Ditrichum cornubicum
Mwsogl sy'n endemig i Gernyw, yw Ditrichum cornubicum, a elwir yn gyffredin fel mwsogl y llwybr Cernyweg, [1] . Darganfuwyd gyntaf yn 1963, ar ochr ffordd i'r gorllewin o Lanner, Cernyw gan Jean Paton, ac ers hynny mae wedi'i ddarganfod mewn dau le arall yng Nghernyw. [2] Fe'i cyhoeddwyd yn newydd i wyddoniaeth yn 1976. [3]
Dosbarthiad, cynefinoedd a chadwraeth
[golygu | golygu cod]Ym 1963, daeth bryolegydd lleol, Jean Paton, o hyd i sbesimen anhysbys ar ochr ffordd i'r gorllewin o Lanner, ger Redruth, yng ngorllewin Cernyw. Roedd ar rwbel mwyngloddio a ddefnyddiwyd i wynebu cilfan fechan ar ochr y ffordd. [2] Nid yw wedi cael ei ail-ganfod yn Lanner ond dwy flynedd yn ddiweddarach, yn 1965 daeth o hyd i'r un rhywogaeth mewn hen fwynglawdd copr ar ymyl de-ddwyreiniol Rhos Bodmin yn Minions . Ym 1997 daeth David Holyoak o hyd i boblogaeth arall gerllaw yn Crow's Nest . [3] Mae poblogaeth fechan a ddarganfuwyd yng ngorllewin Corc, Iwerddon yn debygol o fod wedi'i chyflwyno'n ddamweiniol o Gernyw ac ymddengys iddi ddiflannu. [2] [4] Dim ond 0.16msg yw poblogaeth y rhywogaeth hon yn y byd ac ar hyn o bryd mae'n rhywogaeth ffocws o fewn y prosiect cadwraeth Back from the Brink sy'n ceisio atal ei ddirywiad ac atal ei ddifodiant. [4]
Ecoleg
[golygu | golygu cod]Dim ond planhigion gwrywaidd sydd wedi'u darganfod ac mae atgenhedlu yn anrhywiol gyda phlanhigion newydd yn tyfu o echel dail cloron rhisoid . [5] Mae'r mwsogl yn anoddefgar o gystadleuaeth oddi wrth blanhigion eraill ac mae'n tyfu ar dir cywasgedig, prin ei lystyfiant, fel arfer ar neu ar wahân i hen lwybrau, ar hyd traciau, weithiau ar lannau, yn ogystal ag agennau hen waliau. Mae'r priddoedd yn humig neu'n lôm, wedi'u draenio'n dda ac yn asidig gyda pH o 5.5 - 5.8. Mae'n hoffi swbstrad llawn metel gyda chrynodiadau o gopr o 151 - 1400 rhan y filiwn (ppm). Wrth i’r metelau drwytholchi allan o’r pridd yn araf trwy hindreulio, gall mwsoglau eraill gytrefu a threchu D cornubicum . Mae'r mwsoglau hyn yn cynnwys Rhytidiadelphus squarrosus a Ceratodon purpureus . [3]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Edwards, Sean R. (2012). English Names for British Bryophytes. British Bryological Society Special Volume. 5 (arg. 4). Wootton, Northampton: British Bryological Society. ISBN 978-0-9561310-2-7. ISSN 0268-8034.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Holyoak, David T (2009). Bryophytes. In Red Data Book for Cornwall and the Isles of Scilly (arg. Second). Praze-an-Beeble: Croceago Press. tt. 72–104. Gwall cyfeirio: Tag
<ref>annilys; mae'r enw "rdb" wedi'i ddiffinio droeon gyda chynnwys gwahanol - ↑ 3.0 3.1 3.2 Porley, Ron D (2013). England's Rare Mosses and Liverworts. Woodstock: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-15871-6. Gwall cyfeirio: Tag
<ref>annilys; mae'r enw "porley" wedi'i ddiffinio droeon gyda chynnwys gwahanol - ↑ 4.0 4.1 "Cornish Path Moss". Back From The Brink. Cyrchwyd 27 March 2021.
- ↑ "The mystery of the Cornish Path Moss". Back From The Brink. Cyrchwyd 27 March 2021.
Dolenni allanol
[golygu | golygu cod]