Migwrn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Torvalu4 (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
{{Pethau| fetchwikidata = ALL}}
{{Pethau| fetchwikidata = ALL}}


[[Delwedd:ANKLE SPRAIN 02b.JPG|bawd|200px|Troed dynol "wedi'i droi". Mae pwysau aruthrol ar y migwrn a cheir llawer o broblemau mewn chwaraeon megis [[sboncen]].]]
[[Delwedd:ANKLE SPRAIN 02b.JPG|bawd|200px|Ysigiad y droed ddynol. Mae pwysau aruthrol ar y migwrn a cheir llawer o broblemau mewn chwaraeon megis [[sboncen]].]]


Mewn [[Anatomeg ddynol]], y '''migwrn''' ydy'r [[cymal]] hwnnw sydd rhwng gwaelod y [[coes|goes]] a'r [[troed|droed]]; ('ankle' yn Saesneg). Yr un tarddiad sydd i ddiwedd y gair mi'''gwrn''' a'r hen air Celtaidd 'as'''gwrn''''. Ar lafar gwlad, fodd bynnag, mae'r gair migwrn yn cyfeirio nid yn unig at y rhan fewnol ondat yr ardal hwnnw'n gyffredinol.
Mewn [[Anatomeg ddynol|anatomi dynol]], y '''migwrn''' (neu '''ffêr''', '''pigwrn''', '''swrn''') ydy'r [[Cymal (bioleg)|cymal]] colfach synofaidd sydd rhwng y [[crimog|grimog]] (neu groth y groes) a'r [[troed|droed]]. Yr un tarddiad o'r Gelteg *''cornos'' ‘corn’ sydd i ddiwedd y gair ''mi'''gwrn''''' a'r geiriau eraill ''as'''gwrn''''', ''co'''gwrn''''' a ''llos'''gwrn'''''. Ar lafar gwlad, fodd bynnag, mae'r gair migwrn yn cyfeirio nid yn unig at y cymal mewnol ondat yr ardal hwnnw'n gyffredinol. Mewn gwirionedd, mae'r ardal hon yn cynnwys tri chymal ar wahân a phedwar [[gewyn]]. Ceir y gewyn [[deltoid]] ynghyd â thri gewyn ochrol: y gewyn blaen taloffibiwlar, y gewyn ôl taloffibiwlar a'r gewyn calcaneoffibiwlar.


[[Delwedd:Dorsiplantar.jpg|chwith|bawd|Cefnblygiad (uchod) a gwadnblygiad (isod) y droed]]
Dyma ble mae esgyrn y [[tibia]] a'r [[ffibiwla]] yn y goes yn cysylltu â'r [[talws]] yn y droed. I fyny ac i lawr yn unig mae'r cymal yma'n caniatau ei symud; fe'i defnyddir pan rydym yn cerdded a phan rydym yn sefyll ar flaenau ein traed.
Dyma ble mae esgyrn y [[tibia]] (asgwrn crimog) a'r [[ffibwla]] yn y goes yn cysylltu â'r [[talws]] (asgwrn ffêr) yn y droed. I fyny ac i lawr yn unig mae'r cymal yma'n caniatau ei symud; fe'i defnyddir pan rydym yn cerdded (cefnblygiad) a phan rydym yn sefyll ar flaenau'r traed (gwadnblygiad).


Oherwydd fod holl bwysau'r corff yn cael ei grynhoi mewn dau le bach, ceir llawer o broblemau, yn enwedig mewn [[chwaraeon]]; yr hyn a ddywedir, fel arfer, yw bod rhywun wedi ‘troi’ (h.y. ysigo) ei droed.
Ceir [[gewyn]]nau [[deltoid]] yn y migwrn ynghyd â thri gewyn taloffibiwlar.

Oherwydd fod holl bwysau'r corff yn cael ei grynhoi mewn dau le bach, ceir llawer o broblemau, yn enwedig mewn [[chwaraeon]]; yr hyn a ddywedir, fel arfer, yw bod rhywun wedi 'troi ei droed'.


{{Wiciadur|{{lc:{{PAGENAME}}}}}}
{{Wiciadur|{{lc:{{PAGENAME}}}}}}

Fersiwn yn ôl 18:38, 20 Mai 2022

Migwrn
Enghraifft o'r canlynoldosbarth o endidau anatomegol Edit this on Wikidata
Mathfree lower limb segment, endid anatomegol arbennig Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Ysigiad y droed ddynol. Mae pwysau aruthrol ar y migwrn a cheir llawer o broblemau mewn chwaraeon megis sboncen.

Mewn anatomi dynol, y migwrn (neu ffêr, pigwrn, swrn) ydy'r cymal colfach synofaidd sydd rhwng y grimog (neu groth y groes) a'r droed. Yr un tarddiad o'r Gelteg *cornos ‘corn’ sydd i ddiwedd y gair migwrn a'r geiriau eraill asgwrn, cogwrn a llosgwrn. Ar lafar gwlad, fodd bynnag, mae'r gair migwrn yn cyfeirio nid yn unig at y cymal mewnol ondat yr ardal hwnnw'n gyffredinol. Mewn gwirionedd, mae'r ardal hon yn cynnwys tri chymal ar wahân a phedwar gewyn. Ceir y gewyn deltoid ynghyd â thri gewyn ochrol: y gewyn blaen taloffibiwlar, y gewyn ôl taloffibiwlar a'r gewyn calcaneoffibiwlar.

Cefnblygiad (uchod) a gwadnblygiad (isod) y droed

Dyma ble mae esgyrn y tibia (asgwrn crimog) a'r ffibwla yn y goes yn cysylltu â'r talws (asgwrn ffêr) yn y droed. I fyny ac i lawr yn unig mae'r cymal yma'n caniatau ei symud; fe'i defnyddir pan rydym yn cerdded (cefnblygiad) a phan rydym yn sefyll ar flaenau'r traed (gwadnblygiad).

Oherwydd fod holl bwysau'r corff yn cael ei grynhoi mewn dau le bach, ceir llawer o broblemau, yn enwedig mewn chwaraeon; yr hyn a ddywedir, fel arfer, yw bod rhywun wedi ‘troi’ (h.y. ysigo) ei droed.

Chwiliwch am migwrn
yn Wiciadur.
Eginyn erthygl sydd uchod am anatomeg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.