Assyria: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) Tudalen newydd: thumb|300px|Ymerodraeth Newydd Assyria (gwyrdd). Ardal o amgylch rhan uchaf Afon Tigris yn yr hyn sydd heddiw yn Irac oedd '''Assyria''' ([[Aca... |
Robbot (sgwrs | cyfraniadau) B robot yn ychwanegu: be, fy, hi, sq yn newid: ar, de, tl, tr |
||
| Llinell 10: | Llinell 10: | ||
[[Categori:Assyria| ]] |
[[Categori:Assyria| ]] |
||
[[Categori:Hanes Irac]] |
[[Categori:Hanes Irac]] |
||
[[als:Assyrien]] |
[[als:Assyrien]] |
||
[[am:አሦር]] |
[[am:አሦር]] |
||
[[ar:آشور |
[[ar:آشور]] |
||
[[arc:ܐܬܘܪ]] |
[[arc:ܐܬܘܪ]] |
||
[[az:Assuriya]] |
[[az:Assuriya]] |
||
[[be:Асірыя]] |
|||
| ⚫ | |||
[[bg:Асирия]] |
[[bg:Асирия]] |
||
[[ca:Assíria]] |
[[ca:Assíria]] |
||
[[cs:Asýrie]] |
[[cs:Asýrie]] |
||
| ⚫ | |||
[[da:Assyrien]] |
[[da:Assyrien]] |
||
[[de:Assyrien]] |
|||
[[de:Geschichte des assyrischen Reiches]] |
|||
| ⚫ | |||
[[el:Ασσυρία]] |
[[el:Ασσυρία]] |
||
[[en:Assyria]] |
[[en:Assyria]] |
||
| ⚫ | |||
[[eo:Asirio]] |
[[eo:Asirio]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[fa:آشور]] |
[[fa:آشور]] |
||
| ⚫ | |||
[[fr:Assyrie]] |
[[fr:Assyrie]] |
||
[[fy:Assyrje]] |
|||
[[gl:Asiria]] |
[[gl:Asiria]] |
||
[[ |
[[he:אשור]] |
||
[[hi:असीरिया]] |
|||
[[hr:Asirija]] |
[[hr:Asirija]] |
||
[[hu:Asszíria]] |
|||
[[it:Assiria]] |
[[it:Assiria]] |
||
[[ |
[[ja:アッシリア]] |
||
[[ka:ასურეთი]] |
[[ka:ასურეთი]] |
||
[[ko:아시리아]] |
|||
[[la:Assyria]] |
[[la:Assyria]] |
||
[[lv:Asīrija]] |
|||
[[lt:Asirijos imperija]] |
[[lt:Asirijos imperija]] |
||
[[ |
[[lv:Asīrija]] |
||
[[mk:Асирија]] |
[[mk:Асирија]] |
||
[[mr:असिरिया]] |
[[mr:असिरिया]] |
||
[[ms:Assyria]] |
[[ms:Assyria]] |
||
[[nl:Assyrische Rijk]] |
[[nl:Assyrische Rijk]] |
||
[[ja:アッシリア]] |
|||
[[no:Assyria]] |
[[no:Assyria]] |
||
[[pl:Asyria]] |
[[pl:Asyria]] |
||
| Llinell 50: | Llinell 53: | ||
[[ro:Asiria]] |
[[ro:Asiria]] |
||
[[ru:Ассирия]] |
[[ru:Ассирия]] |
||
| ⚫ | |||
[[sk:Asýria]] |
[[sk:Asýria]] |
||
| ⚫ | |||
[[sl:Asirija]] |
[[sl:Asirija]] |
||
[[sq:Asiria]] |
|||
[[sr:Асирско царство]] |
[[sr:Асирско царство]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[sv:Assyrien]] |
[[sv:Assyrien]] |
||
| ⚫ | |||
[[ta:அசிரியா]] |
[[ta:அசிரியா]] |
||
[[ |
[[tl:Asiria]] |
||
[[tr: |
[[tr:Asurlular]] |
||
[[uk:Ассирія]] |
[[uk:Ассирія]] |
||
[[ur:اشوریہ]] |
[[ur:اشوریہ]] |
||
| ⚫ | |||
[[yi:אשור]] |
[[yi:אשור]] |
||
[[zh:亚述]] |
[[zh:亚述]] |
||
| ⚫ | |||
Fersiwn yn ôl 12:07, 23 Ebrill 2009
Ardal o amgylch rhan uchaf Afon Tigris yn yr hyn sydd heddiw yn Irac oedd Assyria (Acadeg: Aššur}}. Defnyddir yr enw hefyd am y wladwriaeth a sefydlwyd yn yr ardal yma, a dyfodd yn ymerodraeth. Daw'r enw o enw'r brifddinas wreiddiol, Assur.
Yn ystod y cyfnod cynnar, o'r 20fed ganrif CC hyd y 15fed ganrif CC, roedd Assyria yn rheoli'r rhan fwyaf o ran uchaf Mesopotamia. O'r cyfnod yma hyd y 10fed ganrif CC, lleihaodd ei grym, cyn iddi ennill grym eto trwy orchfygu ei chymdogion. Ymestynnodd ei dylanwad ymhellach dan Ymerodraeth Newydd Assyria, 911 CC hyd 612 CC. Dan ei brenin Ashurbanipal, a deyrnasodd o 668 CC hyd 627 CC, roedd yr ymerodraeth yn ymestyn cyn belled a'r Aifft. Yn ddiweddarach, collwyd yr ymerodraeth yn dilyn goresgyniadau Babilon a Persia.
Heblaw Assur, roedd ei dinasoedd pwysig yn cynnwys Kalhu (Nimrud) a Nineveh.