&pg=PA273|accessdate=4 Ma1 201i|year=1999|publisher=The Museum of Modern Art|isbn=978-0-87070-037-8|page=273}}</ref>

Ar ôl 1951 roedd y waith yn fwy dywyll, yn cynnwys casgliad a beintiwyd mewn ddu ar gynfas heb ei phreimio. <ref name=bio>{{cite web |url=http://www.jackson-pollock.com/biography.html |title=Biography |accessdate=2007-09-28 |publisher=Jackson-pollock.com}}</ref>

Yn ystod y cyfnod yma newidiodd Pollock i oriel fwy masnachol i werthu ei waith. Roedd alwad mawr am ei waith gan gasglwyr, ond roedd y pwysa ychwanegol arno yn cynyddu ei straen a dibyniaeth ar alcohol.<ref>[http://www.jackson-pollock.com/downfall.html "Downfall of Pollock"], Jackson Pollock website, Retrieved Mehefin 23, 2010.</ref>
Yn ei ymdrech i symud yn bellach o ddisgwyliad y cyhoedd am elfennau ffigurol (copi o’r natur neu’r byd ‘go iawn’) fe ddechreuodd enwi ei gynfasau gyda rhifau yn dweud:
::''look passively and try to receive what the painting has to offer and not bring a subject matter or preconceived idea of what they are to be looking for.''

==Enwogrwydd==
[[Delwedd:Pollock_imp.jpg|bawd|Poster y ffilm ‘Pollock’, 2000]]
Yn 2000 gwnaethpwyd y ffilm Hollywood ''Pollock'' yn seiliedigy ar llyfr bywgraffiadol ''Jackson Pollock: An American Saga'', a ennillodd y wobr [[Pulitzer]]. Roedd y ffilm yn brosiect Ed Harris a actiodd Pollock a fu'n gyfarwyddwr hefyd. <ref>http://www.imdb.com/title/tt0183659/</ref>
Mae nifer o weithiau Pollock wedi'u gwerthu am symiau uchel iawn. Yn 2013 fe werthwyd ei gynfas ''Rhif 19'', (1948) am $58,363,750. <ref>{{cite web|last=Vartanian|first=Hrag|title=Historic Night at Christie’s as 12 Post-War Artists Set Records, Biggest Sale in History|url=http://hyperallergic.com/71179/record-night-at-christies-as-12-post-war-artists-set-auction-records/|publisher=Hyperallergic|accessdate=18 Mai 2013}}</ref>

==Dolenni allanol==
* Rhaglen ddogfen am Jackson Pollock ar YouTube - http://www.youtube.com/watch?v=lfwUxQrDGqw
* Hysbyseb i'r ffilm ''Pollock'' ar YouTube - http://www.youtube.com/watch?v=z0xiovbDML0
* Ffilm gomedi ''The Rebel'' (1960), golygfa gyda Tony Hancock yn gwneud ''action painting'' - http://www.youtube.com/watch?v=gs73aPdYvnE
{{clear}}
==Cyfeiriadau==
{{reflist|30em}}
<div class="references-small">
{{eginyn Americanwr}}
{{eginyn Americanwr}}



{{DEFAULTSORT:Pollock, Jackson}}
{{DEFAULTSORT:Pollock, Jackson}}

Fersiwn yn ôl 13:55, 16 Medi 2014

Jackson Pollock
GalwedigaethPeintiwr

Arlunydd Americanaidd dylanwadol ac yn brif gymeriad yn y mudiad mynegiadol haniaethol oedd Paul Jackson Pollock (28 Ionawr, 191211 Awst, 1956). Adnabyddir am baentio arweithiol (Action Painting) y paent wedi'i daflu, arllwys, sbalsio neu ddiferu dros gynfasau mawrion ar hyd y llawr.

Bu'n dra enwog yn ystod ei fywyd, un o'r arlunwyr Americanaidd mwyaf adnabyddus ei genhedlaeth. Gyda phersonoliaeth ymfflamychol, fe frwydrodd yn erbyn alcoholiaeth ar hyd ei fywyd. Roedd yn briod â'r darlunydd haniaethol cydnabyddedig Lee Krasner a fu'n ddylanwad mawr arno. [1]

Bu farw Pollock yn 44 oed mewn damwain car, yn gyrru o dan ddylanwad alcohol. [2]

Techneg

Ym 1936 fe gyflwynwyd Pollock i'r syniad o ddefnyddio paent hylif (liquid paint) mewn gweithdy peintio arbrofol yn Efrog Newydd gan y peintiwr murluniau Mecsicanaidd, David Alfaro Siqueiros. Yn ddiweddarach, ym 1940, fe ddefnyddiodd y dechneg o arllwys paent. Wedi iddo symud i bentref Springs i'r gogledd o Efrog Newydd, ym 1945, fe dorrodd gyda’r arferiad o gael y gynfas ar ei fyny gan orwedd y cynfas ar hyd y llawr ac yn taflu a sblasio'r baent i lawer, yn beth roedd yn ei alw yn drip painting.

Dechreuodd ddefnyddio paent synthetig a phaent tŷ, a oedd yn gyfryngau anarferol i arlunwyr celf gain y cyfnod. [3] Defnyddiodd brwshys caled, darnau o bren i ollwng y paent a hyd yn oed syrinjes i'w chwistrellu. Gyda'r technegau yma roedd yn gallu fod yn fwy rhydd yn ei symudiadau wrth lifo'r paent dros y gynfas.

Gan beintio yn y steil yma, symudodd Pollock i ffwrdd o geisio cyfleu'n ffigurol ac yn herio'r traddodiad gorllewinol o ddefnyddio brwsh yn erbyn cynfas ar stondin. Defnyddiodd i egni a chryfder ei gorff cyfan i beintio. Ym 1956 fe alwwd yn 'Jack the Dripper' gan gylchgrawn 'Time' [4]

My painting does not come from the easel. I prefer to tack the unstretched canvas to the hard wall or the floor. I need the resistance of a hard surface. On the floor I am more at ease. I feel nearer, more part of the painting, since this way I can walk around it, work from the four sides and literally be 'in' the painting.

Dylanwad posib ar Pollock oedd gwaith yr arlunydd Janet Sobel (1894–1968). Cafodd ei gwaith ei gynnwys gyda gwaith Pollock yn arddagosfa The Art of This Century Gallery, 1945 a drefnwyd gan y filiwnydd a chefnogwr celf Peggy Guggenheim. [5] [6] [7]

Ar ôl 1951 roedd y waith yn fwy dywyll, yn cynnwys casgliad a beintiwyd mewn ddu ar gynfas heb ei phreimio. [8]

Yn ystod y cyfnod yma newidiodd Pollock i oriel fwy masnachol i werthu ei waith. Roedd alwad mawr am ei waith gan gasglwyr, ond roedd y pwysa ychwanegol arno yn cynyddu ei straen a dibyniaeth ar alcohol.[9]

Yn ei ymdrech i symud yn bellach o ddisgwyliad y cyhoedd am elfennau ffigurol (copi o’r natur neu’r byd ‘go iawn’) fe ddechreuodd enwi ei gynfasau gyda rhifau yn dweud:

look passively and try to receive what the painting has to offer and not bring a subject matter or preconceived idea of what they are to be looking for.

Enwogrwydd

Poster y ffilm ‘Pollock’, 2000

Yn 2000 gwnaethpwyd y ffilm Hollywood Pollock yn seiliedigy ar llyfr bywgraffiadol Jackson Pollock: An American Saga, a ennillodd y wobr Pulitzer. Roedd y ffilm yn brosiect Ed Harris a actiodd Pollock a fu'n gyfarwyddwr hefyd. [10]

Mae nifer o weithiau Pollock wedi'u gwerthu am symiau uchel iawn. Yn 2013 fe werthwyd ei gynfas Rhif 19, (1948) am $58,363,750. [11]

Dolenni allanol

Cyfeiriadau

  1. Naifeh, Steven W.; Smith, Gregory White (24 December 1989). Jackson Pollock: an American saga. C.N. Potter. ISBN 978-0-517-56084-6. Cyrchwyd 4 Mai 2013.
  2. http://www.biography.com/people/jackson-pollock-9443818
  3. Boddy-Evans, Marion. "What Paint Did Pollock Use?". about.com. Cyrchwyd 2007-09-28.
  4. "The Wild Ones". Time (cylchgrawn). 1956-02-20. Cyrchwyd 2008-09-15.
  5. http://www.hollistaggart.com/artists/biography/janet_sobel/
  6. Mother of Invention | Picture This | Big Think
  7. Karmel, Pepe (1999). Jackson Pollock: Interviews, Articles, and Reviews. In Conjunction with the Exhibition "Jackson Pollock" - The Museum of Modern Art, New York, November 1, 1998 to February 2, 1999. The Museum of Modern Art. t. 273. ISBN 978-0-87070-037-8. Cyrchwyd 4 Ma1 201i. Check date values in: |accessdate= (help)
  8. "Biography". Jackson-pollock.com. Cyrchwyd 2007-09-28.
  9. "Downfall of Pollock", Jackson Pollock website, Retrieved Mehefin 23, 2010.
  10. http://www.imdb.com/title/tt0183659/
  11. Vartanian, Hrag. "Historic Night at Christie's as 12 Post-War Artists Set Records, Biggest Sale in History". Hyperallergic. Cyrchwyd 18 Mai 2013.
Baner Unol Daleithiau AmericaEicon person Eginyn erthygl sydd uchod am Americanwr neu Americanes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.