Addysg hawliau dynol
Diffinnir addysg hawliau dynol fel y broses sy'n cronni gwybodaeth am hawliau dynol gyda'r amcan o'i wneud yn norm. Mae hyn yn yn dysgu myfyrwyr i archwilio eu profiadau o safbwynt hawliau dynol gan eu galluogi i integreiddio'r cysyniadau hyn i'w gwerthoedd a'u penderfyniadau.[1] Yn ôl Amnest Rhyngwladol, mae addysg hawliau dynol yn ffordd i rymuso pobl fel y gallant greu sgiliau ac ymddygiad a fyddai’n hyrwyddo cydraddoldeb o fewn y gymuned, y gymdeithas, a ledled y byd.[2]
Di-wahaniaethu[golygu | golygu cod]
Nododd y "Fenter Economeg Genedlaethol a Hawliau Cymdeithasol" bwysigrwydd Peidio â Gwahaniaethu mewn Addysg Hawliau Dynol, gan fynegi bod yn rhaid i lywodraethau weithredu heb ragfarn at hil, rhyw, lliw, crefydd, iaith, tarddiad cenedlaethol neu gymdeithasol, barn wleidyddol neu bersonol, genedigaeth, nac unrhyw statws. Mae gan bob myfyriwr, rhiant a chymuned yr hawl i gymryd rhan mewn penderfyniadau sy'n effeithio ar eu hysgolion a'r hawl i addysg.[3]
Addysg a hyfforddiant hawliau dynol[golygu | golygu cod]
Mae'r OHCHR yn hyrwyddo Addysg Hawliau Dynol trwy gefnogi mentrau cenedlaethol a lleol ar gyfer HRE yng nghyd-destun ei Raglenni Cydweithio Technegol[4] a thrwy Brosiect ACT sy'n rhoi cymhorthdal i'r prosiectau llawr gwlad.[5] Yr ACT neu'r 'Prosiect Cynorthwyo Cymunedau Gyda'n Gilydd' (Assisting Communities Together Project) yw'r cydweithrediad rhwng yr OHCHR a Rhaglen Ddatblygu'r Cenhedloedd Unedig (UNDP)[6] i sicrhau bod grantiau ar gael i sefydliadau cymdeithas sifil wrth weithredu gweithgareddau hawliau dynol mewn cymunedau lleol.
Mae'r OHCHR hefyd yn datblygu deunyddiau hyfforddi ac adnoddau Addysg Hawliau Dynol fel y Gronfa Ddata ar Addysg a Hyfforddiant Hawliau Dynol,[7] Casglu Adnoddau ar Addysg a Hyfforddiant Hawliau Dynol,[8] ac adran we ar y Datganiad Cyffredinol o Hawliau Dynol.[9] Yn olaf, mae'n gofalu am gydlynu Rhaglen y Byd ar gyfer Addysg Hawliau Dynol.[10]
Datganiad Cyffredinol o Hawliau Dynol[golygu | golygu cod]
Cydnabyddir y "Datganiad Cyffredinol o Hawliau Dynol " fel dogfen nodedig yn hanes hawliau dynol. Cafodd ei drafftio gan gynrychiolwyr o wahanol wledydd a rhanbarthau â phrofiadau cyfreithiol a diwylliannol amrywiol. Cyhoeddodd Cynulliad Cyffredinol y Cenhedloedd Unedig y datganiad hwn ym Mharis, Ffrainc, ar 10 Rhagfyr 1948. Mae'r Datganiad hwn yn nodi bod angen amddiffyn hawliau dynol sylfaenol. Fe'i cyfieithwyd i fwy na 500 o ieithoedd ledled y byd.[11]
Y galw am addysg hawliau dynol[golygu | golygu cod]
Mae'r galw am addysg hawliau dynol yn parhau i dyfu'n fyd-eang. Mae sefydliadau academaidd mewn sefyllfa i hyfforddi myfyrwyr fel arweinwyr busnes yn y dyfodol sy'n gallu rheoli hawliau dynol yn effeithio ar eu priod sefydliadau corfforaethol. Mae'r United Nations Global Compact[12] mewn cydweithrediad â'r Egwyddorion ar gyfer Addysg Rheolaeth Gyfrifol[13] yn gwahodd gwahanol gwmniau a sefydliadau i ymgorffori busnes ynghyd â phynciau hawliau dynol yn eu cwricwla.
Addysg hawliau dynol a'r Cenhedloedd Unedig[golygu | golygu cod]
Mae Uchel Gomisiynydd y Cenhedloedd Unedig ar gyfer Hyrwyddo a Diogelu holl swyddogaethau Hawliau Dynol yn gweithredu fel cydlynydd Rhaglenni Addysg a Gwybodaeth Gyhoeddus y Cenhedloedd Unedig ym maes hawliau dynol.[14]
Ffynonellau[golygu | golygu cod]
- Murphy, F .; Ruane, B. (2003). "Amnest Rhyngwladol ac addysg hawliau dynol" . Gofal Plant ar Waith Cyf. 9 (Rhif 4) tt. 302–307. Routledge.
Dolenni allanol[golygu | golygu cod]
- Canolfan Addysg Dinasyddiaeth a Hawliau Dynol Prifysgol Leeds
- Addysg Hawliau, UNESCO
- Rhaglen Addysg Hawliau Dynol Prifysgol San Francisco Archifwyd 2015-06-22 yn y Peiriant Wayback.
- Cyrsiau Hawliau Dynol
Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]
- ↑ "WHAT is human rights education?". www.theadvocatesforhumanrights.org. Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "Human Rights Education". www.amnesty.org (yn Saesneg). Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "Join NESRI in supporting people's movements for human rights". www.nesri.org (yn Saesneg). Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2019-04-20. Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "OHCHR | Technical Cooperation Homepage". www.ohchr.org (yn Saesneg). Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "OHCHR | ACT Project overview". www.ohchr.org (yn Saesneg). Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "United Nations Development Programme (UNDP) | United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization". www.unesco.org (yn Saesneg). Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "Database on human rights education and training". hre.ohchr.org. Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "OHCHR | Resource Collection on Human Rights Education and Training". www.ohchr.org (yn Saesneg). Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "Universal Declaration of Human Rights". www.un.org (yn Saesneg). 2015-10-06. Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "OHCHR | World Programme for Human Rights Education (2005-ongoing)". www.ohchr.org (yn Saesneg). Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "Universal Declaration of Human Rights". www.un.org (yn Saesneg). 2015-10-06. Cyrchwyd 2018-06-22."Universal Declaration of Human Rights". www.un.org. 6 Hydref 2015. Adalwyd 22 June 2018.
- ↑ "Make Human Rights Part of Management Education | UN Global Compact". www.unglobalcompact.org. Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "Principles for Responsible Management Education (PRME) - Center for Responsible Business | Berkeley-Haas". responsiblebusiness.haas.berkeley.edu (yn Saesneg). Cyrchwyd 2018-06-22.
- ↑ "A/RES/48/141. High Commissioner for the promotion and protection of all human rights". www.un.org. Cyrchwyd 2018-06-22.