Ditrichum cornubicum

Oddi ar Wicipedia

Mwsogl sy'n endemig i Gernyw, yw Ditrichum cornubicum, a elwir yn gyffredin fel mwsogl y llwybr Cernyweg, [1] . Darganfuwyd gyntaf yn 1963, ar ochr ffordd i'r gorllewin o Lanner, Cernyw gan Jean Paton, ac ers hynny mae wedi'i ddarganfod mewn dau le arall yng Nghernyw. [2] Fe'i cyhoeddwyd yn newydd i wyddoniaeth yn 1976. [3]

Dosbarthiad, cynefinoedd a chadwraeth[golygu | golygu cod]

Ym 1963, daeth bryolegydd lleol, Jean Paton, o hyd i sbesimen anhysbys ar ochr ffordd i'r gorllewin o Lanner, ger Redruth, yng ngorllewin Cernyw. Roedd ar rwbel mwyngloddio a ddefnyddiwyd i wynebu cilfan fechan ar ochr y ffordd. [2] Nid yw wedi cael ei ail-ganfod yn Lanner ond dwy flynedd yn ddiweddarach, yn 1965 daeth o hyd i'r un rhywogaeth mewn hen fwynglawdd copr ar ymyl de-ddwyreiniol Rhos Bodmin yn Minions . Ym 1997 daeth David Holyoak o hyd i boblogaeth arall gerllaw yn Crow's Nest . [3] Mae poblogaeth fechan a ddarganfuwyd yng ngorllewin Corc, Iwerddon yn debygol o fod wedi'i chyflwyno'n ddamweiniol o Gernyw ac ymddengys iddi ddiflannu. [2] [4] Dim ond 0.16msg yw poblogaeth y rhywogaeth hon yn y byd ac ar hyn o bryd mae'n rhywogaeth ffocws o fewn y prosiect cadwraeth Back from the Brink sy'n ceisio atal ei ddirywiad ac atal ei ddifodiant. [4]

Ecoleg[golygu | golygu cod]

Dim ond planhigion gwrywaidd sydd wedi'u darganfod ac mae atgenhedlu yn anrhywiol gyda phlanhigion newydd yn tyfu o echel dail cloron rhisoid . [5] Mae'r mwsogl yn anoddefgar o gystadleuaeth oddi wrth blanhigion eraill ac mae'n tyfu ar dir cywasgedig, prin ei lystyfiant, fel arfer ar neu ar wahân i hen lwybrau, ar hyd traciau, weithiau ar lannau, yn ogystal ag agennau hen waliau. Mae'r priddoedd yn humig neu'n lôm, wedi'u draenio'n dda ac yn asidig gyda pH o 5.5 - 5.8. Mae'n hoffi swbstrad llawn metel gyda chrynodiadau o gopr o 151 - 1400 rhan y filiwn (ppm). Wrth i’r metelau drwytholchi allan o’r pridd yn araf trwy hindreulio, gall mwsoglau eraill gytrefu a threchu D cornubicum . Mae'r mwsoglau hyn yn cynnwys Rhytidiadelphus squarrosus a Ceratodon purpureus . [3]

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Edwards, Sean R. (2012). English Names for British Bryophytes. British Bryological Society Special Volume. 5 (arg. 4). Wootton, Northampton: British Bryological Society. ISBN 978-0-9561310-2-7. ISSN 0268-8034.
  2. 2.0 2.1 2.2 Holyoak, David T (2009). Bryophytes. In Red Data Book for Cornwall and the Isles of Scilly (arg. Second). Praze-an-Beeble: Croceago Press. tt. 72–104. Gwall cyfeirio: Tag <ref> annilys; mae'r enw "rdb" wedi'i ddiffinio droeon gyda chynnwys gwahanol
  3. 3.0 3.1 3.2 Porley, Ron D (2013). England's Rare Mosses and Liverworts. Woodstock: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-15871-6. Gwall cyfeirio: Tag <ref> annilys; mae'r enw "porley" wedi'i ddiffinio droeon gyda chynnwys gwahanol
  4. 4.0 4.1 "Cornish Path Moss". Back From The Brink. Cyrchwyd 27 March 2021.
  5. "The mystery of the Cornish Path Moss". Back From The Brink. Cyrchwyd 27 March 2021.

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]