Xirivella

Oddi ar Wicipedia

Mae Xirivella (ynganiad Falensianaidd : [tʃiɾiˈveʎa] ) yn fwrdeistref yng Nghymuned Falensia, Sbaen. Mae'n ffinio â dinas Falensia, Alaquàs, Picanya a Mislata . Rhennir y fwrdeistref gan draffordd V-30 ac afon Turia, gydag ardal La Luz ar ran ddwyreiniol yr afon. Ers mis Mehefin 2012, mae pont ar draws y draffordd wedi cysylltu’r ddwy ran. [1] Mae materion lleol yn cynnwys llygredd sŵn, a achosir gan Faes Awyr Falensia gerllaw [2]

Cludiant[golygu | golygu cod]

Mae wedi'i gysylltu â chanol Falensia gan lwybrau bysiau a gorsaf reilffordd. Mae cysylltiadau metro yn bodoli yn nhref gyfagos Mislata . Disgwylir i Linell 14 arfaethedig Metrovalencia gysylltu'r dref â gweddill y rhwydwaith metro ar ôl 2030.

Toponymeg[golygu | golygu cod]

Gall yr enw Xirivella ddod o'r gair Lladin Silvella (coedwig fach).

Hanes[golygu | golygu cod]

Mae olion archeolegol wedi'u canfod yn Xirivella sy'n dyddio ers cyfnod y Rhufeiniaid.

Yn ystod yr Oesoedd Canol roedd ffermwyr oedd yn trin y tir yn byw yn yr ardal. Datblygodd y diwydiant sidan hefyd yn ystod y cyfnod hwn.

Roedd gan Xirivella boblogaeth o 29,409 o drigolion yn 2014.

Efaill-ddinasoedd[golygu | golygu cod]

Mae Xirivella wedi'i hefeillio â Casas de Benítez yn nhalaith Cuenca (Sbaen), dinas Dunavarsány yn Hwngari a dinas Habana Vieja yng Nghiwba.

Treftadaeth ddiwylliannol[golygu | golygu cod]

Eglwys Virgen de la Salud

Mae gan Xirivella dreftadaeth ddiwylliannol ddiddorol.

Mae'r hen ddinas yn cynnal y drefoldeb o'r cyfnod Arabaidd. Dyma restr o'r prif adeiladau hanesyddol:

- Eglwys Virgen de la Salud (Església de la Verge de la Salut): Yr unig blwyf tan 1953. Fe'i hadeiladwyd ar ddiwedd yr 17eg ganrif.

- Capel Virgen de la Salud (Ermita de la Verge de la Salut)

- La Closa: adeilad o'r 14eg ganrif. Cafodd ei adfer yn 2003.

- Tŷ Dau: adeilad o'r 14eg ganrif. Dyma'r man y gellid talu trethi.

- Tŷ Degwm (Casa del Delme): tŷ o’r 14eg ganrif, ond cafodd ei ddymchwel tua 2000.

- Alquería del Castillo (Alqueria del Castell): Mae hefyd wedi'i ddymchwel. Fe'i lleolwyd ar safle fila Rufeinig.

Bywyd diwylliannol[golygu | golygu cod]

Mae gan Xirivella fywyd diwylliannol gweithgar iawn. Mae yna nifer o gymdeithasau diwylliannol sy'n cynnwys y gerddorfa chwyth (banda) o'r enw CIM Xirivella, y côr (Escola Coral Andarella), yr Ŵyl Clowns Rhyngwladol (Mostra Internacional de Pallassos), yr ysgol gerddoriaeth, y Tŷ Diwylliant lle cynhelir cyngherddau, sioeau, arddangosfeydd, a theatr. Mae Xirivella hefyd yn trefnu Gwobr Xirivella, cydnabyddiaeth i anrhydeddu ei dinasyddion rhagorol.

Banda del Círculo Instructivo Musical de Xirivella

Gwleidyddiaeth leol[golygu | golygu cod]

Roedd y fwrdeistref wedi cael ei llywodraethu gan Blaid Gweithwyr Sosialaidd Sbaen ers y 1970au, naill ai ar ei phen ei hun neu gyda chefnogaeth United Left . Ond yn etholiadau lleol 2011, enillodd Plaid y Bobl (yn Sbaeneg 'Partido Popular', sef plaid o'r adain dde) fwyafrif o seddi am y tro cyntaf. [3]

Crynodeb o ganlyniadau etholiad y cyngor[golygu | golygu cod]

1979 1983 1987 1991 1995 1999 2003 2007 2011 2015 2019
Plaid Gweithwyr Sosialaidd Sbaenaidd (PSOE) 8 13 10 11 9 11 10 10 7 6 9
Chwith Unedig (IU) 7 3 2 2 3 2 3 2 2 1
Undeb y Ganolfan Ddemocrataidd (UCD) 6
Plaid y Bobl (PP) 5 2 3 8 8 8 9 11 7 7
Undeb Valencian (UV) 2 1
Llwyfan Annibynnol Xirivella (PIX) 3 4 1
Canolfan ddemocrataidd a chymdeithasol (CDS) 2
Compromís Coalició (Compromis) 1 4 2
Podemos (Podemos) 3 1
Dinasyddion (Cs) 2
Cyfanswm nifer y seddi 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21 21

Ffynhonnell: [4]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]