Locomotif Dosbarth 27 Rheilffordd Swydd Gaerhirfryn a Swydd Efrog

Oddi ar Wicipedia
12232 ar Reilffordd Dwyrain Swydd Gaerhirfryn

Mae Dosbarth 27 Rheilffordd Swydd Gaerhirfryn a Swydd Efrog yn ddosbarth o locomotifau stêm 0-6-0 cynllunio ar gyfer y Rheilffordd Swydd Gaerhirfryn a Swydd Efrog gan John Aspinall i dynnu trenau nwyddau. Adeiladwyd 484 ohonynt rhwng 1889 a 1918 yng Ngwaith Horwich. Roedd gan y locomotifau 2 silindr a gêr falf Joy.

Tra-phoethi[golygu | golygu cod]

Roedd arbrofion gan Hughes ynglŷn â thra-phoethi, y proses o godi temheredd y stêm yn y boeler i osgoi colled ynni. Ar ôl misoedd o dreialon adeiladwyd 20 locomotif yng Ngwaith Horwich o 1909 ymlaen. Adeiladwyd 20 arall ym 1912, gyda bocs tân Belpaire.

Gweithio[golygu | golygu cod]

Aeth 300 ohonynt i berchnogaeth [[Rheilffordd Llundain, y Canolbarth a’r Alban a 235 i Reilffordd Brydeinig ym 1948; lle cawsant y rhifau 52088-52529[1] a goroesodd tua 50 hyd at 1960. Gweithiodd 32 o’r dosbarth dros yr Adran Gweithredu Rheilffordd yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf a daethant i gyd yn ôl wedi’r rhyfel.[2]

Cadwraeth[golygu | golygu cod]

Mae un locomotif yn goroesi, rhif 1300 (yn hwyrach 12322 a 52322), ar Reilffordd Stêm Ribble, sydd ar fenthyg i Reilffordd Dwyrain Swydd Gaerhirfryn.

Dosbarth 28[golygu | golygu cod]

Ailgynlluniwyd Dosbarth 27 gan George Hughes, gyda’r enw Dosbarth 28.

Cyfeiriadau[golygu | golygu cod]

  1. Ian Allan ABC of British Railways Locomotives, 1948 edition, part 3, pp 42-43
  2. Martian, Greg. "Railway Operating Department (ROD) Pre-Grouping Steam Locomotives Used Overseas". Rail Album. Cyrchwyd 10 Rhagfyr 2020.

Dolenni allanol[golygu | golygu cod]