Owino Uhuru
 Gwaith plwm Metal Refinery EPZ, cyn i'r ffatri ddod i ben | |
| Enghraifft o'r canlynol | anheddiad dynol, slwm  |
|---|---|
| Gwladwriaeth | Cenia |
| Rhanbarth | Sir Mombasa |
Mae Owino Uhuru yn dref sianti o tua 3,000 o bobl yn Jomvu, ym Mombasa, Cenia, sy'n adnabyddus am y llygredd plwm a achosir gan y cwmni Indiaidd Metal Purfa EPZ. Mae Owino Uhuru wedi'i leoli ar hyd y brifffordd rhwng Mombasa a Nairobi.
Yn 2020 dyfarnodd Llys barn o blaid y trigolion. Craidd y dyfarniad oedd bod y cwmni MRL wedi bod yn esgeulus yn y modd roedd wedi trin (neu beidio a thrin) yr allyriadau, neu'r elifion tocsig o'i ffatrioedd ailgylchu plwm, a bod hynny wedi achosi amlygiad gwenwynig gan arwain at afiechydon a marwolaethau ymhlith brodorion Owino.
Llygredd plwm[golygu | golygu cod]
Wrth ymyl y gymdogaeth mae cwmni Metal Purfa EPZ wedi hen sefydlu, cwmni sy'n ymroddedig i echdynnu plwm o fatris ceir.
Dechreuodd y problemau amgylcheddol yn 2007 pan ddechreuodd y cyfleuster ailgylchu batris weithredu heb drwydded amgylcheddol, gyda gollyngiadau i ddŵr ac aer y gymuned. Talwyd y trigolion un ewro a hanner y dydd am eu trafferth.
Achos llys[golygu | golygu cod]
Yn 2018, roedd trigolion Owino Uhuru yn y llys yn ceisio iawndal yn dilyn gwenwyn plwm. Roedd y 3,000 o drigolion naill ai'n gweithio neu'n ffinio â'r gwaith mwyndoddi sydd bellach wedi darfod, Metal Refinery EPZ Ltd...Mae'r achos, a ffeiliwyd yn 2015, wedi llusgo ymlaen yn y llys. Ar 24 a 25 Gorffennaf yn 2018, tystiodd pum tyst.[1]
Mewn buddugoliaeth i iechyd yr amgylchedd, a thrigolion Owino Uhuru yng Ngorffennaf 2020, dyfarnodd Llys yn Cenia $1.3 biliwn Ksh (USD12 miliwn) i drigolion Owino Uhuru, fel iawndal yn ymwneud â'r llygredd. Dyfarnodd y llys fod yn rhaid i asiantaethau'r llywodraeth sy'n gyfrifol am orfodi rheoliadau yn y ffatri dalu iawndal o fewn 90 diwrnod a glanhau'r safle o fewn pedwar mis.[2]
Gweler hefyd[golygu | golygu cod]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ business-humanrights.org; teitl: Lead victims from Owino Uhuru slum still seeking justice; adalwyd 18 Mai 2023.
- ↑ hrw.org; adalwyd 18 Mai 2023.