Gweld cod am Wermod wen

{{Blwch tacson
| enw = Wermod wen
| delwedd = Feverfew.jpg
| maint_delwedd = 220px
| neges_delwedd = Blodau'r wermod wen
| regnum = [[Planhigyn|Plantae]]
| divisio_heb_reng = [[Planhigyn blodeuol|Angiosbermau]]
| classis_heb_reng = [[Ewdicot]]au
| ordo_heb_reng = [[Asterid]]au
| ordo = [[Asterales]]
| familia = [[Asteraceae]]
| genus = ''[[Tanacetum]]''
| species = '''''T. parthenium'''''
| enw_deuenwol = ''Tanancetum parthenium''
| awdurdod_deuenwol = ([[Carolus Linnaeus|L.]]) Sch. Bip.
}}

[[Llysieuyn]] [[Llysiau rhinweddol|rhinweddol]] iawn ydy'r '''wermod wen''' ({{Iaith-la|Chrysanthemum parthenium}}, {{Iaith-en|Feverfew}}) sydd wedi ei ddefnyddio ers canrifoedd i wella [[Cur pen eithafol|meigryn]] a [[gwynegon]]. Fe'i tyfir hefyd er mwyn ei arddangos a'i ogla. Nid yw'n tyfu'n fwy na thua deunaw modfedd o uchder a cheir arogl [[lemwn]] cryf iawn ar y dail. Mae'r [[Planhigyn blodeuol|blodau'n]] edrych yn debyg iawn i lygad y dydd. Gall ledaenu'n gyflym iawn drwy'r ardd.

Ymddengys y gair "wermod wen" yn gyntaf yn y 14g.<ref>Geiriadur Prifysgol Cymru, Cyfrol lV, tudalen 3732.</ref>

==Rhinweddau meddygol==
Mae iddo rinweddau meddygol megis y gallu i wella cur pen eithafol, [[gwynegon]] (cricmala) a phroblemau'n ymwneud â'r cylla ([[poen bol]]).<ref>Llysiau Rhinweddol gan Ann Jenkins, cyhoeddwyd gan Wasg Gomer, 1982.</ref>  Tair deilen sydd ei angen (neu un fawr) a'u rhoi mewn brechdan, gyda digon o fenyn arno, neu fêl. Dylid ei gymryd unwaith y dydd rhwng prydau bwyd a hynny am bedwar mis cyn gweld unrhyw wellhad.

Yn ddiweddar mae [[Prifysgol Rochester]] yn gweithredu profion clinigol dwys iawn i'r posibilrwydd cryf fod y wermod wen yn medru ymosod ar gelloedd [[canser]]:

''Jordan’s lab has already seen promising results with a new compound, developed from a daisy-like plant known as feverfew or bachelor’s button. A component of the plant called parthenolide is the first single agent known to act on leukemias at the stem-cell level.''<ref>[http://www.urmc.rochester.edu/oca/story.cfm?art_id=1631 Canolfan Feddygol Prifysgol Rochester]{{Dolen marw|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>

==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}

==Gweler hefyd==
*[[Wermod Lwyd]]
*[[Meddygon Myddfai]]
*[[Llysiau Rhinweddol]]
*[[Rhestr o afiechydon a phlanhigion gyda rhinweddau meddygol]]

[[Categori:Blodau]]
[[Categori:Llysiau rhinweddol]]
[[Categori:Asteraceae]]