Achsah
| Achsah | |
|---|---|
 | |
| Dinasyddiaeth | Cymeriad Beiblaidd |
| Tad | Caleb  |
| Priod | Othniel |
Mae Achsah (/ˈæksə/; Hebraeg: עַכְסָה) (Achsa yn y Beibl Cymraeg Newydd) yn ferch y mae sôn amdani yn Yr Hen Destament / Y Beibl Hebraeg. Roedd hi'n ferch i Caleb.
Ystyr yr enw[golygu | golygu cod]
Mae ystyr yr enw yn ansicr. Mae'r Encyclopedia Biblica yn awgrymu mae'r ystyr yw fferled [1]. Mae Geiriadur Beiblaidd a Duwinyddol Mathetes yn awgrymu addurn neu un sydd wedi ei harddu [2] ac mae Bible Gateway yn awgrymu chwalu'r llen.[3]
Y Naratif Beiblaidd[golygu | golygu cod]
Roedd Achsah yn unig ferch Caleb, roedd ganddi dri brawd.[4] Roedd Caleb yn un o arweinwyr llwyth Jiwda yn ystod taith yr Iddewon i wlad yr addewid ar ôl iddynt ffoi o'u caethglud yn yr Aifft.[5] Roedd Caleb yn un o'r 12 ysbïwr a danfonwyd gan Moses i wlad Canaan i asesu gwerth y tir a chryfder y bobl oedd yn ei feddiannu. Fel rhodd am y gwaith addawodd Moses y darnau o'r wlad y bu'n ei hysbïo i Caleb a'i ddisgynyddion.[6] Wrth i'r Israeliad dechrau meddiannu'r wlad o dan arweiniad Josua, maent yn cyrraedd y tir a addawyd i Caleb, Ciriath-arba (ail enwyd yn Hebron) gan lwyddo i ladd tri chawr oedd yn gwarchod y diriogaeth. Wedyn aethant ati i ymosododd ar drigolion Ciriath-seffer (Debir wedyn). Mae Caleb yn addo llaw Achsah ei ferch mewn priodas i'r dyn byddai'n llwyddo i ennill y lle.[7] Othniel fab Cenas, ei nai, bu'n llwyddiannus a chafodd priodi Achsah.[8]
Wedi cael addewid o gael priodi Achsah, mae Othniel yn awgrymu wrth ei ddarpar wraig i fynd at ei thad a gofyn iddo am ran o'i dir fel gwaddol priodas. Mae Achsah yn gwneud hynny ac yn cael parsel o wlad gan ei thad. Mae Caleb yn cytuno ac yn rhoi iddi dir. Wedi derbyn y tir mae Achsah yn gofyn am ragor Dyro i mi fendith: canys gwlad y deau a roddaist i mi; dyro i mi hefyd ffynhonnau dyfroedd. A Caleb a roddodd iddi y ffynhonnau uchaf, a’r ffynhonnau isaf. [9]
Hanes diweddarach[golygu | golygu cod]
Yn ddiweddarach mae Othniel yn dod yn un o farnwyr Israel [10] ac mae ef ac Achsah yn dod yn rhieni i un mab sydd a'i enw yn cael ei grybwyll yn y Beibl Hathath.[11]
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- Lle fo cyfeiriad yn destun Beiblaidd, bydd dilyn y cysylltiad yn mynd at rifyn Beibl William Morgan Cymdeithas Feiblaidd Prydain a Thramor, 1992 ar wefan Bible Gateway. Am destun mwy cyfoes gellir chwilio am yr un adnodau ar dudalen chwilio Beibl Net
- ↑ Cheyne, Thomas Kelly; Black, John Sutherland; Encyclopaedia Biblica (Toronto 1899-1903) Erthygl Achsah adalwyd 1 Awst 2020
- ↑ Jones, John, (Mathetes) (1864); Geiriadur Beiblaidd a Duwinyddol, Achsah tud 72 adalwyd 1 Awst 2020
- ↑ Achsah, The Woman Who Wanted More adalwyd 1 Awst 2020
- ↑ 1Cronicl 4:15
- ↑ Numeri 13:6
- ↑ Numeri 14:24
- ↑ Josua 15:16
- ↑ Josua 15:17
- ↑ Barnwyr 1:12-15
- ↑ Barnwyr 3:19
- ↑ 1 Cronicl 4:13